I po zakonu: Fudbal kao nacionalni interes

Države članice EU zadržale su pravo da utakmice Svjetskog i Evropskog prvenstva u fudbalu, koje proglase za „događaj od nacionalnog značaja“ u svojoj zemlji, prenose na televizijama sa besplatnim pristupom. Konačnu odluku na spor između dvije najveće fudbalske organizacije sa jedne i Evropske komisije, Velike Britanije i Belgije s druge strane, donio je najviši evropski sudski organ, Evropski sud pravde u Luksemburgu, i time stavio tačku na spor koji traje nekoliko godina unazad:

„U slučaju žalbe UEFA, odnosno FIFA, i druge strane Evropske komisije, Belgije i Velike Britanije sud odbacuje žalbu i naređuje UEFA-i, odnosno FIFA-i, da snosi troškove postupka.“

Belgija i Velika Britanija su svojevremeno napravile listu događaja koje smatraju od posebne važnosti za svoje društvo i tu, između ostalog, uključile finale Svjetskog kupa i Evropskog prvenstva u fudbalu, tražeći njihove prenose na besplatnim kanalima. Evropska komisija ocijenila je da su ovakvi zahtjevi u skladu sa zakonima EU, dok su FIFA i UEFA osporile ovu odluku, prvi put 2011. godine, pred evropskim Opštim sudom.

U prvostepenoj odluci Sud je naglasio posebnau važnost fudbalskih prvenstava za građane, i to ne samo za fudbalske fanove, i podsjetio na evropske zakone koji zabranjuju „ekskluzivne“ prenose događaja „važnih za društvo“, pri čemu je dio javnosti onemogućen da ih prati.

Kako dokazati „nacionalni značaj“ utakmice?

Iako je Evropski sud pravde današnjom (18.7.) odlukom podržao prvobitnu presudu po kojoj članice EU imaju pravo da zabrane kupovinu ekskluzivnih prava na prenose finalnih mečeva, fudbalska prvenstva svijeta i Evrope se smatraju za događaje čiji svi mečevi ne moraju biti podvedeni pod „događaje od nacionalnog interesa“. Njemačka je tako do sada „polagala pravo“ na sve prvenstvene utakmice nacionalnog tima. U buduće, zemlje članice će morati da pred Evropskom komisijom detaljno obrazlože zašto su pojedine utakmice stavile na svoju nacionalnu listu društvenog značajnih događaja. Za FIFA i UEFA, kojima su ova prvenstva, koja se održavaju svake četiri godine, i prodaja prava na tv prenose bili osnovni izvori prihoda, ova presuda ostavlja mogućnost komercijalizacije nižih faza turnira, kao što su početni mečevi po grupama.

Autorka: Marina Maksimović

Odovorna urednica: Belma Fazlagić-Šestić