EU Migration

Trenutno je za usljenike, koji legalno ili ilegalno dolaze u zemlje Evropske unije, nadležna svaka zemlja članica pojedinačno. Oko 4.000 tuniskih izbjeglica, koliko ih je ovih dana dospjelo na italijanski otok Lampedusu, predstavlja samo kap u moru migranata i potražilaca azila, koji svake godine dolaze u Evropsku uniju. Prema navodima evropskih vlasti nadležnih za statistiku, 2009. je oko 260.000 ljudi, zbog političkog ili religioznog progona, podnijelo zahtijev za dobijanjem azila. Nema zvaničnih podataka o broju onih koji ilegalno ulaze u Evropsku uniju. Prema pojedinim grubim procjenama Evropske komisije, taj broj se kreće između 500.000 i jednog miliona. Trenutno u Evropskoj uniji, koja ima oko 500 miliona stanovnika, ilegalno boravi između dva i četiri miliona ljudi. S obzirom na te podatke, čini se da je zahtijev Italije, da se zbog 4000 izbjeglica proglasi vanredno stanje i zatraži pomoć od 100 miliona eura iz evropskog fonda za izbjeglice, pretjeran.

Za zbrinjavanje izbjeglica je nadležna zemlja u koju su izbjeglice najprije ušle

Većina migranata ulazi u Evropsku uniju kopnenim putem preko Grčke i Balkana ili avionom. Avionom dolaze ljudi sa vizama na ograničeni boravak i nakon isteka vize ne žele više da se vrate ili jednostavno nestanu u ilegalnosti.

Za zbrinjavanje izbjeglica i eventualni naknadni postupak o dobijanju azila, prema pravima Evropske unije, nadležna je ona država u koju su izbjeglice najprije ušle. Raspodjela izbjeglica u druge zemlje Evropske unije prema odgovarajućim kvotama se ne prakticira. Potražioci azila i izbjeglice unutar Evropske unije mogu biti ponovo vraćene u zemlju u koju su prvi put ušle. One, prema zaključku evropskih ministara unutarnjih poslova dolaze iz jedne "sigurne treće države". To pravilo je zaključeno u Dublinu i zbog toga se zove "Dublin II".

Postupak o dobijanju azila bi trebalo da zadovoljava odgovarajuće standarde

No, do 2012. Evropska unija namjerava da uspostavi jedinstveni sistem o prihvatu azilanata i njihovim pravima za vrijeme postupka o podnošenju zahtijeva za dobijanjem azila. Do sada je svaka zemlja članica imala vlastite kriterije. Postupak o dobijanju azila bi trebalo da zadovoljava odgovarajuće standarde. Oni potražioci azila, koji su zvanično prihvaćeni, mogli bi da se kreću na cijelom prostoru zemalja potpisnica Sporazuma iz Schengena, dakle onih zemalja gdje su granične kontrole ukinute. Međutim, problem za mnoge migrante je taj kako uopšte doći do toga da se podnese zahtijev za dobijanjem azila. Italija i Španija zaustavljaju izbjegličke brodove na otvorenom moru i izbjeglice, bez bilo kakvog postupka, vraćaju u one zemlje iz kojih - kako se pretpostavlja - one potiču.

EU će do 2020. biti potrebno oko 20 miliona legalnih useljenika

Evropski političari se još od 1998. postepeno konfrontiraju sa problemima izbjegličke politike. Evropska komisija traži od zemalja članica da ubrzaju postupak, jer je ekspertima za migracije iz Bruxellesa jasno da će sve starijoj Evropi do 2020. godine biti potrebno oko 20 miliona legalnih useljenika, koji će također plaćati porez i socijalne izdatke. Inače se, prema njihovom mišljenju, evropski socijalni sistemi neće moći trajno finansirati, navodi se u izvještaju Evropske komisije o migracijama iz 2007. godine.

Autori: Bernd Riegert / Senad Tanović

Odg. urednica: Belma Fazlagić-Šestić