1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Srebrenitza sanıkları yargılanıyor

Ludger Kazmierczak21 Ağustos 2006

Srebrenitza katliamından sorumlu tutulan yedi eski Sırp subayının yargılandığı davanın duruşması yeniden başladı. Katliam hakkındaki dava, Lahey’deki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi’nde bugüne kadar görülenlerin en büyüğü.

https://p.dw.com/p/AZjh
7 binden fazla Müslümanın öldürüldüğü Srebrenitsa katliamının 19 sanığından altısı cezalandırıldı.
7 binden fazla Müslümanın öldürüldüğü Srebrenitsa katliamının 19 sanığından altısı cezalandırıldı.Fotoğraf: AP

Bundan dokuz yıl önce Bosna Savaşı’nda Sırp güçleri 7 bini aşkın Müslümanı öldürmüş, olay Srebrenitsa katliamı olarak kayıtlara geçmişti. Srebrenitsa katliamının asıl sorumluları hala firarda. Ancak Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi, yedi üst düzey Sırp güvenlik görevlisini, soykırım ve savaş suçları işlemekten yargı önüne çıkardı. Tutuklu sanıklar, haklarındaki suçlamaları reddediyor. Mahkemede şimdiye kadar görülen en kapsamlı davalardan biri olan Srebrenitsa katliamının uzun yıllar sürmesi bekleniyor.

Lahey'deki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcısı Carla Del Ponte, aralarında üst düzey ordu yetkililerinin de bulunduğu yedi sanığın, Srebrenitsa katliamının en büyük sorumluları arasında yer aldığını belirtiyor. Sanıklar arasında Bosna-Sırp Ordusu’nun altı eski subayı ile bir polis şefi bulunuyor. Başsavcı Carla Del Ponte, mahkeme salonunda başka sanıkların da yer alması gerektiğine dikkat çekiyor: “Bugün Ratko Mladiç ve Zdravko Tolimir’in de bugün burada, sanık sandalyesinde oturması gerekiyordu. Bu iki sanığın ve Radovan Karaciç’in hala Lahey’e teslim edilmemiş olması bir skandaldır. Bu kişileri yakalayabilecek durumda olduğu halde Sırp hükümeti bunu yapmadı. Bu adımı atmaya yanaşmadı.”

Toplam 19 sanık

Srebrenitsa katliamı hakkında Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede, toplam 19 sanıktan söz ediliyor. Bunlardan altısı şimdiye kadar çeşitli cezalara çarptırıldı. Karaciç, Mladiç ve Tolimir firarda. Slobodan Miloşeviç ise cezaevinde hayatını kaybetti. Uluslararası gözlemciler, uluslararası yargının 7 bini aşkın Müslümanın öldürüldüğü Srebrenitsa katliamının sorumlularını cezalandırmada şimdiye kadar yetersiz kaldığı değerlendirmesinde bulunuyor.

Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcısı Carla Del Ponte, davanın bu nedenle büyük önem taşıdığını, sonunda bu davayla adaletin yerine gelebileceğini ifade ediyor. Carla del Ponte, katliamın, Müslümanları tamamen silmeye yönelik bir planın son aşaması olduğunu ortaya koyduklarını belirten Del Ponte, “Srebrenitsa katliamı ile ilgili daha önce bazı davalar görüldü. Bunların bazıları, katliamla ilgili gerçeğin bir bölümünü gün ışığına çıkarırken, diğer taraftan olayın bazı sorumlularının cezalandırılmasını sağladı. Ancak bu davayla katliamın asıl sorumluları hakettikleri cezaya çarptırılacak. Dava, adaletin yerini bulmasında önemli bir adım olacak,” diyor.

Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcılığı, Srebrenitsa davasında, öncelikle 1995 Temmuz’unda meydana gelen katliamdan sağ kurtulmayı başaranları dinlemeyi kararlaştırdı. Ayrıca, bölgede görev yapan Hollandalı askerler de tanıklık edecek. Tanık ifadelerini, katliamı belgeleyen video görüntüleri tamamlayacak. Ratko Mladiç’e yakınlığıyla bilinen beş sanık ise yalnızca savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan değil, aynı zamandan soykırımdan ötürü hesap verecek.

"Kolektif suç değil"

Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcısı Carla Del Ponte, bu davada Sırp halkının değil, bireylerin yargılandığını söylüyor: “Suç fiili bireyler tarafından işlendiğinden, bireyler hesap verecek. Bu mahkeme nezdinde ‘kolektif suç’ diye bir kavram sözkonusu değildir.”

Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcılığı'nın 2008 yılına kadar tanıklarını dinletip kanıtlarını sunması gerekiyor. Ancak davanın daha da uzun sürmesi bekleniyor. Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi çevreleri, Yugoslavya eski Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviç’in ölümünün davaya olan ilgiyi azalttığını belirtiyor.