Çıplak tarayıcı tartışması alevlendi

ABD’de bir yolcu uçağına saldırı girişiminde bulunulması terör kâbusunun geri dönmesine neden oldu. Başta ABD olmak üzere pek çok ülkede güvenlik önlemleri sertleştirilmeye başladı.

ABD Ulaştırma Güvenliği İdaresi (TSA), ABD’ye giden tüm uçak yolcularının sıkı bir kontrolden geçirileceğini duyurdu. Özellikle de "tehlikeli" olarak sınıflandırılan ve terör bağlantısı olduğuna inanılan 14 ülkeden gelen veya bu ülke üzerinden ABD’ye uçan yolcuların kapsamlı bir üst aramasından geçirileceği konusunda uyarıda bulunuldu.

ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından şu ana kadar yapılan açıklamalarda, terörü destekleyen ülkeler arasında Küba, İran, Sudan ve Suriye’nin adı geçiyor. Üst düzey ABD'li bir yetkili AFP ajansına yaptığı açıklamada, Afganistan, Libya, Nijerya, Pakistan, Somali ve Yemen’den gelen yolcuların da bu sertleştirilmiş kontroller kapsamında olduğunu kaydetti. Ancak diğer dört ülkenin adı açıklanmadı.

Çıplak tarayıcı hazırlıkları

Güvenlik önlemlerinin sertleştirilmesine yol açan saldırı girişimi Noel Yortusu'nun birinci günü, Amsterdam’dan ABD’ye giden bir yolcu uçağında, Ömer Faruk Abdülmuttalib adlı bir Nijeryalı tarafından gerçekleştirilmişti. Olay sonrası tartışmaların odağına yerleşen güvenlik önlemlerinden biri de vücut hatlarını çıplak olarak gösteren ve "çıplak tarayıcı" olarak adlandırılan vücut tarayıcıları oldu. Son teknoloji ürünü çıplak tarayıcılar, kontroller sırasında yolcuların vücutlarındaki ayrıntıları görünür kılıyor. İngiltere ve Almanya da söz konusu tarayıcıları kullanmaya hazırlanan ülkeler arasında. İngiltere Başbakanı Gordon Brown, ilk cihazların siparişlerinin verildiğini söyledi. Bu cihazların İngiltere’de altı havaalanına konulması planlanıyor.

Federal Almanya Eğitim ve Bilimsel Araştırma Bakanı Annette Schavan ise yeni tarayıcıların bu yılın yaz aylarından itibaren Almanya'da da kullanılmaya başlanabileceğini umduklarını söyledi:

“Yaza kadar, araştırmacılarla birlikte, yeni nesil tarayıcılar üretmek için firmalara ilginç gelebilecek öneriler yapabileceğimiz kanaatindeyim.”

Ancak pek çok politikacı ve uzman, çıplak tarayıcıların kullanımına kuşkuyla yaklaşıyor. Hem etik açıdan hem de tarayıcıların güvenirliği konusunda bazı soru işaretleri mevcut.

Almanya'da etik tartışmaları

Almanya'da muhalefet ve kişisel veri güvenliği savunucuları da söz konusu uygulama planlarından duydukları endişeleri dile getirdi. Yeşiller Partisi Eş Başkanı Claudia Roth, çıplak tarayıcıların insan mahremiyetini zedelediğini öne sürdü. Federal İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere ise mahrem yerlerinin rötuşlanarak görünmez hale getirileceği bir yazılım kullanılacağını, çıplak tarayıcıların sadece silah ve patlayıcı gibi tehlikeli maddelere odaklanacağını söyleyerek, "mahremiyet" tartışmalarını frenlemeye çalıştı.

Peki, bu tarayıcılar gerçekten de vücuda saklanan silah ve patlayıcıları tespit edebiliyor mu? Alman Polis Sendikası Başkanı Konrad Freiberg, polislerin, söz konusu tarayıcılarla yaptıkları güvenlik denemelerinin başarı oranının sadece yüzde 30 düzeyinde kaldığını kaydetti.

İngiltere’de tartışmalar sürüyor

İngiliz basınında da uzmanların söz konusu cihazların "toz ya da sıvıları algılayamadığı" görüşüne yer veriliyor. Gazete ve televizyonlar, bu cihazların daha önce İngiltere’de denendiğini, ancak etkili olmadığı gerekçesiyle kullanılmadığını hatırlatıyor. Tüm vücut taramasında elektromanyetik dalgalar yardımıyla, yolcunun üç boyutlu görüntüsü elde ediliyor. Kabin tarzı yarı kapalı bir bölmeye giren yolcular, ellerini başlarının üzerine koyuyor, böylece üzerlerinde bulunan özellikle silah ve bıçak gibi aletler görülebiliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Sezen

Editör: Murat Çelikkafa