Delikatni poslovi kineske elite

Kineska politička elita već godinama tajno vrši finansijske transakcije preko poreskih oaza u inostranstvu. Brojni bliski rođaci vodećih članova Komunističke partije i drugih utjecajnih političara, imaju takozvane offshore firme na britanskim Djevičanskim otocima i u drugim karipskim državama i u velikom stilu prikrivaju svoj imetak. Ovi podaci proizilaze iz povjerljivih dokumenata, zbirke takozvanih offshore-leaks podataka, koji su dostupni listu "Süddeutschen Zeitung" i NDR-u.

Odnose se čak i na najuži dio kineske vlade. U dokumentima se navodno pominje i zet kinsekog predsjednika Xi Jinpinga. Porodica njegovog predhodnika, Wen Jiabaoa je navodno oformila više firmi u poreskim oazama, a na njihovom čelu su Jiabaov sin i zet. U dokumentima se pominje i ime njegove kćerke.

Uobičejena praksa

Offshore firme su već odavno ustaljene među kineskom vodećom elitom. Kćerka Li Penga, premijera koji je na funkciji bio od 1987. do 1998., je preko karipskih država obavljala poslove isto kao i nećak Hu Jintaoa, kineskog predsjednika u periodu od 2003. do 2013.

I porodica Deng Xiaopinga je zarađivala na takvim firmama u inostranstvu. On važi kao jedan od najvažnijih političara u modernoj Kini. Iz pozadine je upravljao Komunističkom partijom od kraja 1970-tih do svoje smrti 1997.

Brojni članovi Narodnog kongresa su registrovani kao direktori offshore firmi. Za političku elitu ove optužbe su vrlo delikatne. Firma u nekoj poreskoj oazi nije ilegalna ali za izvoz deviza postoje vrlo stroga pravila i granice.

"Predstavnici naroda"

Lideri Komunističke partije se u javnosti predstavljaju kao zastupnici običnog naroda. Bogatstvo i bankovni računi u inostranstvu na kojima leže milioni, se ne uklapaju u cjelokupnu sliku.

Podaci o tzv. offshore računima dovode do zaključka da se zarađivanje i raspoređivanje novca često daje u nadležnost bliskih rođaka.

Nevladina organizacija "Global Financial Integrity" procjenjuje da se godišnje iz Kine ilegalno u inostranstvo prebaci 107 milijardi američkih dolara. Kao osnivači i direktori ukupno 21.000 offshore firmi, registrirali su se brojni članovi nacionalnog Narodnog kongresa, menadžeri državnih preduzeća i vodeće ličnosti iz svijeta biznisa. Većina je registrirana na britanskim Djevičanskim otocima.

Dobrostojeći Kinezi u mnogim slučajevima se mogu nadati pomoći zapadnih banaka. Švajcarske banke UBS i Credit Suisse se pojavljuju u bazi podataka isto kao i drugi, poput Deutsche Bank koji pomažu Kinezima u obavljanju nijihovih netransparentnih poslova.

Ova banka je na upit novinara odgovorila da "njene mušterije u punom obimu regulišu svoje poreske obaveze i da pritome poštuju poreske zakone".

Jedan glasnogovornik UBS-a je saopštio da su poslovi internog regulisanja "najstrožiji u branši". Credit Suisse se do sada nije izjasnio, isto kao ni porodice kineskih političara kojima se prebacuju sporni poslovi i transakcije novca u inostranstvu.

Autori: Belma Šestić / Tagesschau.de

Odgovorna urednica: Jasmina Rose