Yunanlar vergiyle tanışıyor

Yunanistan’da vergi kaçıranların listesi bir hayli uzun. Bunlar arasında sadece zengin doktor ve avukatlar değil, profesör ve öğretim görevlilerinin de bulunduğu tahmin ediliyor. Öğretim görevlilerinden şüphelenilmesinin nedeni, araştırma projeleri için aldıkları yüklü parayı vergi dairesine bildirmemiş olmaları. Şu günlerde ülkede en ilginç yorumlara konu olan kişi, banka hesabında 4 milyon euro yatan bir astrolog. Bütün yetenek ve ününe rağmen anlaşılan astrolog gün birinde mali polisin kapısını çalacağını falda görememiş. Bunda mutlaka Yunanistan’daki birçok kişinin bugüne kadar vergi kaçırmayı cürüm değil de kusur olarak görmesi de etkili olsa gerek.

''Hükümetin başka çaresi kalmadı''

Atinalı ekonomi yazarı ve vergi uzmanı Thanas Tsiros, "Yunanistan’da artık devir değişiyor'' diyor ve şöyle devam ediyor: ‘’Yapılan araştırma sadece medyadan çok ilgi görmedi. Vergi daireleri gerçekten de artık sert bir şekilde duruma müdahele edecek. Hükümetin zaten başka çaresi de kalmadı. Düşük gelirlilerden ve emeklilerden daha fazla bir şey alamaz. Yunanistan giderek daha derin bir resesyona sürükleniyor ve hükümetin bir an önce yeni kaynaklar bulması gerekiyor.''

Eski Maliye Bakanı Giorgos Papakonstantinou, mayıs ayında 2015 yılına kadar vergi kaçıranlara müsamaha edilmeyeceğini açıklamış ve bu konuya dair planını tanıtmıştı. Bu açıklamadan kısa bir süre sonra kabinede değişikliğe gidildiğinde Papakonstantinou’nun koltuğunu devretmesi ülkede kısa bir süre şaşkınlığa yol açmıştı. Ancak ekonomi uzmanı Tsiros’a göre yeni bakan Evangelos Venizelos da aynı planı uygulamakta kararlı. Tsiros bunu şöyle açıklıyor: ‘’Venizelos kısa bir süre önce selefinin 3 yıllık planını uygulayacağını açıkladı. Yunan hükümeti eylül ayında yeniden, vergi kaçıranlara uygulanacak yeni yaptırımları içeren sert bir vergi yasası çıkarmayı planlıyor. Bu kapsamda bütün Yunan vatandaşları mal varlığını bildirmeye mecbur tutulacak. Bunda sadece gelir ve gayrimenkullerin bildirimi değil, sermaye yatırımı, ne kadar hisse senedi olduğu, ya da fikri eser hakları gibi manevi haklarının bulunup bulmadığının da belirtilmesi öngörülüyor.’’

Personel yetmiyor

Tüm bu veriler eşliğinde vergi kurumları da tüm vergi mükelleflerinin mal varlığı şartlarını kontrol edebilecek. Ancak birçok vergi dairesi, bu görevin altından kalkacak personelinin bulunmadığını öne sürüyor. Kamu İdaresi Baş Müfettişi Leandros Rakintzis ise bunun doğru olmadığını savunuyor ve şunları kaydediyor: ‘'Yunanistan’ın hâlihazırda çok fazla vergi kurumu var. Zira geçmişte bakanların hepsi kendi seçim bölgesinde vergi dairesi kurmaya meraklıydı. Asıl istenilen bu kurumların sayısının azaltılması ama niteliğinin artırılması. Tabii gerekli donanım ve yeterince personel mutlaka olmalı. Ama ülkede hiç çalışmayan vergi müfettişleri bulunuyor. Size bir örnek vereyim: Porto Heli bölgesinin vergi dairesinin büyük personel açığı var ve burası tam bir vergi cenneti sayılıyor. Çok sayıda şirketin merkezini bu vergi cennetine taşıması tesadüf değil. Çünkü korkulacak maliye müfettişi olmadığını biliyorlar.’’

En fazla vergi kaçakçılığı Rodos'ta

Ülkenin özellikle kırsal kesimlerinde vergi kaçakçığı son derece yaygın. Herkes birbirini tanıyor, birbirlerine karşılıklı yardım ediyor ve memurlar da vergi tahsil etme zahmetinden kaçınıyor. Hükümet bunun önüne geçmek için kırsal bölgelerde özel firmaları görevlendirmeyi planlıyor. Aynı zamanda eski bir idari hakim olan Rakintzis'in bu konuda bir önerisi var. Rakintzis ‘’Memurlar, akrabalarının, dostlarının ya da eski okul arkadaşlarının düzenli bir şekilde vergilerini verip vermediklerini kontrol ederken haliyle bir takım zorluklar yaşıyor, vicdanları ile çelişiyorlar. O nedenle yasa, vergi denetçilerinin kendi memleketlerinde görevlendirilmesine mani olacak şekilde değiştirilmeli. Bu kural eskiden Yunanistan'daki memur hakları yasasında vardı’’ diye konuşuyor.

Vergi denetiminin ne kadar başarılı bir şekilde yürütüleceği yaz sonlarında belli olacak. Atina'dan gönderilen vergi memurları Ege adalarını tarıyor. 15 Ege adasında toplam 705 küçük esnaf ve taverna sahibinde yapılan vergi denetlemesinde, 490 yasa ihlâline rastlandı. Adalar arasında en fazla vergi kaçakçılığı yapılan yerin, turizm cenneti Rodos olduğu ortaya çıktı. Rodos'taki teftişten geçen işletmenin hemen, hemen hiçbirinin düzenli vergi ödemediği tespit edildi.

© Deutsche Welle Türkçe

Jannis Papadimitriou / Çeviren: Başak Demir

Editör: Ahmet Günaltay