Saharov Ödülü'nün bu yılki sahibi Milinkeviç

Avrupa Parlamentosu’nun bu yılki Saharov İnsan Hakları Ödülü’nü verdiği Belaruslu muhalif Aleksander Milinkeviç, kişisel deneyimlerinden yola çıkarak diktatörlükle mücadele ve direniş gibi ifadeleri kullanıyor. Bundan birkaç ay önce Strasburg’daki Avrupa Parlamentosu’nu ziyaret eden Milinkeviç, dönüşünde baskılarla karşılaşma ihtimali sorulduğunda rejimin uygulamalarından söz etmişti.

Bunun Aleksander Milinkeviç, Avrupa Parlamentosu ziyareti dönüşünden birkaç gün sonra gözaltına alındı ve muhalefet tarafından düzenlenen bir gösteriye katıldığı gerekçesiyle iki hafta hapse atıldı. Milinkeviç, 2005 ilkbaharında düzenlenen genel seçimlerde adaylığını koymasına rağmen totaliter Lukaşenko rejimine karşı varlık gösterememişti.

59 yaşındaki Aleksander Milinkeviç, diktatörlüğün baskısıyla siyasete atıldı. Fizik ve matematik alanında uzman Milinkeviç, uzun yıllar ABD, Fransa ve Almanya’da yaşadı. İki çocuk babası Milinkeviç’in bir oğlu da muhalefet saflarına katıldığı gerekçesiyle cezaevinde yattı. Aleksander Milinkeviç, uzun süre Avrupa’daki iyi ilişkilerinin, Brüksel ve Strasburg’daki bağlantılarının kendisine belli oranda koruma sağlaması umduğunu belirtiyor ve “Demokrasi talebimizin ardında bütün Avrupa duruyor. Burada yaşadıklarımı hiçbir zaman unutamayacağım. Bize büyük destek veriliyor” diyor.

Avrupa’ya duyduğu ödül

Belki de Avrupa Parlamentosu, Saharov Ödülü ile Milinkeviç’i yalnızca kişisel ve siyasi cesaretini değil, Avrupa’ya duyduğu umudu da ödüllendirmeyi amaçladı. Ancak Aleksander Milinkeviç, Avrupa’nın son aylardaki tutumundan hayal kırıklığına uğradığını ifade ediyor. Milinkeviç, Avrupa Birliği’nin Belarus diktatörlüğüyle mücadelede soluğunun tükendiğine dikkat çekiyor, Brüksel ve diğer Avrupa hükümetlerini eleştiriyor.

Avrupa Birliği, toplam 30 Belarus üst düzey yöneticisine seyahat yasağı uygulamaya devam ediyor. Bu kişilerin banka hesapları da dondurulmuş durumda. Ancak Belarus muhalefeti bunları yeterli bulmuyor ve Batı’nın kendilerini unuttuğunu savunuyor. Belarus’a ilgisini zaman zaman ortaya koyan Avrupa Parlamentosu ise Saharov Ödülü’nü Milinkeviç’e vererek Belarus muhalefetine desteğin devam ettiğini sergiliyor.

1988'den bu yana Avrupa Parlamentosu tarafından her yıl insan hakları yararına çalışmalar yapan isimlere verilen 50 bin euroluk ödüle, Milinkeviç'in yanı sıra Kolombiya'da rehin tutulan Fransız asıllı Kolombiyalı Ingrid Betancourt ve Lübnanlı milletvekili ve gazeteci Hasan Tueyni aday gösterilmişti. Ödüle önceki yıllarda layık görülen kişiler arasında Nelson Mandela, Myanmarlı muhalif Aung San Suu Kyi ve BM Genel Sekreteri Kofi Annan da bulunuyor.