Kraj švedskog predsjedavanja EU
16. decembar 2009
Jedno od bitnih pitanja koje je finalizovano tokom švedskog predsjedavanja Unijom, bilo je pitanje institucionalnih promjena unutar zajednice 27 država Evrope. Početkom švedskog predsjedavanja konstituisan je novi Evropski parlament, Žoze Manuel Barozo ponovo je izabran za predsjednika Evropske komisije, a predstavljen je i novi sastav Komisije. Istovremeno završavala se, i to prilično uzbudljivo, ratifikacija Lisabonskog ugovora. Novi reformski ugovor je tako stupio na snagu, a premijer Švedske, Fredrik Rajnfeld je izjavio:
„Implementacijom Lisabonskog ugovora EU će postati efikasnija i demokratičnija. Sad se pripremamo za početak mandata prvog stalnog predsjednika EU, Hermana van Rompuja, i Ketrin Ešton, nove šefice evropske diplomatije. Oni će sa Evropskom komisijom predstavljati novi liderski tim EU.“
Izvučene pouke iz ekonomske krize
Institucionalne promjene u EU dešavale su se u vremenu kada je cijeli svijet prolazio kroz najtežu poslijeratnu ekonomsku krizu. Tokom švedskog predsjedavanja Unijom nastavljena je primjena stimulativnih mjera, ali se definisala i izlazna strategija, koja bi trebalo da počne da se primjenjuje od 2011. godine. Poučena iskustvima ove krize, EU je, u posljednjih šest mjeseci, pojačala i svoju finansijsku superviziju, u cilju predupređivanja budućih ekonomskih problema.
Međutim na kraju 2009. godine, širom EU, i dalje su prisutine posljedice ekonomske krize. Čak 20 zemalja članica i dalje ima problema sa deficitom u svojim budžetima.
Dogovoreno finansiranje mjera za zaštitu klime
Finansijski problemi nisu pokolebali članice EU da, svaka ponaosob, u skladu sa svojim mogućnostima, da svoj doprinos finansiranju borbe za zaštitu klime. Na posljednjem samitu EU, pod predsjedavanjem Švedske, postignut je dogavor da EU do 2012. godine, godišnje izdvaja 2,4 milijarde eura za borbu protiv klimatskih promjena. Švedski premijer Rajnfeld je istakao da EU sa jasnim mandatom nastupa na konferenciji o klimi u Kopenhagenu, ali i očekuje od ostatka svijeta, pogotovo razvijenih zemalja, da daju svoj doprinos rješavanju ovg zajedničkog problema. “Nadam se da ćemo biti u mogućnosti da konferenciju u Kopehagenu poguramo u pozitivnom pravcu. Za to nam je potrebna saradnja i preuzimanje odgovornosti od strane svih. Potreban nam je dogavor i to sad, odmah. Moramo da promijenimo odnos svijeta prema zaštiti klime.”
Novi koraci u procesu evrointegracija
Kada je u pitanju proces proširenja EU, Švedska je na početku svog predsjedavanja Unijom izjavila da će to biti jedan od njenih prioriteta. Švedski ministar spoljnih poslova, Karl Bilt, sredinom godine je poručio da je cilj Švedske da do kraja godine svaka zemlja koja se nalazi u procesu evrointegracija načini korak u naprijed. Tokom švedskog predsjedavanja Unijom su stvorene pretpostavke za rješavanje graničnog spora između Slovenije i Hrvatske, koji je blokirao dalji napredak Hrvatske ka članstvu u Uniji. Srbija, Makedonija i Crna Gora dobile su bezvizni režim, koji će početi da se primjenjuje od 19. decembra. Savjet ministara spoljnih poslova deblokirao je Prelazni sporazum sa Srbijom, a švedsko predsjedništvo je aktivno ali bezuspješno radilo na pokušaju pronalaženja rješenja za nastavak reformi u BiH.
Autor: Marina Maksimović, Brisel
Odg. urednik: Jasmina Rose