UAEK, İran raporunu görüşüyor

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Yönetim Kurulu, İran’ın nükleer programı konusunu ele almak için Viyana’da toplanıyor. Kuruma üye 37 ülkenin temsilcileri, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya’nın, İran'ı uranyum zenginleştirme programını durdurmaya ikna etmek için hazırladıkları öneri paketine Tahran’ın tepkisini değerlendirecek.

Taplantıdan bağlayıcı bir karar çıkması beklenmiyor, ancak UAEK’nın, İran’dan Haziran sonuna kadar yanıt beklediği belirtiliyor. İran’ın 29 Haziran’da dışişleri bakanları nezdinden yapılacak G-8 Zirvesi’ne dek bir yanıt vermesi gerektiğini belirten diplomatlar, bu konunun toplantıda görüşüleceğini dile getirdiler. Toplantının asıl gündem maddesi ise UAEK Başkanı Muhammed El Baradey’in hazırladığı son İran raporu. Baradey’in raporunda, Tahran yönetiminin nükleer programına ilişkin yıllardan beri açıkta bıraktığı sorulara yanıt vermesi isteniyordu.

İran incelemelerini sürdürüyor

Tahran yönetimi ise öneri paketini ilişkin resmi yanıtını henüz vermedi, ancak İran hükümet sözcüsü Gulamhüseyin Elham, nükleer yakıt dönüşümü teknolojisine sahip olduklarını hatırlatarak, nükleer haklarını pazarlık konusu yapmayacağını bildirdi.

İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Ali Laricani ise Pazar günü konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, öneri paketinde olumlu olduğu kadar olumsuz noktaların da bulunduğunu belirtmişti. Batı’nın öneri paketini kabul etmeleri yönünde her türlü tehdide karşı çıkacaklarının da altını çizen İran nükleer programıyla ilgili görüşmelerde baş müzakereci olan Laricani, önerileri ön koşulsuz değerlendireceklerine dair önceki açıklamalarını hatırlatmıştı. İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Muttaki de Tahran’ın karşı bir öneri sunabileceğini ifade etmişti.

Öneriler resmen açıklanmadı

AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana ise Tahran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin askıya alınması karşılığında büyük ülkelerin götürdüğü öneri paketine ilk yanıtı bu hafta vermesi gerektiğini ifade etti.

BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya tarafından hazırlanarak İran ile görüşmelere yeniden başlama hedefiyle Tahran'a sunulan öneriler resmen açıklanmadı, ancak paketle ilgili bilgiler basına sızdı.

Pakette İran'ın uranyum zenginleştirmeyi dondurması karşılığında, ABD'nin Tahran'a barışçı nükleer teknoloji sağlaması, bazı yaptırımları kaldırması ve doğrudan görüşmelere katılması gibi önerilerin yanı sıra tehdit olarak da BM yaptırımları yer alıyor.