Suudi Arabistan'da demokrasiye küçük adım

Suudi Arabistan’da 10 Şubat tarihinde başkent Riyad’ta ilk kez belediye seçimleri yapılıyor. Seçimlerin, önümüzdeki haftalarda ülkenin geri kalan 13 bölgesinde de gerçekleştirilmesi öngörülüyor. Belediye meclisinin yarısı halk tarafından, geri kalanı ise yönetim tarafından belirlenecek. Ancak seçimlerde sadece 21 yaşından büyük erkekler oy kullanabiliyor. Güvenlik güçleri ve kadınlar sandık başına gidemeyecek.

Hedef gençler

Riyad’ın geniş, sekiz şeritli caddelerinde akşam trafiği ilerliyor. Şubat ayı burada da serin geçiyor. Ama sadece dışardaki cafelerde oturamayacak kadar serin. Açık bir alanda bir bedevi çadırı kurulmuş ve çadırdaki insan trafiği yavaş yavaş yoğunlaşmaya başlıyor. Gençler gelip çay veya kahve içiyor ve Sultan Bin Halal’le sohbet ediyor. Sultan bir bilgisayar uzmanı ve bu bölge için seçimlerde adaylığını koymuş. Hedefi gençlere yardım etmek. Bin Halal, “Biz gençler için birçok farklı alan yaratacağız. Şu an Riyad’ta gençler için hiçbir şey yok. Sadece birkaç kafeterya ve bir futbol sahası var, hepsi bu kadar” diyor.

Gençler, can sıkıntısından zamanını caddelerde aşağı yukarı dolaşarak ziyan ediyor. Bu yüzden spor ve gençlik merkezleri kurulması gerekiyor. Sultan Bin Halal, e-devlet ve yaşamın diğer alanlarında kolaylaştırıcı uygulamaların yer aldığı modern bir şehir yönetimi kurmayı düşünüyor. Ancak çadırını ziyaret eden gençleri buna ikna edip edemediğini söylemek zor. Ama seçim kampanyasında yardım eden kardeşleri ve kuzenleri şansının yüksek olduğundan eminler.

Emlakçılar çıkar peşinde

Sultan Bin Halal’a rakip başka bir aday ise gazetelere tam sayfa ilan veriyor. Kiraladığı küçük bir sarayda yazar ve ozanlar da dahil herkesi yemek yemeğe ve çay - kahve içmeye davet ediyor. Bu elbette insanları ilgisini çekiyor, ama seçmenler yine de Sultan Bin Halal’i seçeceklerini ima ediyor.

Bazı adaylar ise bu seçime çok fazla yatırım yapmış. Özellikle gayrimenkul komisyoncuları, yükselişe geçen emlak piyasasında şanslarını artırmak için karar merciilerinde yer alabilecekleri belediye meclislerinde bulunmak istiyor. Bu tür hesaplar ise bazı seçmenlerin seçmen kaydı yaptırmamalarına neden oluyor.

“İlerleme yavaş olmalı”

Ancak “Saudi Gazette”adlı bir gazetenin Riyad Büro Şefi Muhammed el Ghamdi, duruma o kadar da olumsuz bakmıyor, bunun bir test olduğunu belirterek “Bunu bir deneyim olarak görmek gerekiyor. Bu seçimler bir ilk ve ülkede daha fazla demokratikleşmeye giden ilk adım” olarak değerlendiriyor.

Temelde seçimlerin yönetimden gelen bir demokratikleşme hareketi olduğu ve adım adım ilerlemesi el Ghamdi’yi rahatsız etmiyor. Muhafazakar bir toplumda adımlar yavaş yavaş atılmalı. Bu yüzden şimdilik meclisin yarısı seçimle işbaşına gelmeli, gelecekte tamamı halk tarafından seçilebilir. Bu başarıldığında da parlamento seçimleri yapılır.

Kadınlarla ilgili de gelişmeler bekleniyor. Bugün Suudi vatandaşları resmi olarak seçme ve seçilme hakkına sahip ve kadınlar da buna dahil. Bu seçimlerde kadınların oy kullanması için hazırlıklar yeterli olmadı, ancak gelecek seçimlerde kadınların oy kullanacağı konusunda belirgin işaretler var.