1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ucuz petrolün düşmanı ABD'deki motorlo taşıtlar

Derleyen: Ahmet Günaltay20 Nisan 2005

Her ayın başında 58 doların üzerine çıkarak yeni bir rekor kıran ham petrolün varil fiyatı son günlerde 50 dolara kadar düştükten sonra yeniden tırmanışa geçerek dün 52 doları aştı. ABD’nin stoklarını arttırmış olmasına rağmen rafinasyon kapasitesinin sınırlı kalması petrol piyasasında darboğazlara yol açıyor. Ucuz petrolün en büyük düşmanı ise ABD’deki motorlu taşıtlar...

https://p.dw.com/p/AbdB
ABD'de motorlu taşıtlar 100 km. başına 12 litre benzin tüketiyor.
ABD'de motorlu taşıtlar 100 km. başına 12 litre benzin tüketiyor.Fotoğraf: AP

ABD Başkan George W. Bush önümüzdeki günlerde yeniden Enerji Yasası’nı Kongre’den geçirmeyi deneyecek. Petrol fiyatının 50 doları aşması tasarının yasalaşma şansını arttırdıysa da Demokrat ve Cumhuriyetçi partili Kongre üyeleri dört yıldır aralarında anlaşamıyorlar. Çevreci gruplarla sanayi lobisi de çıkarları doğrultusunda Kongre’deki tartışmalara yön vermeye çalışıyorlar.

Başkan Bush yerli petrol üretimini arttırabilmek için Alaska’nın kuzeyindeki muazzam milli park ile Florida açıklarındaki kıyı şeridinin petrol üretimine açılmasını sağlamaya çalışıyor. Amerikan otomotiv endüstrisi, benzin sarfiyatına yasal limit getirilmesine karşı çıkarken, Başkan Bush Detroit’teki sanayi devlerini km. başına daha az yakıt harcayan otomobiller geliştirmeye zorlayacaklarını söylüyor. Bush, çevre dostu yakıt hücresiyle çalışan motorların seri üretime hazır hale getirilmesi için önümüzdeki beş yılda sanayi şirketlerine 1 milyar 200 milyon dolarlık geliştirme yardımı yapılmasını da istiyor.

Artan petrol fiyatı ithalat faturasının milyarlarca dolar kabarmasına yol açtığı için tıpkı yüksek vergi zammı gibi konjonktürü frenleyici etki yapıyor. Geniş yüzölçümüne karşılık kitle ulaşım sisteminin yetersiz olduğu ABD’de milyonlarca kişinin başka çaresi kalmıyor. İşe ve alışverişe gidebilmek için Amerikalı benzine istenen her fiyatı ödemeye mecbur.

En çok enerji tüketen ülke

300 milyon Amerikalı dünya nüfusunun yüzde altısını oluşturuyor, ama global enerji tüketimindeki payı %25’i buluyor. Birleşik Amerika’nın günde tükettiği 21 milyon varil petrolün yarısı otomobil motorlarında yanıyor. 84 milyon varili bulan günlük global tüketimin dokuzda biri Amerika’daki taşıtların benzin deposuna dolduruluyor.

Yerli kuyulardan günde sadece 5,5 milyon varil petrol çıkıyor. Başkan Bush jeopolitik risklere karşı stratejik petrol rezervini 600 milyon varile çıkarmıştı. Demokrat Parti, petrol arzının arttırılıp varil fiyatının düşürülebilmesi için stratejik rezervin piyasa sürülmesini istiyor.

Enerji uzmanları global petrol sıkıntısını atlatmanın zor olmadığı görüşündeler. Amerikalılar 20 yıldır, cip, pikap ve ven gibi yüksek sarfiyatlı araçlar alıyorlar. Binek otomobil satışlarının payı yüzde 50’nin altında. Küçük ve düşük sarfiyatlı otomobiller alıcı bulmuyor. ABD’deki motorlu taşıtlar 100 km.’de ortalama 12 litre tüketiyor.

ABD’de ucuz benzin

Amerikalılar’ın benzin sarfiyatına önem vermemelerinin nedeni benzinin Avrupa ile kıyaslanamayacak kadar ucuz olması. Normal benzinin litresine ABD’nde 46 euro cent ödeniyor. Uzmanlar, sadece Amerika’daki taşıtların 100 kilometrede ortalama altı litre yakıt tüketmeleri durumunda günlük sarfiyatın altı milyon varil azalacağını belirterek, ABD’deki motorlu taşıt sürücüsünün petrol fiyatını istikrara kavuşturabilecek kadar güçlü olduğunu hatırlatıyorlar.