Podrška Hitleru o kojoj se malo govori

U Njemačkoj procenat ubijenih Jevreja tokom Drugog svjetskog rata u odnosu na njihovu ukupnu zastupljenost u toj zemlji iznosi 33 posto. Sedmičnik Spiegel u svom posljednjem broju donosi opširan članak o Hitlerovim europskim pomagačima tokom Drugog svjetskog rata.

Spiegel naglašava da su Nijemci oni koji su odgovorni za holokaust. No, i do danas je, navodi list, ostalo nezapaženo da su Hitlerovi pomagači i u inozemstvu bili dobrovoljni pomagači, kao što je to slučaj sa Džonom Demjanjukom, Ukrajincem koji je nedavno iz SAD izručen Njemačkoj i kojem će se u Minhenu suditi pod optužbom da je počinio ratne zločine u logoru Sobibor u Poljskoj.

„Na ovaj način prvi put u fokus javnosti dospijevaju oni kojima se do sada pridavalo malo pažnje: ukrajinska žandarmerija i letonska policija za potporu, rumunski vojnici ili mađarski željezničari. Također i poljski seljaci, nizozemski službenici za katastar, francuski gardonačelnci, norveški ministri, italijanski vojnici – svi oni su apsolutno suučestvovali u zločinu.

Eksperti procjenjuju da je više od 200.000 osoba, koje nisu Nijemci, bilo uključeno u pripremu, podršku i izvođenje ubistava. To je dakle otprilike isti broj kao i broj Nijemaca i Austrijanaca koji su činili masovna ubistva. I ti Hitlerovi pomagači često nisu zaostajali u svojoj svireposti, „ navodi Spiegel.

Hitleru su trebali pomagači

Spiegel se pita kako je do toga moglo doći? „Ovo pitanje nije više isključivo usmjereno na Nijemce, koji nesporno snosne centralnu odgovornost za užas holokausta, već na počinitelje u svim zemljama. Šta je rumunskog diktatora Iona Antonescua, njegove generale, vojnike, službenike i seljake ponukalo da ubiju 200.000 Jevreja? Kako objasniti da su baltički eskadroni smrti po njemačkom nalogu ubijali u Letoniji, Litvaniji, Bjelorusiji i Ukrajini“, pita se Spiegel.

„Potpuno je nesporno da bez Hitlera, šefa SS-a Hajnriha Himlera i brojnih, brojnih drugih njemačkih sunarodnjaka, holokaust nikada ne bi desio. Nesporno je naravno i to da Nijemci sami nisu mogli izvršiti masovna ubistva europskih Jevreja“, kaže za Spigel istoričar Michael Wildt.

Nacionalizam kao osnova svega

Na poljima smrti u istočnoj Evropi na jednog njemačkog policajca dolazilo je do deset domaćih pomagača, navodi list. „Stalno se tvrdilo da vlade zemalja koje su surađivale sa Hitlerom nisu imale drugog izbora nego da Jevreje izručuju Nijemcima. To u svakom slučaju ne štima“, piše Spiegel.

„Čini se da je nacionalizam bio najvažniji faktor, barem u istočnoj Evropi. Tamo su naime brojni sanjali o nacionalnoj državi bez manjina. Gledano iz te perspektive, Jevreji su predstavljali samo jednu od brojnih grupa koje se željelo odstraniti.

Stoga Hrvati tokom Drugog svjetskog rata nisu ubijali samo Jevreje, već i znatno veći broj Srba. Poljaci i Litvanci su nasrnuli jedni na druge. Rumuni su ubijali i Rome i Ukrajince,“ navodi list.

Perfidna strategija

List dalje navodi da su hrvatske ustaše formirale vlastite koncentracione logore u kojima su Jevreji umirali usljed tifusa, gladi, mučenja, utapanja, klanja i udaraca čekićem u glavu. „Veliki dio Jevreja u Hrvatskoj ubijen je upravo hrvatskom rukom. „ „Berlinsko ministarstvo vanjskih poslova učtivo je u Zagrebu pitalo što učiniti sa malim brojem hrvatskih Jevreja koji žive u Trećem Rajhu. Da li ih Vlada želi vratiti u zemlju? Ili bi oni trebali biti deportirani? Hrvatska Vlada pokazala je zahvalnost prema ovoj gesti njemačke Vlade i odgovorila kako je suglasna sa njihovom deportacijom.

Ekspert Hilberg, koji je svoj život posvetio prikupljanju dokumentacije o holokaustu, u ovom postupku vidi perfidnu strategiju Nijemaca zahvaljujući kojoj su inozemne vlade bile upletene u masovna ubistva.

Krajem jula 1942. godine hrvatski ministar unutrašnjih poslova je naredio da se svi Jevreji moraju registrirati. Ni dvije sedmice kasnije, prvi specijalni voz sa 1.200 Jevreja napustio je Zagreb. Krajnja stanica: Aušvic,“ piše Spiegel.

„Čast italijanske vojske“

. „Kod Italijana se uvijek činilo da antisemitizam nije toliko duboko ukorijenjen. On je prije bio državno određen. Zbog toga slučaj italijanskog vojnog komandanat iz Mostara nije usamljen. On se naime usprotivio protjerivanju Jevreja iz njihovih kuća jer su, kako je rekao, takve akcije „nespojive sa čašću italijanske vojske“. Ipak jasno je da je marionetska Vlada Benita Musolinija 1943. godine revnosno učestvovala u protjerivanju Jevreja. Više od 9.000 italijanskih Jevreja bilo je deportirano u smrt.

Nacionalsocijalisti su od vlada koje su s njima surađivale prije svega očekivali da preuzmu njihov plan o uništavanju Jevreja. Prvi korak u tom pravcu bio je službeno utvrditi ko je Jevrej, potom je slijedila zabrana bavljenja vlastitom profesijom, poseban porez, oduzimanje imovine i u konačnici: hapšenje, odvođenje u koncentracione logore, ubistvo. Sve ovo se na ovaj ili sličan način dešavalo i u zemljama Zapadne Evrope koje su bile okupirane,“ piše njemački nedjeljnik Der Spiegel u svojoj analizi o Hitlerovim pomagačima koji su širom Evrope učestvovali u ubijanju Jevreja.

Autor: Zorica Ilić

Odg. urednik: Mehmed Smajić