Türkiye'ye Kıbrıs baskısı

Türkiye’nin AB üyelik sürecindeki en çetin cevizin Kıbrıs sorunu olduğu, 8 Kasım’da açıklanan İlerleme Raporu ile bir bakıma AB Komisyonu tarafından da resmen teyid edildi. Rapor açıklanmadan kısa bir süre önce AB Konsey Dönem Başkanı Finlandiya’nın, Kıbrıs sorunundaki çözüm arayışlarını somutlaştırmak amacıyla tertiplemiş olduğu toplantının son dakikada iptal edilmesiyle ilgili oldukça fazla spekülasyon yapıldı. Kıbrıs Rum Yönetimi Dışişleri Bakanı Yiorgos Lillikas, toplantının iptal edilme gerekçesini, Türkiye’nin tutumuna bağlıyor:

“Türkiye bilindiği gibi Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanımayı ve bizimle doğrudan temas kurmayı reddediyor. Halihazırda çok fazla iyimser olduğumu söyleyemem. Türkiye ile temaslarda bulunan hükümetlerden aldığım tüm bilgiler şu aşamada olumsuz yönde.“

Aralık Zirvesi

Bir ay sonra Brüksel’de yapılacak AB liderler zirvesi, ister istemez bir “Türkiye zirvesine“ dönüşecek. Yiorgos Lillikas, bu zirvede Ankara’dan “anlaşmalardan doğan sorumluluklarını yerine getirmesini“ isteyeceklerini kaydediyor:

“AB, bazı yükümlülükler ortaya koymuştur: Örneğin Gümrük Birliği Anlaşması ve Ankara Protokolü’nde Türkiye’nin hava ve deniz limanlarını Kıbrıs’a açması şartı var. Bu da Kıbrıs ile Türkiye arasındaki ilişkileri normale dönmesi anlamına gelir. Ancak aynı zamanda bu, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin de hem bir devlet hem de AB’nin bir üyesi olarak tanınmasını gerektirir. AB’ye girmek isteyen bir aday ülke, Avrupa ailesinin bir parçası olan bir üyeyi tanımamakta ve onunla diplomatik ilişki kurmamakta direniyor. Bu hayli çelişkili bir durum.“

Kuzey Kıbrıs'a izolasyon

Kıbrıs Rum Yönetimi Dışişleri Bakanı, Kuzey Kıbrıs’a yönelik izolasyonların kaldırılacağı yönünde AB’nin yaptığı taahütlerin hatırlatılması üzerine ise şu görüşleri savunuyor:

“Öncelikle şunu belirtmeme izin verin: Bu izolasyon hikayesi tümüyle bir efsaneden ibaret. Bunun en iyi kanıtı ise son iki yılda gerek Türk askerleri tarafından işgal edilen bölümde yaşayanlar gerekse Kıbrıslı Türklerin gelirlerinde dört misli bir artışın olmasıdır.“

'Rumlar Türkiye'nin üyeliğine temelde karşı değil'

Yiorgos Lillikas, yaşanan tüm bu sorunlara rağmen yine de Türkiye’nin AB üyesi olmasına temelde bir itirazlarının olmadığını da ifade ediyor:

“Tabii ki destekliyoruz. Gerek Aralık 2004’te gerekse geçen ekim ayında Türkiye’nin Birliğe üye olması yönünde oy kullandık. Türkiye’nin Avrupa’nın bir parçası olması, bizim de ulusal çıkarlarımızla bağdaşmaktadır. Ancak bu Türkiye’ye koşulsuz destek verdiğimiz anlamına da gelmiyor elbette. Türkiye, öncelikle yükümlülüklerini yerine getirmelidir. Şu anda ise bunu yapmamakta direniyor.“