Viyana'da İran'a "paket" hazırlığı

BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya’nın dışişleri bakanları ise Viyana’da İran krizini görüşmek üzere toplandı. AB Troykası Almanya, İngiltere ve Fransa tarafından hazırlanan öneriler paketinin ele alınacağı toplantıda, öneri paketine, son şeklinin verilmesi ve önerinin özel kurye ile İran'ın Viyana büyükelçiliğine gönderilmesi bekleniyor.

AB ülkeleri tarafından hazırlanan paket temel olarak nükleer programından vazgeçmesi karşılığında İran’a teknik ve ekonomik işbirliği, ayrıca sivil amaçlı nükleer tesislerin yapılmasına destek verilmesi gibi önerileri içeriyor.

Edilen bilgilere göre, pakette, ''İran'ın, uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin tümü ile ağır su reaktörüne ilişkin çalışmalarını derhal durdurması, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'nın (NPT) ek protokolünü onaylaması ve elindeki bilgi ve belgeleri Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na (UAEK) vermesi isteniyor. İran’ın bu önerileri kabul etmemesi halinde, BM Güvenlik Konseyi’nin devreye sokulması ikinci plan olarak öngörülüyor.

Rusya ve Çin’in tutumu

BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri arasında İran konusunda şimdiye dek görüş ayrılıkları bulunurken, bugünkü toplantıda bu öneriler sayesinde ortak bir zemin bulma umutları fazla. Zira şimdiye dek İran’a yaptırım uygulanmasına karşı olan Rusya ve Çin’in, ABD ve AB’nin tutumuna yaklaştığı belirtiliyor.

Diplomatlar, Rusya ve Çin’in, uranyum zenginleştirme faaliyetlerinden vazgeçmemesi durumunda, yaptırımları tartışmaya hazır olduğunu belirtiyor. Rusya ve Çin, ABD'nin İran ile doğrudan görüşmede bulunma önerisinden memnuniyet duyduklarını açıklamışlardı.

İran, ABD’nin önerisini geri çevirdi

Viyana’da BM Güvenlik Konseyi’nin daimi beş üyesi ve Almanya, İran krizini görüşmek üzere toplanırken, ABD’nin koşullu doğrudan diyalog teklifine Tahran ise ret yanıtı verdi. Uranyum zenginleştirmekten vazgeçmeyeceklerini belirten İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, ancak ABD ile doğrudan görüşmeye hazır olduklarını belirtti.

ABD, şu andaki durumu değiştirmek istiyorsa, öncelikle tutumunu değiştirmesi gerektiğini savunan Mutteki, “Uranyum zenginleştirme hakkından vazgeçmeyeceğiz ve bu konuda müzakere etmeyeceğiz. Fakat ortak meseleler hakkında görüşmeye hazırız'' diye konuştu. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın açıklamalarında yeni bir şey olmadığını belirten Mutteki, Rice’ın bu çıkışıyla Irak’taki hatalarını kapamaya çalıştığını savundu.

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Washington’ın 27 yıldır diplomatik ilişki kurmadığı İran'ın nükleer programını durdurması durumunda ABD'nin görüşme masasına oturmaya hazır olduğunu bildirmişti. Rice, ABD'nin, şu ana dek İran ile görüşmeler yürüten AB üçlüsü İngiltere, Fransa ve Almanya'ya katılmasının mümkün olabileceğini dile getirmişti.