Vietnam’da savaş unutuldu
2 Mayıs 2005
Eski adı Saygon olan Ho Şi Min kentinde haftasonunda Vietnam Savaşı'nın sona ermesinin 30. yıldönümü kutlandı. Vietnam Devlet Başkanı Tran Duc Luong törenlerde yaptığı konuşmada, Saygon halkını savaşın yaralarının sarılmasında ve ülkenin kalkınmasında gösterdiği başarıdan dolayı övdü. Vietnam’da bu yıl düzenlenen gösterilerde önceki yıllara oranla askeri semboller azdı. Panzer ve tankların yerine, geçit törenine katılan araçların üzerindeki dvd ya da kredi kartı reklamları göze çarpıyordu. Siyasi çevreler, bu gelişmenin, komunist Hanoi hükümetinin ülkenin ekonomik büyümesine verdiği önemin bir göstergesi olduğunu söylüyor.
Eski adı ile Saygon bugünkü adı ile Ho Şi Min kentinde, savaşın sona erdiği 30 Nisan günü törenlerle anıldı. Yüzlerce askerin yürüyüş yaptığı törenlerde bu yıl, önceki senelere oranla tanklar ya da diğer askeri araçlar boy göstermedi. Sadece ağaçtan oyulmuş bir panzer, 1975 yılında Kuzeyli komunist birliklerin Amerikan askerlerine karşı 55 gün mücadele eden Vietnamlıları kurtarışını anımsattı.
ABD en önemli ticari ortak
Hanoi hükümeti bu yılki törenlerin öncekilerden farklı olması için elinden geleni yaptı. Nihayetinde o zamanların başdüşmanı olan Amerika Birleşik Devletleri bugün Vietnam’ın en önemli ticari ortağı. Öte yandan komunist yönetim, ülkedeki gençlerin gönlünü kazanmayı da amaçlıyor. Askeri gösterilerden vazgeçmesi biraz da o yüzden, çünkü Vietnam nüfusunun üçte ikisi savaş sonrasında doğmuş gençlerden oluşuyor. Çoğu genç için de Vietnam savaşı sadece tarihi bir olay. 17 yaşındaki Hong Thu anlatıyor: „ Vietnam’daki bugünkü yaşam, savaş döneminden çok farklı, artık ülkede çoğu şey oturdu. Gençlerin iyi büyük derdi iyi bir eğitim almak ve ülkenin geleceği için katkıda bulunmak“.
Savaşın travması
Geçmişe tarih diyerek geleceğe yönelmek bir çok Vietnamlı için hala çok zor. Almanya’nın Başkenti Berlin’de yaşayan ünlü Vietnamlı yazar Pham Thi Hoai, milyonlarca sivilin ve askerin öldüğü, milyonlarca kadının dul, çocuğun öksüz kaldığı ve 76 milyon litre kimyasal gazın kullanıldığı bir savaşın kolay kolay unutulamayacağına dikkat çekiyor. 45 yaşındaki yazar, hiç bir savaşın yarattığı travmanın Vietnam’da yaşanan kadar uzun etki göstermediği de söylüyor. Pnam Thi Hoai, Kuzeyli birliklerin Güneye girişte dört milyon kişiyi öldürdüğünü ve bunu hala itiraf etmediğini belirtiyor. Yazar, Vietnamlıların kendi arasında barışı sağlamamışken, Amerika ile el sıkışamayacağına dikkat çekiyor.
Ekonomik patlamadan pay alamayanlar
Amerika ile ilişkilerin yumuşamasına neden olan ekonomik gelişmeler bir çok yaşlı Vietnamlı için de önem taşımıyor. Yaşlı nüfusun ekonomik durumu kötü ve ayı nasıl atlatacağını düşünüyor. Ho Şi Min kentinde piyango bileti satarak geçimini sağlamaya çalışan 64 yaşındaki Tran Thi My, son yıllardaki ekonomik patlamadan pay alamayanlardan: „Geçimimi, hergün burada oturup piyango bileti satarak sağlamaya çalışıyorum. Başımı sokacak bir eve, yiyeceğe, içeceğe ihtiyacım var. Böylesi kutlamalara ayıracak zamanım yok benim.“
ABD'nin, komünizmin yayılmasını önlemek amacı ile girdiği Vietnam Savaşı 10 yıldan fazla sürmüş, resmi rakamlara göre savaşta 3 milyon Vietnamlı ile 58 bin Amerikan askeri yaşamını yitirmişti.