Suriye'de kan durmuyor

Suriye'de, Esad yönetimine bağlı ordu ile muhalif güçler arasında çıkan çatışmalar sürüyor. İnsan hakları örgütlerinin verdiği rakamlara göre, Suriye’de olayların başlamasından bu yana 6 bin 300 sivil ve 1650 asker yaşamını yitirdi.

Suriye ordusu, Esad rejiminin belkemiğini oluşturuyor. Ordunun muhaliflere getirdiği ölüm, Esad’ın hayatta kalmasını sağlıyor. Otokrat yönetim, yaygın istihbarat ağı, azimle çalışan özel tim ve devlet bürokrasisi Suriye’yi ayakta tutuyor.

Mahir Esad komutasındaki birlikler

Muhaliflere yönelik politikanın mimarlarından sayılan Esad’ın erkek kardeşi Mahir zalim bir kişi olarak biliniyor. Muhaliflerin yer aldığı bir videoda, Mahir Esad’ın silahsız göstericilere ateş ettiği görülüyor. Suriye'de iktidarın sürdürülebilmesi için gereken birliklerin komutası Mahir Esad’a bağlı. Bu birlikler arasında Cumhuriyet ve Başkanlık Muhafızları ile 4’üncü zırhlı tümen ile bunlara bağlı bütün istihbarat birimleri bulunuyor. Mükemmel bir eğitimden geçtikten sonra canları pahasına Esad rejimini korumak için yemin eden bu birlikler, iyi silahlanmış yaklaşık 300 bin askerden oluşuyor.

Özel timleri yeniden yapılandıran Mahir Esad, çok zeki, düzenli ve acımasız biri olarak tanımlanıyor. Babası Hafız, Esad hanedanlığının geleceğini 1970’lerde belirlemişti. Daha çekingen ama hitabet yeteneği olan Beşar siyasî lider olarak, Mahir ise zor işleri hayata geçirmek için öngörülmüştü.

Öte yandan, Hükümete bağlı ordudan ayrılarak muhaliflerin kurduğu Suriye Özgürlük Ordusu’na katılan askerlerin çoğunu er ve düşük rütbeli askerler oluşturuyor. Muhaliflerin verdiği rakamlara göre, Suriye Özgürlük Ordusu’nun 20 bin askerden oluştuğu tahmin ediliyor. Bu rakam, hükümete bağlı birliklerin onda birine bile ulaşmıyor. Rusya’nın silah ve mühimmat yardımı sayesinde tam teçhizatlı Esad’a bağlı birliklere kıyasla, Suriye Özgürlük Ordusu iyi donanımlı değil.

Operasyonlardan Mahir Esad sorumlu

Muhalefete karşı düzenlenen operasyonlar, Devlet Başkanı Beşar’ın kardeşi Mahir Esad ile Genelkurmay Başkan Yardımcısı olan kayınbiraderi Asıf Şevket’in sorumluluğunda yürütülüyor. Lübnan’ı işgal eden Suriye birliklerinin uzun süre komutasını üstlenen Şevket’in Lübnan’ın eski başbakanı Refik Hariri suikastinde parmağı olduğu iddia ediliyor.

Beyrut Amerikan Üniversitesi’nden Hilal Kaşan, güvenlik birimleri üzerinde denetimi sağlayabilmek için Esad ailesinin geçmiş yıllarda gereken önlemi aldığını belirtiyor. "Subayların yüzde 70’ini Nusayrîlerin oluşturduğunu" belirten Kaşan, "Nusayrîler, Esad ailesinin mensubu olduğu iktidardaki azınlık toplumu. Esad rejimi yıllar boyunca buna dikkat etti" diyor.

Baskıcı yönetim

Nusayrîler, Suriyelilerin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor ancak ülkeyi yönetiyorlar. Bunun yanı sıra Baas Partisi’nde ve güvenlik birimlerinde etkin bir rol oynuyorlar. Eğer muhalefet iktidarı ele geçirirse, Nusayrîler hangi tehditle karşılaşacaklarını şimdiden tahmin edebiliyor.

Esad rejiminin en önemli özelliği sert ve baskıcı tutumu. Hafız Esad’ın ardından iktidara geçen oğlu Beşar Esad, babasının izlediği tutumu sürdürdü. Hafız Esad, 30 yıl önce, Hama kentinde Müslüman Kardeşlerin ayaklanmasına bombalarla yanıt vermiş, yaklaşık 30 bin kişinin ölümüne yol açmıştı. Oğlu Beşar Esad da Humus’ta aynı yöntemi uyguluyor.

Babası gibi Beşar Esad da olası ayaklanmaları engelleyebilmek için istihbarat ağını genişletti. Esad ailesi, iktidarda kalabilmek için gereken her şeyi yapmaya hazır. Beşar Esad’ın işadamı kuzeni Rami Mahluf da eğer Esad yönetimi zorluklar yaşamak zorunda kalırsa, bu konuda yalnız olmayacağını söylüyor. Beyrut Amerikan Üniversitesi’nden Hilal Kaşan ise Suriye’ye uluslararası müdahalenin ne anlama geleceğini diğer ülkelerin çok iyi bildiğini vurguluyor: “Müdahalenin maliyeti ve sonuçlarını önceden kestirmek mümkün değil. Suriye Ordusu, Kaddafi’nin ordusundan daha güçlü. Askerî bir müdahale, intihar olabilir.”

© Deutsche Welle Türkçe

Ulrich Leidholdt / Çeviri: Jülide Danışman

Editör: Başak Sezen