Türkiye, Hırvatistan kararını bekliyor

Avusturya, Türkiye ile ilgili itirazlarından vazgeçmek için AB’nin Hırvatistan ile görüşmelere başlamasını istiyor. Ancak Hırvatistan’la görüşmelerin önündeki engel Brüksel’den çok, Zagreb. Zagreb hükümetinin savaş suçlularının yakalanması için Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi ile yeterli işbirliği yapmaması müzakerelerin başlamasını engelliyor. AB, Hırvatistan ile müzekerelerin başlamasını Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcısı Carla Del Ponte’nin bu konuda vereceği rapora bağlamıştı.

Savaş suçlularının yakalanmasında işbirliği için Belgrad’ı ziyaret eden Del Ponte bugün de Zagreb’e gidiyor. Del Ponte’nin Zagreb’deki görüşmelerin ardından raporunu yazması ve Pazartesi günü yapılacak dışişleri bakanları toplantısına yetiştirmesi bekleniyor. Rapor olumlu çıkarsa, dışişleri bakanlarının Hırvatistan’la görüşmelere başlanması kararını alması olası. Bu nedenle hem Del Ponte hem de Hırvatistan Başbakanı Ivo Sanader Lüksemburg’da hazır bulunacaklar.

Avusturya’nın ısrarı

Avusturya’nın önerisi ise AB’nin Hrıvatistan’la müzakereleri Del Ponte’nin onayına bağlamaktan vazgeçip, Hırvatistan’ın savaş suçlularının yakalanması için gösterdiği çabanın dışişleri bakanlarının kararına bırakılması. Bunun için dışişleri bakanları adına oluşturulacak çalışma grubunun Pazartesi günü toplanması isteniyor.

Ancak Dönem Başkanı İngiltere bu öneriye karşı. İngiltere’nin Avrupa Bakanı Douglas Alexander, Türkiye ve Hırvatistan’la müzakerelerin iki farklı konu olduğunu söyledi. Alexander, Hrıvatistan’la ilgili koşulun belli olduğunu, AB Bakanlar Konseyi’nin kararını objektif temellerde bağımsız olarak vereceğini kaydetti.

Sırbistan Karadağ’la ortaklık anlaşması

Hem Hırvatistan hem de Türkiye ile Müzakere Çerçeve Belgesi konusunda görüş birliği sağlayamayan AB büyükelçileri ise Sırbistan ve Karadağ ile “İstikrar ve Ortaklık Anlaşması” için görüşmelerin başlatılmasını önerdiler. Tam üyelikle sonuçlanabilecek bu sürecin işlemesi için de koşul, Sırbistan’ın savaş suçlularının yakalanmasında çaba göstermesi.

Ancak savaş suçlusu olarak aranan iki Sırp Bosnalı, Radovan Karadciç ve General Ratko Mladiç hala yakalanamadı. Belgrad’ı dün ziyaret eden Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi Başsavcısı Carla del Ponte ise bu konudaki hayal kırıklığını gizlemedi. Savaştan on yıl sonra hala 6 zanlının yakalanamadığını belirten Del Ponte, Mladiç dahil bunların Sırbistan’da olduklarının sanıldığını ve yakalanmamalarının mahkeme için büyük hayal kırıklığı olduğunu vurguladı.

14 Aralık’a kadar süre

Sırbistan Başbakanı Voislav Kostunitsa ile görüşen Del Ponte, “Bir dahaki sefere teşekkür etmek için Belgrad’a gelmek istiyorum” dedi ve Mladiç’in Dayton Anlaşması’nın imzalanmasının 10. yıldönümü olan 14 Aralık’a kadar Lahey’e teslim edilmesini istedi. Kostunitsa ise Mladiç’in aranmasına devam edildiğini ve işbirliğinin devam edeceğini söyledi.

“Verilen süre içinde yakalanması için elimizden geleni yapacağız” diyen Sırbistan Başbakanı, Mladiç’in AB ile görüşmelerin önünde engel olmayacağı görüşünde. Sırbistan Başbakanı’nın acele etmesinin nedenlerinden biri de ülkede istikrarı sağlamak. Belgrad’ın önünde Kosova ve Karadağ gibi çözüm bekleyen iki sorun var. Kosovalılar yıl sonuna kadar Sırbistan’dan bağımsızlıklarını sağlayacak müzakerelerin başlamasını istiyor. Karadağ da çoktan Sırbistan’la ortaklığından vazgeçti ve federasyondan ayrılmaya hazırlanıyor.