1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Kosovo se ne smiruje

Saša Bojić11. januar 2016

Demonstracije desetina hiljada pristalica opozicije u Prištini protiv formiranja Zajednice srpskih opština i protiv aktuelne vlade, vrhunac je nemira koji u novopečenoj državi traju već mjesecima, piše njemačka štampa.

https://p.dw.com/p/1HbJl
Foto: Getty Images/AFP/D. Vitia

Tomas Rozer, dopisnik austrijskog dnevnika Prese (Die Presse), piše da je zgrada kosovskog parlamenta bila obasjana jarkim plamenovima – „bezbrojni demonstranti su je gađali molotovljevim koktelima, baš kao i zgradu vlade – čak i u sporednim ulicama punim dima suzavca, bilo je sukoba pripadnika opozicije i policije.“ „Ogorčeni“ ministar spoljnih poslova Hašim Tači je rekao da su ti sukobi „napad na partnere Kosova – SAD, EU i NATO, koji ugrožavaju liberalizaciju viznog režima, formiranje kosovske armije, razvoj privrede i strane investicije“.

„Demonstracije desetina hiljada pristalica opozicije, koji traže ostavku vlade i poništavanje sporazuma o normalizaciji odnosa sa Srbijom koji forsira EU, trenutni je vrhunac nemira koji u novopečenoj državi traju već mjesecima. Višestrukim bacanjem suzavca u sali parlamenta, radikali pokret 'Vetevendosja' (Samoopredijeljenje) koji predvodi opoziciju je treći put od oktobra do danas potpuno blokirao rad skupštine.“

Kosovo Parlament Tränengas Polizei Pristina
Kosovski parlament u dimu suzavca koji su bacile pristalice opozicije.Foto: picture-alliance/dpa/P.Prenaj

„Ali, nije samo ogorčeni otpor stvaranju Zajednice srpskih opština ono što ovoj maloj državi […] ne da mira. Tu je i nepomirljivost vlade i opozicije, otkako je Tači, bivši premijer i šef Demokratske partije Kosova (PDK), u koalicionom pokeru, poslije izbora 2014. uz pomoć Ustavnog suda nasankao aktuelne opozicione stranke i tadašnjeg šefa opozicije i današnjeg premijera Isu Mustafu iz Demokratske lige Kosova (LDK), pridobio za veliku koaliciju. Mustafin potez je razočarao mnoge pristalice LDK, ali čak ni novi izbori koje traži opozicija, prema anketama i mišljenju analitičara, ne bi doveli do bitne promjene u odnosu snaga: sa svojim nasilničkim istupima i napadima suzavcem, pokret 'Samoopredijeljenje', bez obzira ne veliko nezadovoljstvo, ne bi mogao da privuče nove slojeve birača.“

„Iako ima udobnu većinu, koalicija LDK-PDK premijera Mustafe nije sigurna u sedlu […] Hašim Tači, kao nasljednik predsjednice Atifete Jahjage, u toj koaliciji nije baš nesporan. Kao ministar spoljnih poslova, već godinama neprikosnoveni najmoćniji čovjek Kosova, i pored sporazuma o pridruživanju sa EU, prošle godine je morao da pretrpi više neuspjeha. Tako je propao pokušaj Kosova da bude primljeno u Unesko, građani Kosova nisu oslobođeni šengenskih viza, a još uvijek se ne zna kada će biti formirana kosovska armija.“

„No, prije svega je rivalitet između LDK i PDK ono što bi moglo da pokvari njegove planove. Više poslanika LDK je već najavilo da neće dati Tačiju svoj glas kao predsjedničkom kandidatu u aprilu. A ako Tači ne bi osvojio dovoljno glasova poslanika, kraj koalicije bi bio neizbježan – baš kao i novi izbori.“

Dnevnik Cajt onlajn (Die Zeit) piše da je opozicioni političar Fatmir Ljimaj iz stranke Alijansa za budućnost Kosova zatražio nove izbore i optužio vladu da stavlja na kocku suverenost Kosova. Opozicija već nedjeljama blokira sednice parlamenta bacanjem suzavca i jaja kao i koncertima zvižduka. Opozicija je u zemlji sa dva miliona stanovnika sakupila 200.000 potpisa za održavanje referenduma koji vlada odbacuje.“

„Kosovo se 2008. jednostrano proglasilo nezavisnim od Srbije. Vlada Srbije i kosovski Srbi ne priznaju tu nezavisnost. Normalizacija odnosa između Beograda i Prištine je preduslov za pristup Srbije EU. I kosovska vlada bi u Evropsku uniju.“