1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Saddam'ın idam cezasına onay

Ajanslar26 Aralık 2006

Irak Temyiz Mahkemesi, Duceyl davasıyla ilgili olarak Saddam Hüseyin hakkında verilen idam kararını onadı. Mahkeme Başkanı Hakim Arif Abdülrezzak El-Şahin, cezanın 30 gün içinde infaz edilmesi gerektiğini bildirdi. Şimdi gözler, infaz gününü belirlemesi beklenen Irak yönetiminde...

https://p.dw.com/p/AZZT
Saddam Hüseyin'in, Irak yasalarına göre, 30 gün içinde idam edilmesi gerekiyor.
Saddam Hüseyin'in, Irak yasalarına göre, 30 gün içinde idam edilmesi gerekiyor.Fotoğraf: AP

Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin hakkında Duceyl katliamı ile ilgili davada verilen idam kararı, temyiz mahkemesi tarafından onandı. Irak’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Muvafak El Rubi, kararı, "Temyiz mahkemesi, Saddam'ın asılmasına ilişkin kararı onadı" sözleriyle duyurdu. Daha sonra bir basın toplantısı düzenleyen Temyiz Mahkemesi Başkanı Arif Abdülrezzak El-Şahin de kararın, yasalara göre, 30 gün içinde infaz edilmesi gerektiğini söyledi.

Şahin, "Temyiz mahkemesi ölüm cezasını onayladı. Hükümetin yarından itibaren 30 gün içinde infaz gününü seçme hakkı var. 30 günden sonra infaz zorunluluk haline gelir" dedi. Mahkemenin rolünün sona erdiğini söyleyen El Şahin, “Bizim açımızdan yasanın söylediği budur, dolayısıyla yürütme erkinin kararı 30 gün içinde yerine getirme yükümlülüğü var“ diye konuştu.

Diğer idam cezaları da onandı

Saddam Hüseyin’le birlikte, üvey kardeşi Barzan el Tikriti ve Saddam döneminin yargıçlarından Avad el Bender de 1982'de Saddam'a düzenlenen başarısız suikast girişiminin ardından, Duceyl kasabasından 148 Şiinin öldürülmesi nedeniyle insanlığa karşı suç işlemekten ölüm cezasına çarptırılmıştı.

Temyiz mahkemesi, diğer iki kişinin ölüm cezasını da onadı. Bu kişilerin infazının da 30 gün içinde yapılması gerektiğini bildiren mahkeme, eski Devlet Başkanı Taha Yasin Ramazan'ın aldığı ömür boyu hapis cezasının ise ağırlaştırılması ve kendisine idam cezası verilmesi gerektiğini önerdi.

Gözler Irak hükümetinde

Bu kararın ardından Irak yönetimi şimdi zor bir görev bekliyor. Irak hükümetinin Saddam Hüseyin’in idam edilmesi için gün belirlemesi gerekirken, bunun ülkedeki gerginliği de arttırmasından endişe ediliyor. Irak Başbakanı Nuri Maliki, daha önceden yaptığı bir açıklamada, Saddam'ın yıl sonundan önce idam edilmesi gerektiğini söylemişti. Devlet Başkanı Celal Talabani ise idam cezasına karşı olduğu için, daha önce başka davalarda verilen idam cezası kararlarını yardımcısı imzalamıştı.

Ancak Saddam'a idam cezası veren mahkemenin sözcüsü Raid Cuhi ise Talabani ve iki yardımcısı Saddam'ın idam kararını imzalamasa bile, Irak adli sisteminin, Saddam'ın idam edilmesini sağlayacağını söyledi.

Af Örgütü: Karar hayal kırıcı

İnsan hakları örgütleri ise mahkemenin kararına tepkili. Uluslararası Af Örgütü, devrik Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in idam cezasının onanmasını "hayal kırıcı" olarak değerlendirdi. Örgüt sözcüsü, "Uluslararası Af Örgütü bu karardan dolayı büyük hayal kırıklığına uğradı. Biz ilke olarak idam cezasına karşıyız, ama özellikle bu davada idam cezasına karşıyız, çünkü bu idam kararı kusurlu bir yargılamadan sonra verildi" dedi.

BM insan hakları uzmanlarıysa davanın ciddi eksiklikleri olduğunu belirterek, Irak hükümetinden idam cezalarını infaz etmemesini istemişti. Merkezi ABD’de bulunan İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch), geçtiğimiz günlerde yayımladığı raporda, Saddam Hüseyin’in idam cezasına çarptırıldığı davanın adil görülmediğini savunmuştu.

Bağdat’ta kurulan özel mahkemede Saddam Hüseyin ve diğer 6 sanığın yargılandığı ilk dava Duceyl katliamına ilişkindi. Saddam Hüseyin ve adamları, Duceyl'de 1980'lerde Saddam'a karşı suikast girişiminde bulunulduğu gerekçesiyle kadın ve çocuk yüzlerce kişinin tutuklanarak 148 kişinin öldürülmesinden sorumlu tutuluyordu.

Saddam hakkındaki diğer davalar

Saddam Hüseyin hakkında Halepçe Katliamı’na ilişkin dava da devam ediyor. Saddam Hüseyin, 1988 yılında Halepçe’de zehirli gaz kullanarak 5000 kadar Kürt’ün ölmesine neden olmuştu. Irak tarihine “Halepçe Katliamı” olarak geçen bu olay, aynı zamanda dünyada sivillere karşı girişilen en büyük kimsayal saldırı olarak nitelendiriliyor. Ayrıca 1987 – 1988 yılları arasında Kürtlerin tehciri sırasında Kürt bölgelerinde yaklaşık 182 bin kişi hayatını kaybetti.

Saddam Hüseyin hakkındaki suçlamalar bununla sınırlı değil. 1991 yılında işgal edilen Kuveyt’ten çekilirken, güneyde patlak veren Şii ayaklanmasını kanlı bir operasyonla bastırmaktan da sorumlu tutulan Saddam Hüseyin, ayynı zamanda savaş suçu işlemekle de itham ediliyor. Saddam Hüseyin’in, 1990 yılında işgal ettiği Kuveyt’te insanlığa karşı suç işlediği iddia ediliyor. Hazırlanan iddianamede yer alan bir başka suçlama ise 1983 yılında Kürt lider Barzani’nin aşiretinden 8 bin kişinin ölümüne neden olması.

Saddam'ın idam edilmesi durumunda, kendisine karşı bu mahkemedeki suçlamaların düşeceği, mahkemenin Saddam olmadan diğer sanıklar için devam edeceği belirtildi.