180210 Kabarett Einwanderer
20 Şubat 2010
İlk kez 1980'li yıllarda Alman sahnelerinde boy göstermeye başlayan Türk komedyenlerin sayısı gün geçtikçe artıyor. Muhsin Omurca'nın 1985 yılında Şinasi Dikmen ile kurduğu Almanya’nın ilk Türk kabaresi "Knobibonbon"dan 25 yıl sonra bugün, aralarında Kaya Yanar, Bülent Ceylan ve Fatih Çevikkollu'nun da bulunduğu birçok komedyen Almanya'daki seyircilerin severek izledikleri arasında yerini almış durumda. Bu isimlere en son eklenenlerden biriyse Alparslan Marx.
Köln kentinde bulunan Altenberger Hof Kültür Merkezi'nin salonu tıka basa dolu. Alparslan Marx uyum ve göç gibi konuları sahnede hicvediyor. Marx, bir yıl önce "Her şey çok güzel olacak" adlı tek kişilik oyunuyla Almanya turnesine çıkmış. Komedyenin bir yıldan bu yana sahnelediği politik güldürüsü hem Türklerden hem de Almanlardan yoğun ilgi görüyor.
Asıl mesleği müteahhitliklik
Alparslan Marx aslında sadece hobi olarak komedyenlik yapıyor. Asıl mesleği müteahhitliklik olan Marx, bir Almanla evli ve üç çocuk sahibi. Almanya doğumlu komedyen, İstanbul'da büyümüş ve 1990'lı yıllarda eğitim için Almanya'ya geri dönmüş.
Marx sahnede anlattıklarının çoğunun birebir kendi başından geçmiş olaylar olduğunu, zaten benzer olayların Almanya'da yaşayan yabancıların hemen hepsinin başına geldiğini belirtiyor: "Anlattıklarım Almanya'da yaşayan Almanlar ve yabancılarla sohbetlerime dayanıyor. Hepsi aynı önyargıdan bahsediyor. Her şey isimle başlıyor. Bunu adın hangi ülkeden geldiği sorusu izliyor. Sonra hep aynı yorum geliyor. ‘Demek Türksünüz ama hiç Türk'e benzemiyorsunuz'. Bu anekdotu ve nerede yaşandığını ilk fırsatta seyircilere anlatmak için hemen beynimin bir köşesine not ediyorum."
"Uyum konusunun kendisi komedi"
Marx oyununda Türkler ve Almanların Almanya'da birbirlerine aslında nasıl teğet geçtiklerine değiniyor. 46 yaşındaki komedyen sahnede kaldığı iki saat boyunca eğitimden, vatandaşlık testine, Türk geleneklerinden önyargılara kadar hayatın her alanına gönderme yapıyor.
Alparslan Marx'ın anlattıklarına Türkler kadar Almanlar da gülüyor. Marx en sık bahsettiği "yabancıların Almanya'ya uyum sağlamaları" konusunun başlı başına bir komedi olduğunu savunuyor: "Uyum sağlayın diyoruz. Ancak biri kalkıp da ciddi ciddi 'İyi de uyum derken tam olarak ne kastediyorsunuz" diye sorduğunda, yanıt 'Almanca öğrenin!' oluyor. İyi, onu öğrendim, ya sonra? 'Anayasa'ya bağlı kalacağına dair yemin et.' Tamam, onu da yaptım, başka ne var? Almanya'da kesin bir kimlik tanımı bulunmadığı için bu noktadan sonrasında sorunlar ortaya çıkıyor. Almanın kendisi de epey bocalıyor. Bu nedenle ne Almanlar'ın buna uyması, ne de başkalarından uyum sağlamasını beklemeleri mümkün değil."
Alparslan Marx bu nedenle Alman vatandaşılığının yeniden tanımlanması gerektiği görüşünde: "Gözden kaçırdığımız şey, kendimizi toplumun bir parçası olarak değil, sadece etnik kökenimizle tanımlıyor oluşumuz. Ben bundan hareketle kendimi Almanyalı olarak tanımlıyorum. Çünkü üzerinde yaşadığımız toprak bizi birleştiriyor. Hepimiz aynı geminin yolcularıyız."
© Deutsche Welle Türkçe
Nadia Baeva / Çeviri: Banu Ertek
Editör: Ahmet Günaltay