Talabani: “Ateşkes yakın“

BM Genel Kurul toplantıları için New York'ta bulunan Irak Devlet Başkanı Celal Talabani, PKK'yı saldırılarını durdurması yönünde ikna ettiklerini ve birkaç gün içinde ateşkes ilan edeceğini ileri sürdü. Newsweek dergisine konuşan Talabani, Türk birliklerinin Irak sınırında olduğunun hatırlatılması üzerine, "Öyle, ama içeri girmiyorlar. PKK'yı, çatışmaları durdurması yönünde ikna ettik. PKK, birkaç gün içinde resmi ateşkes ilan edecek" dedi. Talabani, "Bu gelişme, Irak'ın Türkiye ile ilişkilerinde yeni bir sayfa açılmasına yardım edecek" ifadesini kullandı. Celal Talabani, Türkiye içinde çalışmaların demokratik yollardan sürdürülmesi çağrısında bulundu.

Bu arada Irak'ın kuzeyindeki bölgesel Kürt yönetiminin parlamentosunda, bölgesel anayasa taslağı milletvekillerine okundu. Taslakta, Kuzey Irak bölgesi, federal Irak devletinin federal bir bölgesi olarak tanımlanıyor, bölgeye gerektiğinde "kendi kaderini tayin hakkı" tanınıyor; Kerkük'ün yanı sıra Niniv, Diyala, ve Vasset vilayetleri üzerinde hak iddia ediliyor.

Öte yandan Irak meclisindeki partiler, Şiilerin "Irak'ta federal bölgeler oluşturulmasını" öngören yasa teklifinin görüşmeye açılması konusunda anlaşmaya vardı. Federalizm teklifi, Irak'ta özerk bölgeler oluşturulmasına izin veren bir sistemi içeriyor. Öneri, Irak anayasasında değişiklik gerektiriyor. Söz konusu anayasal değişiklik yapılmasının en az bir yıl alacağı, yasa teklifi kabul edilse bile yürürlüğe girmesinin 18 ayı bulabileceği belirtiliyor. Sünniler, teklifin Irak'ı parçalayabileceği ve mezhep çatışmasını körükleyebileceği endişesini dile getiriyor. Nitekim Irak'ın petrol yatakları Kürtlerin yaşadığı kuzey ile Şiilerin yaşadığı güneyde yoğunlaşıyor.

“ABD askeri kalmalı“

Irak Devlet Başkanı, ülkesindeki Amerikan askerlerinin uzun süre kalmasından yana olduğunu belirterek, Irak'ın "dışarıdan gelecek müdahaleleri" önlemek için kalıcı Amerikan üslerine gereksinimi olduğunu söyledi. Talabani ABD'nin önde gelen gazetelerinden Washington Post'a verdiği demeçte, "Amerikan askerine uzun süre, hatta dışarıdan gelecek müdahalelerin önlenmesi için iki askeri üsse gereksinimimiz olduğunu düşünüyorum. 100 bin Amerikan askeri olsun istemiyorum. 10 bin asker ve iki hava üssü yeterli olur" dedi.

Amerikan üslerinin Irak'ın kuzeyindeki özerk bölgeye kurulabileceğini belirten Talabani, Irak'taki Sünnilerin de Amerikan askerinin uzun süreli kalmasından yana olduğunu söyledi. Talabani, "Bazı bölgelerde Sünniler Amerikalıların kalmalarını istiyorlar. Sünniler şimdi asıl tehlikenin İran'dan geldiğini düşünüyorlar" diyerek, yıl sonunda Irak'ta 12 vilayetin kontrolünü almayı planladıklarını, ancak ordularını eğitinceye ve bu tehlikeyi ortadan kaldıracak güce kavuşuncaya dek Amerikan ve koalisyon güçlerine gereksinimleri bulunduğunu belirtti. Irak'ın bölünmeyeceğini ve federal biçimde kalacağını düşündüğünü söyleyen Talabani, Kürtlerin, Sünnilerin ve Şiilerin Irak'ın bütünlüğü için mücadele ettiklerini, Şiiler ve Sünniler arasında çözülmesi gereken görüş ayrılıkları bulunduğunu, ancak Irak'ın parçalanmasını istemediklerini kaydetti.

Direnişçilere operasyon

Irak’ta şiddet de devam ediyor. ABD ordu sözcülüğünden yapılan açıklamada, Irak ve Amerikan askerlerinin başkent Bağdat'ta düzenledikleri operasyonda iki direnişçinin öldürüldüğünü, 12'sinin de yakalandığını bildirdi. Bağdat'taki baskın, bu yaz alınan güvenlik önlemleri kapsamında başlatılan ’Birlikte İleri Operasyonu’ çerçevesinde düzenlendi. Irak'ta Pazar günü düzenlenen saldırılarda da, en az 22 kişi öldü, 40’tan fazla kişi de yaralandı.