Somali'de kaos hakim

Etiyopya’yı yanına alarak İslamcı güçlere savaş başlatılan Somali’de kaos hakim. Somali Başbakanı Ali Muhammed Gedi’nin, Somali halkından önümüzdeki Perşembe gününe dek silahlarını gönüllü olarak teslim etmeleri yönündeki çağrısına pek kulak veren olmadı. Mogadişu halkı ne geçici hükümete ne de Etiyopya birliklerine güveniyor.

Uluslararası toplumun desteğiyle halkın silahsızlanması için bir program başlatan Somali’deki geçici hükümet, başkent Mogadişu’da en az iki kişinin öldüğü protesto gösterilerinden sonra bu planından vazgeçmek zorunda kaldı.Başkentte silah bırakma çağrısı üzerine sokağa dökülenlerin çoğu Haviye aşiretine bağlı. Bu aşiret ise aşırı dinci Şeriat Mahkemeleri Konseyi’ne yakınlığıyla tanınıyor.

Hükümet şimdi şiddeti dindirmek için, İslamcılar arasından ılımlı isimleri de iktidara dahil etmek üzere adımlar atıyor. Hükümet sözcüsü, iktidarda pay sahibi olmak isteyen İslamcıların, silahlarını teslim etmelerinin ve şiddetten vazgeçmelerinin şart olduğunu bildirdi.

Savaş ağaları terör estiriyor

Somalililerin en büyük endişesi, eskiden nüfuzlu olan milis liderlerinin geri dönmesi ve halkı terörize etmesi. BM’nin elindeki bilgilere göre, birçok savaş ağası Mogadişu, Kismayo ve Covhar kentinlerine döndü bile. Başkent Mogadişu’da yine mahalleler savaş ağaları arasında paylaşılıyor ve yollar kesiliyor. Şehir dışında da çeteler kol geziyor, yoldan geçenlerden haraç alınıyor veya kadınlara tecavüz ediliyor.

Uluslararası toplum da Mogadişu’da alevlenen şiddet karşısında çaresiz. Uzmanlar, geçici hükümet kurulurken, Haviye aşiretinin gözardı edilmesinin, İslamcı güçlere desteğin artmasında önemli rol oynadığı görüşünde. ABD liderliğindeki Uluslararası Somali Temas Grubu, şimdiye kadar Somali’de yeni bir geçici hükümet kurulmasını sağlayamadı. Uganda dışında hiçbir ülkenin asker vermeye yanaşmaması yüzünden, Somali’de uluslararası barış gücünün görev yapması planı da suya düşecekmiş gibi gözüküyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Jendayi Frazer ise bölgeye yaptığı ziyarette, Somali’nin geleceği için yürütülecek müzakerelere, İslamcılar da dahil olmak üzere tüm tarafların katılmasından yana görüş belirtti. Frazer, “Şeriat Mahkemeleri Konseyi ile veya grup içindeki ılımlı isimlerle diyalog içine girmek önemli, çünkü onların bu konuda tecrübesi var. Onlar Mogadişu’yu bir dereceye kadar düzene sokmayı başarabilmişlerdi,” diye konuştu.

İslamcı milislerden saldırı tehdidi

Bu arada Etiyopyalı askerlerinin destek verdiği hükümet güçleri karşısında çareyi kaçmakta bulan İslamcı militanları ise şimdi terör saldırıları düzenleme tehdidinde bulunuyor. Somali'ye komşu Kenya da uluslararası toplumun itirazlarına rağmen, İslamcıların ülkeye sızmasını engellemek için Somali’ye olan sınır kapısını kayayarak yüzlerce mülteciyi kapıdan geri çevirdi.

Kenya’da, 1998’de başkent Nairobi ve Darüsselam’daki ABD temsilciliklerine düzenlenen saldırılarda 200’den fazla kişi hayatını kaybetti. Bu saldırıların sorumlularının da, Somali’de İslamcı milislerin arasından çıktığı tahmin ediliyor.