190711 Neue Internet-Blase

Hatırlardadır, 1990'lı yıllarda internet şirketleri borsaya açılmış ve başta ABD olmak üzere büyük bir patlama yaşanmıştı. Yüzlerce internet şirketi, halka açılmış ancak borsa serüveni hüsranla sonuçlanmıştı. Günümüzde de internet şirketleri borsada giderek daha aktif olmaya başladı, ancak bu kez durum daha iyimser.

Özellikle sosyal paylaşımın sınır tanımadığı bir dönemde, sosyal medya platformlarından, internet oyun şirketlerine kadar birçok şirket borsaya yöneldi. Aralarında bir de internet radyosu bulunuyor. Birçoğu değeri artarak borsada yerini aldı ve kısa sürede hisseleri daha da değerlendi.

Sadece İnternet üzerinden yayın yapan Radyo Pandora, bir süre önce halka arz adımını attı. Tek kuruş geliri olmayan internet radyosu New York Borsası’nda büyük talep gördü ve hisseleri kısa bir süre içinde değer kazandı.

Yine yaklaşık 100 milyon kişinin kullandığı iş ve kariyer portalı Linkedln de geçen mayıs ayında borsaya girmiş ve beklenmedik bir taleple karşılaşmıştı. İnternet portalının hisse değerlerinin birkaç saat içinde iki katına yükselmesini yorumlayan Amerikan ABC televizyonu, olanları çılgınlık olarak değerlendirmişti. Wall Street'te yine büyük bir çoşku hâkimdi.

Ne var ki 10 sene öncesine kadar durum bugünkü kadar parlak değildi. 90'lı yıllarda borsaya açılan internet şirketlerinin çoğu, başarısızlığa uğramıştı. “Standard and Poor’s ve hatta kişisel olarak kendim de 90’lı yıllarda internet şirketlerini inceledim. O dönemde ne iş yaptıkları tam olarak belli olmayan şirketler vardı. Yüzlerce şirketten bahsediyoruz. Nasıl sonuçlandığını da biliyoruz elbette. Yüzlercesi kapandı" şeklinde konuşan kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s’dan internet uzmanı Scott Kesler, internet şirketlerinin tüm teknoloji branşını ve ekonomiyi de kendileriyle birlikte alaşağı ettiklerini belirtti.

Dünden bugüne ne değişti?

90’lı yıllar ile günümüzdeki gelişmeler arasındaki en büyük fark, daha az internet şirketinin borsaya açılması. Bir önemli ayrıntı da bu kez borsaya yönelen internet şirketlerinin hem ne iş yaptıklarının belli olması hem de arkalarında güçlü yatırımcılar bulunması. Üstelik bu kez rakamlar da gidişatın iyi olduğunun sinyallerini veriyor. Zira dünya genelinde 90 milyon dinleyicisi olan ancak hiçbir geliri olmayan Pandora'nın borsa değeri yaklaşık 3 milyar dolara ulaştı.

Farmville ile tanınan dünyanın en popüler internet oyun şirketi Zynga da halka arz edilen internet şirketleri arasında yer alıyor. Şirketin son altı aydaki kazancı yaklaşık 90 milyon dolar. Oyun şirketinin borsadaki değerinin ise sonbaharda yaklaşık 10 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.

Gözler Facebook'ta

Dünya genelinde 750 milyon kullanıcısı olan Facebook'un ise gelecek senenin başında borsaya açılması bekleniyor. Şirketin borsa değerinin 100 ila 200 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor.

Peki sosyal medya platformlarına yatırım yapmak ne kadar doğru? Amerikalı Bo Peabody 90'lı yıllarda bir internet şirketi bulunanlar arasındaydı. Peabody, bugün de yalnızca internet şirketlerine yatırım yapıyor. Ancak “Sosyal medya platformlarında esas mesele ticaret yapmak değil. Burada insanlar birbirleriyle iletişim kuruyorlar. Bu platformlar aracılığıyla para kazanmak kolay değil. Telefon şirketleri, hat ve görüşme hizmetleri için vergi talep ediyorlar. Sosyal medya platformları da reklamla para kazanıyor. Bu görüşmeler arasına reklam yerleştirmek de oldukça zor” diyen Peabody, sosyal ağlar konusunda temkinli davrandığına işaret ediyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Jens Korte/Çeviren: Gezal Acer

Editör: Başak Özay