Suriye'den asker çekme sinyali

Suriye’nin Lübnan’dan askerlerini çekmeye hazır olduğu öne sürülüyor. En azından, Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la görüşmesinde bu izlenimi edindiğini birdirildi. Musa, Esad’la görüşmesinde, Taif Anlaşması olarak adlandırılan ve Lübnan iç savaşını sona erdirmenin yanı sıra Suriye’nin de ülkeden askerlerini çekmesini öngören anlaşmanın gereklerini yerine getirmeye hazır olduğunu defalarca yinelediğini ifade etti. Amr Musa, Suriye’nin çok kısa süre içinde somut adımlar atmasını beklediğini de sözlerine ekledi.

Bu sözler, Suriye hükümetinin yeni bir politika mı izlemeye başladığı sorusunun yanıtını vermeye yetmiyor. Belki de Esad gerçekten ABD ve Fransa’nın başlattığı büyük baskıyı hafifletmeye çalışıyor. Suriyeli kadın bakan Butayna Şaban’ın bu iki ülkenin başkanları, George Bush ve Jacques Chirac’a gönderdiği bir mesaj da bu izlenimi güçlendiriyor.

Şaban’ın mesajında şu iddialar yer alıyor: Bölge, bilge ve aklı başında bir ses duymak istiyor. Yapıcı ve uygar bir ortağa gerek duyuyor. Suriye bölgede barış ve istikrarı sağlayabilecek bu uygar ve yapıcı ortak. Aynı zamanda uygar tavrını koruyabilecek ve Irak’ın aksine, insanların onurlu bir yaşam sürdürmelerine olanak sağlayacak güçte. Şaban mesajında ayrıca “Bu nedenle, bugünlerde olanların aşırı tehlikeli olduğuna ve sizlerin, Bush ve Chirac’ın, Suriye’yi ortak kabul etmeniz gerektiğine dikkatinizi çekmek isterim” ifadesini kullanıyor.

Muhalefet ayaklanıyor

Lübnan’da ise muhalefet, Suriye ve Şam’a bağımlı Beyrut hükümetine karşı ayaklanıyor. Eski Başbakan Refik Hariri’nin ölümünden tam bir hafta sonra Lübnan başkentinde toplanan onbinlerce gösterici, ülkelerindeki Suriye etkisini protesto etti. Muhalefetin düzenlediği bu kitle gösterisine katılan ve suikastın gerçekleştirildiği noktada buluşup ve oradan, Hariri’nin mezarının da bulunduğu “Şehitler Meydanı”na yürüyen göstericiler “Suriye dışarı” ve “hükümet istifa” sloganları attı. Gösteriyi yasadışı olarak niteleyen hükümet ise askerleri harekete geçirdi. Fakat herhangi bir çatışma çıkmadı.

Lübnan muhalefeti, Hariri cinayetinin mecliste görüşülmesi kararının alınmasını da sağlayarak siyasi bir başarı da elde etti. Bu görüşmenin hükümete karşı bir güvenoyu talebini de gündeme getirebileceği belirtiliyor. Hükümet diğer yandan da büyük bir uluslararası baskı altında. Fransa ve ABD’den sonra Avrupa Birliği de, Hariri’nin ölümünün, bağımsız komisyon tarafından soruşturulmasını talep etti. Birleşmiş Milletler de bir uzman heyeti kurdu. Beyrut hükümeti ve Suriye baştan bunu içişlerine yönelik istenmeyen bir müdahale olarak algıladı.

Hükümetten geri adım

Fakat dün Suriyeli Bakan Şaban geri adım attı. “Eğer Lübnan hükümeti Hariri cinayetinin soruşturulmasına onay vermeye karar verirse, Suriye bunu destekleyecektir” diyen Şaban, sözlerini şöyle sürdürdü: “Katillerin kim olduğu yolunda gerçeğin ortaya çıkması bizi sevindirecektir.” Lübnan hükümeti de tavrını değiştirdi. Artık BM uzman heyetiyle işbirliği yapmayı kabul ediyor. BM heyetinin bu hafta içinde Beyrut’a gelmesi bekleniyor.