TÜR0601 Tschechien EU Ratspräsidentschaft

Avrupa Birliği Dönem Başkanlığı 1 Ocak’ta Fransa’dan Çek Cumhuriyeti’ne geçti. Ortadoğu kriziyle birlikte gözler AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti’ne çevrilmişken, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy yine ön plana çıktı ve İsrail ile Hamas arasında ateşkesi sağlayabilmek için bölge turuna başladı.

Nicolas Sarkozy Ortadoğu gezisini resmi olarak Fransa Cumhurbaşkanı ve Akdeniz Birliği Eş Başkanı sıfatıyla sürdürüyor. Siyasi gözlemcilere göre ise, AB'nin önceki dönem başkanı Fransa’nın Cumhurbaşkanı Sarkozy, bu görevinden tamamen kopabilmiş değil. Zira gözlemcilere göre Cumhurbaşkanı Sarkozy'nin, dönem başkanlığını bırakmaya hazırlanırken sarf ettiği şu sözler dikkat çekiciydi:

“Şayet AB, Ortadoğu’da barış arayışına yönelik adımlarda üstüne düşen görevi yerine getirmezse, bu görevi onun yerine başka kimse üstlenmeyecektir.”

Sarkozy geçen yıl Aralık ayı sonunda yaptığı bu konuşmasında, bir tek ABD’nin küresel diplomaside ağırlıklı bir konumda olmasının üzücü olduğunun altını çizmiş ve bu açıklamalarından birkaç gün önce de kendi dönem başkanlılıkları süresince büyük başarılar elde ettiklerini vurgulamıştı. Sarkozy, “Bugün hiç kimse etkin bir AB Dönem Başkanlığı görevi için gerçek bir yönetim anlayışının gerekli olmadığını savunamaz. Bu görev sadece altı ay değil iki buçuk yıl sürmelidir” demişti.

AB’de soru işaretleri yaratıyor

Birçok siyasi gözlemci “Fransa Cumhurbaşkanı’nın şimdiki Ortadoğu turunu gizliden gizliye AB Dönem Başkanlığını sürdürme gayreti” olarak yorumluyor. Resmi olarak Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, AB Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti’nin bölgeye ilişkin açıklama ve girişimlerine bir müdahalede bulunmuyor. Sarkozy Ortadoğu’da Akdeniz Birliği Eş Başkanı sıfatıyla bulunuyor.

AB Komisyonu Sözcüsü Amadeu Altafaj Tardio, yine de Sarkozy’nin temaslarında AB politikasıyla çelişen mesajlar vermemesi gerektiğini vurguladı. Tardio şöyle konuştu:

“Her türlü desteğe açığız. Önemli olan, AB devlet ve hükümet başkanlarının, Birliğin 30 Aralık’ta belirlediği çerçevede bir mesajı çatışan taraflara iletilmesidir.”

Ancak çoğu gözlemci Sarkozy’nin Ortadoğu gezisini, Çek Cumhuriyeti’nin AB Dönem Başkanlığı görevine müdahale ve AB’nin bu konudaki diplomasisinde bölünme nedeni olarak görüyor. Uzmanlara göre, AB Dönem Başkanlığının devredilmesi sadece şekil olarak değil içerik olarak da gerekli bir uygulama. Zira iki dönem başkanı örneğin İsrail konusunda farklı bir tutum izliyor.

Bakanların açıklamaları çelişti

Çek Cumhuriyeti’nin Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg, ilk açıklamalarında İsrail’i bir dost ülke olarak nitelendirirken, İsrail’in kendini savunmaya hakkı olduğunun altını çizdi. Bakan, “Sürekli olarak bazı bölgelerin roket saldırılarına uğramasının kabul edilmeyeceği açıktır. Bu konuda İsrail’in savunma hakkını teslim etmemiz gerekiyor“ şeklinde konuştu.

Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner ise Çek mevkidaşından daha farklı bir yorumda bulunarak, açık bir dille İsrail’i eleştirdi. Kouchner, “İsrail’e saldırmak tabii ki bir kışkırtma unsuru oluşturuyor. Ancak bu denli bir tepki aşırıdır” dedi.