Türkiye: İsrail adım atmazsa ilişkilerimiz normalleşmez

Türkiye ile İsrail arasında süren gerilim, bugün İstanbul'da başlayan iki günlük bölgesel zirvenin gündemine taşındı.

Rusya Başbakanı Vladimir Putin, İran Devlet Başkanı Mahmud Ahmedinejad, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Filistin lideri Mahmud Abbas'ın da aralarında bulunduğu çok sayıda bölge liderinin katıldığı zirvede Türkiye, İsrail'in yardım gemisine operasyonunu kınayan bir bildiri için diplomatik girişimlerde bulunuyor.

Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı (CICA) zirvesi sırasında gazetecilere açıklamalarda bulunan Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İsrail'in uluslararası bağımsız bir soruşturma komisyonunu kabul etmesini isterken, “Bundan kaçmaya devam ederlerse, Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalleşmesi söz konusu olmaz'' dedi.

İsrail, 9 Türk vatandaşının öldüğü operasyon ile ilgili BM tarafından teklif edilen uluslararası soruşturma komisyonu önerisini dün reddetmişti.

Askeri anlaşmaların geleceği

Türk Dışişleri Bakanı Davutoğlu, gazetecilerin sorusu üzerine, Türkiye ile İsrail arasında askeri ve diğer alanlarda imzalanmış olan anlaşmaların askıya alınabileceği mesajını verirken şöyle konuştu:

''Biz hiçbir ülkenin bizim vatandaşlarımıza bilerek ve kasıtlı zarar vermesine izin vermeyiz. Bunun sonuçlarına herkes katlanmak durumunda kalır. Askeri anlaşmalar vs. konuları, Sayın Başbakanımızın başkanlığında yapılan zirvede de gündeme gelmiştir değişik fikirler. Biz bu konuları değerlendirmeye devam ediyoruz. Biraz da bu konuların bundan sonra nasıl bir seyir alacağı, İsrail'in tutumuna bağlıdır. İsrail uluslararası hukuk sınırları içine gelirse, uluslararası hukukun öngördüğü ve BM'nin talep ettiği komisyonun kurulmasına yeşil ışık yakar ve bu komisyonun soracağı soruları cevaplamaya hazırsa, tabii başka türlü seyredecek Türkiye-İsrail ilişkileri. Ama yok bunlardan kaçmaya devam ederlerse, Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalleşmesi söz konusu olmaz.''

İsrail'den düşük düzeyde katılım

İsrail hükümeti, davetli olduğu CICA zirvesine üst düzeyde katılım göstermezken, Türkiye'deki büyükelçisi aracılığıyla toplantıda temsil edilmeyi planlıyor.

Türk hükümeti, zirve çerçevesinde İsrail'in Gazze'ye yardım gemisine operasyonunun CICA üyesi ülkeler tarafından kınanması için diplomatik girişimlerini sürdürüyor.

Kazakistan'ın girişimiyle 2002 yılında kurulan Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı'nın (CICA) üyeleri arasında BM Güvenlik Konseyi üyeleri Rusya Federasyonu ve Çin'in yanı sıra, Afganistan, Azerbaycan, Pakistan, Hindistan ve İran da bulunuyor.

Örgütün Dönem Başkanlığı, İstanbul'daki zirveyle birlikte Türkiye'ye geçecek.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/Reuters, AŞ/AG