የዓለም ንግድ የዶሃ ድርድርና ዕጣው

የዶሃው ድርድር ዙር ዛሬ በብዙዎች ዘንድ አይሙት እንጂ ሊሞት የሚያጣጥር ነገርን ያህል ሆኖ ነው የሚታየው። በኢንዱስትሪ ልማት በበለጸጉትና በተፋጠነ ዕድገት ላይ በሚገኙት፤ በተለይም ሕንድን፣ ቻይናንና ብራዚልን በመሳሰሉት መንግሥታት መካከል የተፈጠረው መሠረታዊ ቅራኔ ሊታረቅ ሳይችል እንደቀጠለ ነው። የበለጸጉት መንግሥታት በበኩላቸው ለገበሬዎቻቸው የሚሰጡትን የእርሻ ድጎማ በአግባብ ለመቀነስና ገበዮቻቸውን ለታዳጊዎቹ ለመክፈት ብዙም ፈቃደኛ ሣይሆኑ ቀጥለዋል። አዳጊዎቹ አገሮችም በፊናቸው ገበዮቻቸውን ለበለጸጉት አገሮች የኢንዱስትሪ ምርቶችና አገልግሎቶች ጨርሰው መክፈቱን ይፈሩታል። ይህ እንግዲህ መፍትሄ ያጣው ከባድ ቅራኔ ሲሆን የበለጸጉት መንግሥታት በዚህ መሃል ከተናጠል መንግሥታትና የአካባቢ ቡድኖች ጋር የሁለት ወገን የንግድ ውል የማስፈን መንገድ መምረጣቸው ደግሞ ጉዳዩን ይበልጥ ሳያከብደው አልቀረም። ታዲያ በዚህ ሁኔታ ድርድሩን በስኬት ከግብ ማድረስ የሚቻል ነገር ነወይ? በጉዳዩ በስኮትላንድ-ዳንዲ ዩኒቨርሲቲ የዓለም ንግድ ምሑር የሆኑትን ባለሙያ ዶር/ዶክተር መላኩ ደስታን አነጋግረናል።

መሥፍን መኮንን

ሸዋዬ ለገሰ