Yahudi soykırımı anılıyor

Yürüyüşe Nobel Barış Ödülü sahibi, İsrail eski Başbakanlarından Şimon Peres ve dünyanın her yerinden törenler kapsamında Polonya’ya gelen 7 bin yahudi genci ve bin Polonyalı genç katılıyor.

Öte yandan Peres Krakow’da radyoda yaptığı açıklamada, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’ın Hitler’den bu yana yahudilerin yok edilmesi gerektiğini söyleyen ilk insan olduğunu belirterek, Ahmedinecad’ı Hitler ile kıyasladı. Bu arada Auschwitz toplama kampının gelecekte nasıl tanımlanması gerektiğine yönelik tartışmalar da Polonya kamuoyunu meşgul ediyor.

Soykırım kurbanları anılıyor

Geleneksel yahudi soykırımı kurbanlarını anma yürüyüşü bu yıl 15. kez düzenleniyor. Yahudi soykırımının sembolü haline gelen Auschwitz-Birkenau toplama kampında düzenlenen yürüyüşte, soykırım kurbanları anılıyor. 3 kilometrelik yürüyüş, Auschwitz’in kırmızı tuğlalı kışlalarından başlıyor ve en az 1 milyon 100 bin kişinin yok edildiği Birkenau’daki gaz odalarına kadar devam ediyor.

Polonya hükümetinin rahatsızlığı

Bu gaz odalarında 1940-1945 yılları arasında yahudiler sistematik olarak öldürülmüştü. Burası daha sonra Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Kurumu UNESCO tarafından “Auschwitz toplama kampı” adıyla dünya mirası listesine alındı. Ancak Auschwitz’in “Polonya Ölüm kampı” olarak anılmasından rahatsız olan Polonya hükümeti, Mart ayından itibaren toplama kampı için yeni bir tanım kullanmaya başladı: “Eski Nazi Alman toplama kampı Auschwitz-Birkenau” Polonya hükümeti isim değişikliği isteğini BM’e resmen iletti.

Geçmişi hatırlamak

Merta, “Bu Alman Nazilerinin işiydi, olanlardan onlar sorumlu. Kamuoyunda başka seslerin yükseldiği günümüzde geçmişi hatırlamak ve anlamını kavramak çok önemli” diye konuşuyor.

Polonya’nın kültür bakanı yardımcısı Tomasz Merta uluslararası basında Nazi toplama kampı için “Polonya toplama kampı” kısaltmasının kullanılmasını eleştiriyor. Merta bunun önlenmesi gerektiğini düşünüyor. Hükümet yetkileri, yapılacak isim değişikliğinin, Auschwitz’de gerçekleşen korkunç katliamlardan Polonyalıların değil, Almanya’dan gelen Nazilerin sorumlu olduğunu bir kez daha hatırlatacağını düşünüyorlar. Ancak yahudi soykırımının anıtı haline gelen yerin isminin değiştirilmesinde yeterince ileri gidilmediğini düşüneler de var. Bu görüşte olanlar ise “Yahudi soykırımının gerçekleştiği yer” ismini tercih ediyor.

UNESCO’dan cevap bekleniyor

Auschwitz-Birkenau Anıtının yöneticilerinden Krystyna Oleksy bu tartışmaların haklı olduğu inancında. Oleksy, “Auschwitz’i kötülük ve suçun sembolü haline getirme eğilimi var. Soykırım tabii ki gerçek ve ben bunu gerçekleştirenlerin de açıkça ifade edilmesi gerektiğine inanıyorum” diye konuşuyor. Varşova hükümeti isim değişikliği konusunda UNESCO’dan cevap gelmesini bekliyor.