Öğrenci göçü yavaşladı

İstanbul’un fuar takviminde yurt dışı eğitim fuarlarının önemli bir yeri var. Birçok yabancı üniversitenin tanıtım ofisi bu fuarlara katılarak Türkiye’deki öğrencileri kendi kurumlarına davet ediyor. Milli Eğitim Bakanlığı’nın açıkladığı veriler yabancı üniversitelerin bu tanıtım faaliyetlerine gelecekte daha çok ihtiyaç duyacaklarını gösteriyor. Zira yurt dışında okuyan öğrencilerin sayısında bir gerileme eğilimi görülüyor. Bakanlığın verilerine göre 2010-2011 öğrenim yılında yurt dışında eğitim gören özel ve resmi burslu öğrencilerin sayısı 22 bin 383 iken, 2011-2012 öğrenim yılında bu rakam 20 bin 394’e geriledi.

Almanya’ya değil ABD’ye gidiyorlar

Milli Eğitim Bakanlığı’nın yeni açıkladığı veri setinde yurt dışında okuyan öğrencilerin en çok tercih ettiği ülkenin Azerbaycan olduğu görülüyor. 2011-2012 öğrenim yılında Türkiye’den Azerbaycan’a giden öğrenci sayısı 2 bin 543 oldu. Azerbaycan’ın ardından 2 bin 375 Türk öğrenciyle ABD ikinci sırada yer alıyor. Bunun yanında aynı öğrenim yılı içerisinde ağırladığı Türk öğrenci sayısıyla komşu Bulgaristan da ilgi çekiyor. Ülkeye bu öğrenim yılında 2 bin 88 Türk öğrencinin girdiği görülüyor.

Almanya’ya giden Türk öğrencilerin sayısı ise 1988. Geniş bir Türk nüfusu bulundurmasına rağmen Türkiye’den Almanya’ya giden öğrenci sayısında azalma görülüyor. 2010-2011 öğrenim yılında Almanya’ya giden Türk öğrenci sayısı 2 bin 180 iken 2011-2012 öğrenim yılında bu sayı 1988 oldu.

40-45 bin civarında öğrenci var

Bakanlığın açıkladığı veriler bu konudaki ana eğilimleri göstermesi bakımından önem taşıyor. Bununla birlikte uzmanlar yurt dışında okuyan Türk öğrencilerin sayısı ile ilgili kesin bir bilginin olmadığını da ekliyor. Türkiye Eğitim Derneği Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu, bu konuda net rakamların olmadığını vurguluyor. Sabah Gazetesi Eğitim Yazarı Sait Gürsoy ise bakanlığın verilerine karşın yurt dışında okuyan Türk öğrenci sayısının 40-45 bin civarında olduğunu belirtiyor.

“Macaristan ve Bulgaristan’a da talep var”

Sabah Gazetesi Eğitim Yazarı Sait Gürsoy, yurt dışında eğitim gören Türk öğrencilerin durumunu şöyle değerlendiriyor:

“Yurt dışında okumaya giden Türk öğrencilerin sayısında bir azalma var. Bunun temel nedenlerinden bir tanesi Türkiye’de vakıf üniversitelerinin sayısının artması. Bu üniversitelerin sayısının artması ile bu kurumlara devam eden öğrencilerin sayısı artıyor. ABD ve Kanada üniversitelerinin tanıtım ofisleri Türk öğrencileri kendi üniversitelerine çekebilmek için Türkiye’ye geliyor. Türkiye'den yurt dışına giden öğrencilerin yüzde 50’si ABD’yi tercih ediyor. Bunun yanında İngiltere ve Almanya da tercih ediliyor. Ayrıca son zamanlarda Avrupa Birliği’nin kabul ettiği diplomaları sunduğu için Macaristan, Bulgaristan ve Romanya’daki eğitim kurumları da tercih ediliyor. ABD ve Kanada gibi ülkelerdeki eğitim masrafları 40-45 bin lira civarındayken, Bulgaristan ve Romanya gibi ülkelerde diğer masraflarla birlikte bu rakam 20-25 bin lirayı aşmıyor. Bunun yanında farklı hassasiyetler de tercihlerde rol oynuyor. Örneğin başörtülü gençlerin daha çok Viyana Devlet Üniversitesi’ni tercih ettikleri görülüyor.”

“ABD’de akreditasyon avantajı”

Türk Eğitim Derneği Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu, Türk öğrencilerin neden daha çok Almanya’yı değil de ABD’yi tercih ettiklerini şöyle anlatıyor:

“ABD ile Avrupa’daki yükseköğrenim sistemleri arasında farklar bulunuyor. Türk öğrenciler için ABD akreditasyon açısından daha avantajlı. Avrupa’da da akreditasyon konusunda çalışmalar bulunuyor. Bunun yanında Türk öğrencilerin iki bölgeye ilişkin algılamalarında da farklılıklar yer alıyor. Türk öğrenciler ABD’de yaptıkları eğitimin Türkiye’ye döndüklerinde daha çok işlerine yarayacağını düşünüyor. Elbette ABD üniversitelerinin dünya genelindeki sıralamalarda üst sıralarda olması da önemli bir etken.”

Bu değerlendirmeleri ile birlikte Pehlivanoğlu dünyada yaşanan krizden dolayı Türk öğrencilerin kendi ülkelerine dönüş yapmayı daha çok tercih ettiklerini anlatıyor. Pehlivanoğlu, “Lisans eğitimini yurt dışında yapanlar, o ülkelere alıştıkları için genelde okudukları ülkede kalıyorlar. Ancak yurt dışında yüksek lisans yapanlar çoğunlukla Türkiye’ye dönüyor” ifadelerini kullanıyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Haber: Selçuk Oktay / İstanbul

Editör: Ercan Coşkun