Rusya'nın da Obaması var

Barack Obama’nın ABD’nin ilk siyahî başkanı seçilmesi, dünyada geniş yankı uyandırmış, hatta kimileri tarafından “devrim” olarak nitelendirilmişti. Obama’nın getirdiği değişim rüzgârı, çoktan ABD sınırlarını aştı. Rusya’da yaşayan ve yıllardır ayrımcılıkla karşı karşıya olan Afrika kökenli göçmenler için de yeni bir dönemin kapısı aralanıyor.

Yaklaşık 100 bin Afrikalı göçmenin yaşadığı Rusya’da bugüne kadar hiçbir siyahi politikacıyı siyaset sahnesinde görmek mümkün olmamıştı. Ancak bu durum şimdi değişmek üzere. Rusya’nın güney batısında küçük bir kent olan Srednaya Ahtuba'da yaşayan Gine Bissau kökenli Joaquim Crima, 11 Ekim’de yapılacak yerel seçimlere katılıyor. Crima, adaylığını açıklamasının ardından, “Rusya’nın Obama'sı” olarak adlandırılmaya başlandı. Kendisi de Obama’dan ilham aldığını gizlemedi. Hatta Crima’nın ardından ikinci bir siyahî aday daha ortaya çıktı.

Sebze meyve pazarındaki satıcılar, Joaquim Crima’yı sıcak bir şekilde karşılıyor. Bir pazarcı, Crima’yı “yeni yöneticimiz” diye selamlıyor; diğeri de seçim kampanyasının gidişatı hakkında ona sorular soruyor. Köşe başındaki bu pazar, 37 yaşındaki Crima için bir ev gibi. Çünkü O da pazarda bir tezgâh sahibi ve Ermeni eşi burada karpuz ve soğan satıyor. Ancak Crima, geçmişte Srednaya Ahtuba’da her zaman bu kadar sıcak karşılanmamış:

“Buraya ilk taşındığımız zaman, insanlar beni gördüklerinde yolun öteki tarafına geçiyorlardı. Bunu benden uzak durmak için yaptıkları çok barizdi. Sonra aklıma bir fikir geldi. Onlara gidip, “Benden korkmayın, ben iyi bir adamım” demeye başladım. Böylece insanlar bana gittikçe alıştı. Bugünlerde ise sırf bana “Merhaba” demek için yolun karşısına geçiyorlar.”

“Köle gibi çalışacağım”

Gine Bissau doğumlu olan Joaquim Crima, Rusya’ya yirmi yıl önce öğrenci olarak gelmiş. Bu arada Rus pasaportu da almış. Yeni vatanı, Rusya’nın güneybatısında, oldukça yoksul bir bölgede yer alıyor. Buradaki insanların çoğunun evlerine doğalgaz ya da içme suyu şebekesi bile ulaşmıyor. Dolayısıyla yerel politikaya karşı hoşnutsuzluk yüksek. Birkaç ay önce Crima’yı tanıyan ve Kremlin tarafından desteklenen Birleşik Rusya Partisi'nin yerel teşkilatıyla bağlantılı bir doktor, onu “Rusya’nın Obama'sı” yapmaya karar vermiş. Crima, bu fikre sıcak bakmış ve hatta siyahîlere karşı olan yaygın önyargıları da kendi lehine kullanmış:

“Seçim sloganım şu: Köle gibi çalışacağım. Bana inanın. Tüm bu problemlere sahip olan bölgenin ihtiyacı olan şey de bu. Ruslar, çok çalıştıklarını ve yorgun olduklarını belirtmek istediklerinde size şunu söyleyeceklerdir: “Bugün siyahî bir köle gibi çalıştım.” Sadece daha aşağılayıcı bir terim kullanıyorlar. Rusya’da çok çalışmak ve siyahî bir köle olmak arasında bir ilişki var. Dolayısıyla bunu neden kendim için kullanmayayım? Bunda kötü bir şey görmüyorum.”

Yılmadı, toplumu değiştirdi

Crima, şimdi, Srednaya Ahtuba’da yapılacak belediye başkanlığı seçimlerinde yarışacak. Joaquim Crima, beş dil konuşuyor ve iki üniversite bitirmiş. Dolayısıyla kendini özgür kılmış biri. Volgograd’dan bir muhabir, Crima’nın samimi bir aday olduğunu ve anketlerde oy oranının yükseldiğini söylüyor:

“Crima, tam da insanların kaygı duyduğu konulara değiniyor. Kampanyaları sırasında lüks otomobillerle gelip ayrılan adaylar gibi değil. Crima, onlardan biri ve şöyle diyor: “Bana bakın; ben de sizlerle aynı kötü koşullarda yaşıyorum. Etrafım yıkıntılarla çevrili, ayrıca evime doğru düzgün doğalgaz ya da içme suyu bile ulaşmıyor.” Crima, tipik bir dürüst Rus erkeği.”

İkinci siyahî aday

Crima'nın popülaritesi yükseliyor. Çünkü seçim stratejisinin bir parçası da Rusya Başbakanı Viladimir Putin ve Kremlin tarafından desteklenen Birleşik Rusya Partisi’ne övgüde bulunmak. Crima’nın ardından, ilginç bir şekilde ikinci bir siyahî daha aynı bölgeden aday oldu ve Crima’nın karşısına rakip olarak çıktı. 34 yaşındaki ikinci siyahî aday Fillip Kondratyev, bir mimar. Annesi Rus, babası Ganalı olan Kondratyev, Crima’yı “gerçek bir Rus olmadığı” iddiasıyla ağır bir şekilde eleştiriyor. Deneyimli gazeteci Serenko’ya göre ise, ikinci siyahî adayın özel bir görevi var:

"Yeni aday Fillip Kondratyev, ilk füzeye zarar vermek için ortaya çıkan yeni bir füze gibi. Joaquim Crima’yı alaşağı etmesi bekleniyor. Tüm bu eylemler bir şeyi gösteriyor: İktidardaki kişiler artık Crima’dan korkar hale geldi. “

Mareike Aden / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Ayhan Şimşek