አሳሳቢ የሆነው የባካሲ ሁኔታ

ይሁንና፡ ራሱን እንደ ናይጀሪያዊ የሚመለከተውና ብይኑን ትክክለኛ አይደለም በሚል የተቃወመው ብዙው የግዛቱ ሕዝብ ከጥቂት ቀናት በፊት በዚሁ የባካሲ ግዛት ውስጥ የራሱን ነፃ መንግሥት አውጆዋል።

ኔዘርላንድስ የሚገኘው ዓለም አቀፉ ፍርድ ቤት የቀድሞዎቹ ቅኝ ገዢዎች ብሪታንያና ጀርመን እአአ በ 1913 ዓም የደረሱትን ስምምነት መሠረት በማድረግ ነበር ከዓለም የነዳጅ ዘይትና ጋዝ ንጣፍ መካከል አሥር ከመቶው የሚገኝበትን በጊኒ ባህረ ሠላጤ ያለው የባካሲ ልሳነ ምድር ለካሜሩን እንዲሰጥ የወሰነው። ይሁንና፡ የዓለም አቀፉ ፍርድ ቤት በባካሲ ግዛት ላይ ውሳኔ ከማሳለፉ በፊት፡ በዚሁ ግዛት የሚኖረው የኦጎኒ ሕዝብ ምን ይፈልጋል ብሎ የሕዝቡን አስተያየት ሳይጠይቅ፡ ግዛቱ ለካሜሩን እንዲሰጥ መወሰኑ ዛሬም ከሕዝቡ ዘንድ በፍፁም ተቀባይነት ያላገኘ መሆኑን የግዛቱ መሪ ግርማዊ ዶክተር ኤቱሙኩኔ ዴት ገልጸዋል።
«ግዛቱ በቀድሞው ፕሬዚደንት ለካሜሩን ከተመለሰ ወዲህ ውሳኔው እንዳሳመመን ይገኛል።»

ፍርድ ቤቱ ብይኑን በ 2002 ዓም ባሳለፈበት ጊዜ ናይጀሪያ በውሳኔው ላይ ጥያቄ ማንሳት ካሰበች የአሥር ዓመት ጊዜ መስጠቱ ይታወሳል። ይኸው የጊዜ ገደብ ሊያልፍ ሦስት ወራት ቀርተውታል። በዚህም የተነሳ የናይጀሪያ ምክር ቤት የባካሲ ግዛት ለካሜሩን እንዲመለስ ውሳኔ የደረሰበትን ሂደት እንደገና መመልከት እንዲጀምር ሰሞኑን ለሀገሩ መንግሥት ጥያቄ ያቀረበ ሲሆን ኤቱሙኩኔ ዴት ይህን ርምጃ አሞግሰዋል።
« የናይጀሪያ መንግሥት የባካሲ ጉዳይ ገና አልተዘጋም ሲል በድፍረት ሲናገር ተሰምቶዋል። እርግጥ ይህ አነጋገር ካሁን ቀደምም በተደጋጋሚ ሰምተነዋል፤ ግን አሁን ለጉዳዩ ትኩረት እንደሰጡ ነው የተረዳነው። እኛ ካሜሩን ግዛታችንን በሕገ ወጥ መንገድ እንደያዘች ነው የሚሰማን። እና ይህንን ግዛታችን በሕገወጥ መንገድ የተያዘበትን ርምጃ ለማብቃት ሕጉ በሚፈቅድልን ዘዴ በመጠቀም የሚቻለንን ሁሉ ለማድረግ እየሞከርን ነው። »
ሁኔታዎች ይህን በመሰሉበት ጊዜ ነበር በባካሲ ግዛት የሚኖረው ጥንታዊው የኦጎኒ ሕዝብ እንደሚወክል የሚናገረው ራሱን የባካሲ ዕጣ ፈንታ ወሳኝ ግንባር ብሎ የሚጠራው ቡድን የግዛቱን ነፃነት እአአ ነሀሴ ሁለት፡ 2012 ዓም ያወጀው። ብይኑ በተላለፈበትና ግዛቱ ለካሜሩን ከተመለሰ በኋላ በተከተሉት ዓመታት ናይጀሪያ በብይኑ አንፃር ርምጃ ካልወሰደች በስተቀር ነፃነቱን እንደሚያወጅ በዛተው መሠረት አሁን በአባና አካባቢ መንግሥት አቋቁሞዋል፤ ይህንኑ ርምጃውንም እስከመጨረሻ ለማስከበር እንደሚታገል ካስታወቀ ወዲህ የካሜሩን መንግሥት ባካባቢው ሁከት እንዳይነሳ በመስጋት በስፍራው ጦሩን አከማችቶዋል። የቡድኑ የነፃነት እወጃ ውሳኔ ባካባቢው የሚታየውን ውጥረት እንዳካረረው የገለጹት የግዛቱ መሪ ግርማዊ ዶክተር ኤቱሙኩኔ በወቅቱ በዚሁ አካባቢ የተፈጠረው አሳሳቢ ሁኔታ ከቁጥጥር ውጭ እንዳይሆን ተፅዕኖ ለማሳረፍ በመሞከር ላይ መሆናቸውን አስታውቀዋል፤ ግን፡ ይህ ጥረታቸው መሳካቱን ይጠራጠሩታል። ምክንያቱም፡
« ያካባቢው ወጣቶቹ አወዛጋቢውን ግዛት እንደማይለቁ አስጠንቅቀዋል። ምንም ያስቡ ምን እኔ ዕቅዳቸውን ተግባራዊ እንዳያደርጉ ማዘች አልችልም። ማንንም አካባቢውን ለቆ እንዲወጣ ላዝ አልችልም። »
ነፃነቱን ያወጀው ቡድን አባላት እንደሚሉት፡ የባካሲ ሕዝብ መብት አሁንም እየተረገጠ ነው።
« ግዛቱ ለካሜሩን ከተመለሰበት ጊዜ ጀምሮ በናይጀሪያ እና በካሜሩን መንግሥታት በደል እየተፈፀመብን ነው። በካሜሩን ለምሳሌ አንዳንዶች መክፈል የሌለባቸውን ቀረጥ በግድ እንዲከፍሉ መደረጉንም ሰምተናል። እና ኑሮ እጅግ ከብዷቸዋል። »
በናይጀሪያ እና በካሜሩን መካከል በባካሲ የግዛት ባለቤትነት ጥያቄ ሰበብ ወደ ሀምሣ ዓመት ገደማ ያህል በቀጠለው ውዝግብ በርካቶች ተገድለዋል።

አርያም ተክሌ

ሸዋዬ ለገሠ