1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Yeni plan, eskisinin ısıtılmışı!

Peter Philipp / DW17 Kasım 2003
https://p.dw.com/p/Aa7n

Washington, Irak’ta yönetimi Iraklılar‘a bırakmayı düşünüyor, ama Irak’tan çekilmeyi düşünmüyor. DW’den Peter Philipp, Beyaz Saray’ın bu kararı durumla başa çıkamadığı için aldığı, ancak Irak’taki çıkmazına çözüm olmayacağı görüşünde...

"Washington’ın Irak’taki son planına ‘Amerikalılar nihayet yapmaları gerekeni yapıyor’ şeklinde bakmak mümkün değil. Aslında yeni olarak ortaya konun plan yeniden çok eskisinin yeniden ısıtılmışı: Sivil işgal yönetimi yerine Irak hükümeti. Bu, Irak’taki ilk işgal yöneticisi eski General Jay Garner’ın da planı idi. Onun yerine Paul Bremer’i getiren Washington kısa sürede sonuç almayı umuyordu, ama umduğu gibi olmadı.

Aksine, Irak’ta şiddet tırmanmaya devam ediyor. Bremer’in kurduğu Geçici Yönetim Konseyi, Iraklılar‘ın yönetimi devralmasının ilk adımı gibi görünse de, konsey üyelerinin aralarındaki anlaşmazlıklar çalışmaları engelliyor. Ayrıca Washington son sözün Bremer de olduğu her fırsatta gösteriyor. Bu koşullarda Konsey‘in çoğunluğunun onayını alan bir anayasa hazırlanması mümkün olmadı.

Irak halkı durumun kısa zamanda düzeleceğinden umudunu yitirmiş durumda. İşgal güçlerine karşı eylemler arttıkça Irak halkının işbirliği yapma isteği de azalıyor. Geçici Konsey de aynı sorunla karşı karşıya. Irak’taki etnik kesimleri temsil etse de çoğunluk tarafından işbirlikçi olarak görülüyor.

Ortaya çıkan sonuç garip: Washington bir an önce Irak macerasını sona erdirmek, hatta bu arada ülkeye demokrasi getirmek istiyor, ancak işbirliği yapacak ve Irak halkının çoğunluğu tarafından kabul görecek kimseyi bulamıyor. Ancak Irak’ta Amerikan askerlerinin yerini alacak bir alternatif de yok.

BM, ‘Irak’ta yeni bir ulus yaratma‘ görevini üstlenmeye hiç hevesli değil. Amerikalılar, geride istikrarlı bir düzen bırakmadan Irak’tan ayrılırlarsa, bu ülkeye demokrasi getirme misyonlarının tamamen başarısız olduğunu kabul etmek zorunda kalacaklar. Daha da kötüsü Iraklılar‘ı bekliyor. İktidar boşluğu Irak’ta iç savaşın çıkmasına yol açabilir, hatta eski rejim geri dönebilir.

Amerika’nın planı askerlerin geri çekilmesini öngörmüyor. Kurulacak hükümetin işgal güçleri ile müzakere yapması isteniyor, hatta geçiş hükümetinin işgal güçlerine dayanması isteniyor. Bu plan geçmişi hatırlatıyor. İngilizler de Irak’a 1932’de bağımsızlık vermiş, 1958’e kadar ülkeden çekilmemişlerdi."