Talat: İktidar değişimi tamamlanıyor

Kuzey Kıbrıs halkı, Pazar günü yeni cumhurbaşkanını seçecek. Seçimlerin favorisi olarak gösterilen Başbakan Mehmet Ali Talat, Kıbrıs Türk halkının yeni bir politik çizgisini yansıtan bir seçim yapacağını kaydetti. Seçimlere adaylığını koymayan Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın son yıllarda Kuzey Kıbrıs halkından uzaklaştığını kaydeden Talat, bundan sonra çözüm sürecinin başlayacağına dikkat çekti. Talat bunun için ise Kıbrıs Rum Kesimi’nin çözüme hazır hale getirilmesini gerektiğini ifade etti. Talat, DW Türkçe Servisi'nden Nihat Halıcı'nın sorularını yanıtladı...

- Kıbrıs’ta bu Pazar yeniden sandık başına gidilecek. Seçimlerden sizin beklentiniz nedir?

M.ALİ TALAT: Şimdi bu seçimler tabii bir yandan Kuzey Kıbrıs cumhurbaşkanını, yani Kıbrıs Türk halkının temsilcisini seçerken, öte yandan da Kıbrıslı Türkler’in geçtiğimiz referandumda ortaya koyduğu iradesiyle ilgili yeni bir mesaj verecek tüm dünyaya. Kıbrıslı Türkler’in çözüm ve Avrupa Birliği hedefine bağlı olduklarını ifade edecek ve buna uygun da bir cumhurbaşkanı seçecek. O bakımdan çok önemli bir seçim, bu seçim. Sanıyorum ki, Kıbrıslı Türkler’in referanduma gidiş sürecinde verdikleri o büyük mücadele, referandum sonrasında hükümetle birlikte ortaya koydukları kararlılık sonuçta Kıbrıs’ın kuzeyinde iktidarın topyekün değişimi cumhurbaşkanlığı seçimiyle tamamlanmış olacak.

- 30 yıldır Kuzey Kıbrıs siyasetine yön veren isimler arasında yer alan Rauf Denktaş bu seçimlerde yer almayacak. Rauf Denktaş’ın Kıbrıs siyaset sahnesinden ayrılmasının etkileri ne olacak sizce?

M.ALİ TALAT: Çok olumlu olacak tabii. Çünkü Kıbrıs Türk halkıyla arasına mesafe koymuştu son yıllarda. Kıbrıs Türk halkından kopmuştu. Sayın Denktaş, Kıbrıs Türk halkını temsil etmiyordu. Kıbrıs Türk halkının düşüncelerini, duygularını, kaygılarını, endişelerini, arzularını temsil etmekten uzaklaşmıştı. Dolayısıyla Kıbrıs Türk halkı, bu yeni politik çizgisiyle, yeni bir cumhurbaşkanı, yeni bir iktidar gündeme getiriyor, hayata geçiriyor. Bunun da etkisi tabii ki çok büyük ve olumlu olacak. Kıbrıs Türkü’nün haklarını koruyan, bir Kıbrıs sorununun çözüm anlaşmasını destekleyen bir gelişme olacaktır.

- Geçen yıl Kıbrıs’ın kuzey ve güney kesimlerinin birleşmesi için yapılan referanduma özellikle Kıbrıs Türk toplumu büyük umut bağlamıştı. Referandum çözüm olmadı, Annan planı yürürlüğe konmadı. Sizce bundan sonra çözüm için atılması gereken adımlar nelerdir?

M.ALİ TALAT: Bundan sonra ilk yapılması gereken, tabii ki BM Genel Sekreteri’nin talebi doğrultusunda, Annan Planı’nı reddeden taraf olarak Kıbrıs Rum tarafının önerilerini net ve kesin olarak, Annan Planı’ndaki sıkıntılarını ve değişiklik önerilerini Genel Sekreter’e liste halinde vermesi gerekiyor. Dolayısıyla görüşmelerin yeniden başlamasının, bir sonuca ulaşmasının, daha doğrusu BM’nin konuya ilgi duymasının en temel yolu bu... Genel Sekreter bunu talep ediyor. Bunun dışında Kıbrıs sorununa ilgi göstermeyeceğini ifade ediyor. Dolayısıyla yapılması gereken ilk şey bu, diye düşünüyorum. Bu yapılırsa, sanıyorum ki görüşmeler yeniden başlar ve umarız ki kısa süre içinde sonuçlanarak Kıbrıs sorununu çözeriz. Ama Rum tarafının bu ihtiyaca sahip olup olmadığı başka bir tartışma konusu. Bana göre zaten sorun orada. Kıbrıs Rum tarafının şu an için böyle bir ihtiyacı henüz oluşmadı. Bu ihtiyaç oluştuğu zaman bu gelişme de olacaktır, diye düşünüyorum.

- Avrupa Birliği ve diğer uluslararası kurumlardan Kıbrıs sorununun çözümü için beklentileriniz nelerdir?

M.ALİ TALAT: Rum tarafının çözüme hazır hale getirilmesi lazım. Rum tarafının çözüme hazır hale getirilmesi, benim Rum yönetimiyle ya da Rum siyasi partileriyle ya da bizim sivil toplum örgütlerimizin Rum sivil toplum örgütleriyle iyi ilişkiler kurmasına bağlı değil. Burada önemli olan, Kıbrıs Rum tarafının Kıbrıs Türk tarafını, kendi kararlarıyla izole edemeyeceklerini anlamalarıdır. Bunun için Avrupa Birliği’ne büyük görev düşüyor. Kendi üyesi, Avrupa Birliği üyesi olmuş, ama Avrupalı olamamış Papadopulos’u, Rum yönetimi liderini, Kıbrıs sorununun çözümü konusunda zorlaması gerekiyor. Bu yapılmadığı taktirde Rum tarafının Kıbrıs sorununu çözme istekliliğini belirtmesi, ortaya koyması mümkün değil. O yüzden Avrupa Birliği’nden en büyük beklentim, Avrupalı gibi davranmaya zorlaması Rum tarafını. Bunu yapabilirse Kıbrıs sorunu zaten çok kısa sürede çözülecektir.