Türkiye 6 no'lu protokolü onayladı

Türkiye, bugün onaylayadığı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne ek 6 numaralı protokolü 15 Ocak 2003 tarihinde yine Strasbourg’ta imzalamıştı. 6 numaralı protokol savaş halleri dışında idamın kaldırılmasını öngörüyor, ancak Avrupa Konseyi yeni bir protokolü yürürlüğe soktu ve 13 numaralı protokol savaş halleri dahil ölüm cezasının tamamen kaldırılmasını öngörüyor.

Türkiye’nin 6 numaralı protokolü onaylamasıyla birlikte, Avrupa Konseyi’ne üye 45 ülke arasında ölüm cezasını yasalarında tutmaya devam eden sadece 2 ülke kalmış bulunuyor : Bu ülkeler Rusya ve Sırbıstan-Karadağ Cumhuriyeti. Ancak bu iki ülke de ölüm cezasını en yakın süre içinde yasalarından kaldıracakları konusunda Avrupa Konseyi çerçevesinde yükümlülük altına girmiş durumdalar.

Kopenhag Kriterleri’nden biri

Ölüm cezasının kaldırılması, yeşermekte olan Avrupa politik modelinin temel taşlarından biri olarak kabul ediliyor. Bir diğer deyişle, ölüm cezasını kaldırmamış bir ülke ”Avrupa ailesinden” sayılmıyor. Bu nedenle, Türkiye’nin, ölüm cezası üzerinde 1984 yılından bu yana moratoryum uygulamasına rağmen, bu cezanın kaldırılmasına yönelik Avrupa protokolünü onaylıyor olması politik açıdan önem taşıyor.

Gerek Avrupa Konseyi, gerekse Avrupa Birliği, 6’ncı protokolün onaylanmasını, Kopenhag Kriterleri'ne uyum yolunda Ankara’da mevcut siyasi iradenin göstergesi olarak kabul ediyorlar.

13 numaralı protokol

Öte yandan, Türkiye bugün 6’ncı protokolü onaylıyor da olsa, ölüm cezasıyla ilgili atacağı adımların burada bitmeyeceğinin sinyalleri de geliyor. Zira, Avrupa Konseyi, 6’ncı protokolü aşarak, ölüm cezasının savaş ve yakın savaş halleri de dahil olmak üzere, her türlü koşulda yasaklanmasını öngören 13 numaralı protokolü de yürürlüğe koymuş durumda.

1 Temmuz 2003 tarihinde yürürlüğe giren 13’ncü protokol, şu ana kadar Türkiye, Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan dışındaki tüm Avrupa Konseyi üyesi ülkeler tarafından imzalanmış bulunuyor. Strasbourg kulislerinde dolaşan haberlere göre Türkiye, 13’ncü protokolü de önümüzdeki aylarda imzalayarak, ölüm cezasını tamamen tarihe gömen Avrupa ülkeleri kulübüne dahil olacak.