Suriye'de yeni anayasa oylaması

Yaklaşık 14 milyon 600 bin Suriyeli'nin sandık başına çağrıldığı referandumda oylanan anayasa taslağı Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın görevlendirdiği bir komite tarafından hazırlanmıştı.

Yeni anayasa taslağında, Baas partisinin mutlak hakimiyeti maddesi kaldırılarak çok partili sisteme geçiliyor, devlet başkanının görev süresi de yedişer yıllık en fazla iki dönemle sınırlanıyor.

Anayasa değişikliğinin kabul edilmesi halinde hükümet 90 gün içinde çok partili genel seçimlerin yapılacağı sözünü verdi. Beşar Esad 12 yıldan bu yana devlet başkanlığı görevini sürdürüyor. Babası Hafız Esad ise 30 yıl boyunca iktidarda kalmıştı.

“Esad’a hiçbir kısıtlama getirmiyor”

Esad karşıtlarıysa anayasa taslağında öngörülen değişiklikleri yüzeysel buldu. Taslağın devlet başkanının yetkilerine neredeyse hiçbir kısıtlama getirmediği, Esad’ın hâlâ sınırsız yetkiye sahip olduğu uyarısını yapan muhalifler, gelecekte sadece iktidara yakın duran grupların parti kurabilmesinden endişe ediyor. Yaşanan şiddetin gölgesinde kimsenin sandık başına gitmeyeceğini savunan muhalifler, referandumu bir “güldürü” olarak nitelendirdi. Uluslararası toplum da anayasa taslağına şüpheyle yaklaşıyor.

Öte yandan Suriye'de şiddetin dozu giderek artıyor. Görgü tanıklarının ifadelerine göre seçimler Esad rejimine bağlı birliklerin, protestocuların kalesi Humus'daki muhaliflere yönelik operasyonları gölgesinde başladı. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları İzleme Örgütü, haftalardır yoğun çatışmaların yaşandığı Baba Amr semtine birçok roket atıldığını bildirdi. Uluslararası yardım örgütü Kızılhaç da yaralıları çatışmaların yaşandığı bölgeden tahliye etmek için çalışmalarını sürdürüyor. 

İnsan hakları örgütlerinin tahminlerine göre Esad rejimine karşı protestoların başladığı 2011 yılı Mart ayından bu yana 7 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Sadece geçtiğimiz Cumartesi günü öldürülenlerin sayısının 100'ü bulduğu tahmin ediliyor.

Müdahale yerine yaptırım

Avrupa Birliği'nin gündemindeyse pazartesi günü Brüksel'de görüşülecek Suriye’ye ek yaptırımlar konusu var. Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle Berlin’de yayımlanan Tagesspiegel gazetesine verdiği demeçte askeri müdaheleden yana olmadığını bir kez daha vurgulayarak “Suriye’yi temsili bir savaşın eşiğine getirecek her türlü hareketten kaçınmalıyız. Bu, bölgede geniş bir yangına neden olabilir ve Moskova ya da Pekin'e kadar uzanacak bir gerilim doğurabilir” şeklinde konuştu. Almanya'nın bu nedenle gerilimin tırmanmasını engelleyecek çıkış yolları aramaya devam ettiğini söyleyen Westerwelle, AB’nin Suriye’ye karşı daha sert yeni yaptırımlar getireceğini kaydetti. Almanya Dışişleri Bakanı, pazartesi günü Brüksel'de yapılacak toplantıda Suriye malî sektörünü ve hava trafiğini de içine alan kısıtlamaları görüşeceklerini belirtti.

©Deutsche Welle Türkçe

DW/dapd/dpa/afp/rtr, BW/BK