Sosyal hakların iadesi için girişim

Türkiye ile Bulgaristan ’sosyal hakların iadesi’ arasında yıllardır sürüncemede kalan bir konu. Fakat Türkiye’de faaliyet gösteren Balkan göçmenleri dernekleri, Bulgaristan'ın AB üyesi olması sebebiyle, sorunun çözümü adına AB müktesebatı çerçevesinde yaptırım uygulatabilmek için bir eylem planı hazırladı.

Türkiye’ye yerleşen ve Bulgaristan’daki sosyal haklarının iadesi isteyen göçmenler bu taleplerini, Bulgaristan Çalışma Bakanlığı’na şahsen doldurdukları bir formla iletebiliyor. Bulgaristan göçmenlerini bir araya getiren ve Türkiye’de sayıları azımsanmayacak, birçok dernek başlattıkları kampanya kapsamında, çalışma bakanlığına iletilecek bu formları ücretsiz olarak dağıtıyor. Formda başvuru sahibinin adı soyadı ve Bulgar kimlik numarası ayrıca şimdiki adresleriyle Bulgaristan’daki çalışma süreleri gibi bilgilerin Kiril alfabesiyle belirtilmesi gerekiyor.

Dernekler güç birliği yaptı

Bulgaristan’daki haklarının iadesini isteyenlerden biri de şimdi İzmit’te yaşayan Mahmud Ali: Ali “Bulgaristan’da yaklaşık yedi buçuk yıl madencilik yaptım. Umarım iki ülke bu konuyla ilgili uygun bir anlaşmaya varır ve isteğimize ulaşırız” diyor.

İstanbul Balkanlılar Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Nizamettin Yumurtacı, Bulgaristan’daki hakların iadesi için başlatılan kampanyaya yaklaşık 80 farklı dernek ve birliğin katıldığını belirtiyor.

Yumurtacı, Bulgaristan’daki hakların iadesi için sadece bu ülkede çalışmış ancak emekli olmadan Türkiye’ye gelmiş göçmenlerin başvurabileceğini hatırlatıyor. Amaç, Bulgaristan’daki çalışma süre ve yapılan ödemelerden doğan hakları elde edebilmek.

Bulgaristan’daki hizmetlerinin karşılığını almak isteyen, Lütfü Özgür de uzun süredir çözüme kavuşturulamayan bu sorunun bir an önce ortadan kalkmasını istiyor: “Bulgaristan’da beş yıl çalıştım, iki yıl da askerlik yaptım. Ayrıca Bulgaristan’da güreş milli takımındaydım. 1989 yılında Türkiye’ye zorla göç ettirildik. Bu bizim suçumuz değil. Çok zor zamanlarımız oldu.”

AB üyeliğinden medet umuluyor

Bulgaristan 2007 yılının başından bu yana AB üyesi. AB’ye üye devletlerin kurumlarının, vatandaşların sosyal haklarını tanıma zorunluluğu var. Bunun ötesinde AB yasalarına göre vatandaşlar bu gibi haklar için yargı yoluna gidebiliyor.

Bu yüzden Bulgaristan’da çalışmış vatandaşların hizmet süreleriyle emeklilik sistemine kesilen primler üzerinde hak talep edebilmeleri için bireysel başvuruda bulunmaları gerek. Sofya’daki Çalışma Bakanlığı’na yapılan yazılı başvuruların işleme konup konuyla ilgili cevabın gelmesi ortalama iki ay sürüyor.