Izbori za Evropski parlament

Prolaznici ispred zgrade njemačkog parlamenta u Berlinu ne skrivaju da im se Evropski parlament čini veoma udaljenim. "Djelimično doznamo kada Evropski parlament donese neke odluke, ali o tome se ne govori dovoljno u vijestima." "Ne znam više da li je sjedište u Briselu ili Strazburu." To potvrđuju i mnoge ankete provedene među građanima EU. Zašto se mnogo toga u Evropi čini neopipiljivim? Jedan od glavnih razloga je takozvani demokratski deficit EU. Tako Evropski parlament ima samo ograničena prava. On naprimjer, ne bira predsjednika Evropske komisije. O tome odlučuju zemlje članice.

Brojne slabosti

Parlamentu nedostaje i još jedno klasično pravo: mogućnost da predlaže zakone. Politolog Sabine von Oppeln (Opeln) o tome kaže: " Pravo za pokretanje inicijative ima prije svega Evropska komisija, a ne Parlament. To se svakako može posmatrati kao slabost. S druge strane se može reći da Evropski parlament može predložiti Komisiji da pokrene postupak usvajanja zakona."

U javnosti se Evropski parlament ne opaža toliko zato što se u njemu ne vode uzbudljive debate. Procesi odlučivanja se velikim dijelom vode u odborima. Druga tačka kritike odnosi se na činjenicu da se prilikom izbora glas stanovnika jedne manje države kao što je naprimjer Malta, broji višestruko u odnosu na glas jednog Francuza ili Nijemca. Uz to dolaze i komplicirana pravila po kojima radi Evropski parlament: "To i jeste ono što je komplicirano u EU, mora se gledati koja politička oblast je odgovorna za donošenje određenih odluka u kojima Parlament ima mogućnost suodlučivanja"

Veća prava

U oblasti zaštite potrošača i okoliša, Evropski parlament ravnopravno odlučuje sa Vijećem Evrope i Evropskom komisijom. U odlukama o budžetskim pitanjima on međutim ima samo ograničenu moć suodlučivanja, dok u odlukama o vanjskoj i sigurnosnoj politici uopšte ne sudjeluje. Lisabonski ugovor predviđa da se prava Parlamenta osnaže u donošenju odluka. Pored toga je planirano da poslanici EU biraju predsjednika Evropske komisije. Time bi izbori za Evropski parlament i za građane postali interesantniji, jer bi svaki stanovnik EU svojim glasom suodlučivao i o novom predsjedniku Evropske komisije.

Autor: Nina Diezemann/Belma Fazlagić

Odg. urednik: Azer Slanjankić