Seks i politika: Skandali na Berlinalu
10. februar 2010
I samo osnivanje Berlinskog filmskog festivala, bio je 1951. godine svojevrstan skandal, prije svega za zemlje Istočnog bloka. Festival Berlinale zamišljen je kao prozor u slobodan svijet i kao oružje u borbi protiv boljševizma. Tadašnji gradonačelnik Berlina, Ernst Rojter je poručio: ”Njemačka treba da se ujedini u slobodnoj i mirnoj Evropi.
Skandali počinju šezdesetih: Prvo seks...
Berlinale počinje sa radom skromno. Da bi filmski festival začinio sa malo glamura, šef festivala Alfred Bauer 1961. godine plaća 2.000 maraka prsatoj glumici Džejn Mensfild da se pojavi na Filmskom festivalu u Berlinu. Vrhunac skandala daleke 61. godine dostiže momenat kada prsatoj glumici, prolazeći kraj fotografa, puca haljina. Berlinale te godine dobija epitet ”Prsatog filmskog festivala”. Petnaest godina toga dolazi do vatrene stihije, izazvane 1976. godine filmom ”U carstvu osjećaja” japanskog režisera Nagisa Ošime. Film je Berlinsko državno tužilaštvo zaplijenilo zbog sumnje na pornografiju. Istraga je ubrzo obustavljena, ali film nije prikazan na internacionalnom festivalu.
.... pa politički skandali......
Sedamdesete godine ostaće zapamćene i po političkim skandalima. Kada je 1970. prikazan film Majkla Verhovena o vijetnamskoj djevojčici koju su silovala, a potom i ubila četiri američka vojnika, tadašnji američki predsjednik žirija, proglasio ga je antiameričkim filmom koji ne pridonosi pomirenju naroda. Uslijedili su protesti, žiri nije našao zajedničku riječ, a komentator njemačkog javnog kanala ZDF-a, Hans Kristof Knebuš je prokomentarisao:
”Razmjeri skanadala su ogromni, Berlinale je mrtav!”
Te godine, prvi put u istoriji filmskog festivala, nije dodijeljena nagrada, ni zlatni niti srebreni medvjed. Skandal je devet godina kasnije ponovo izazvao jedan vijetnamski film. Delegacija socijalističkih zemalja napustila je festival, jer ih je naljutio način na koji su prikazana njihova vijetnamska braća u jednom od filmova.
Za najveću policijsku operaciju tokom Berlinala pobrinuo se film njemačkog režisera ”Stalni dom” koji govori o borbi protiv terorizma za vrijeme ”njemačke jeseni” 70-tih i 80-tih godina. Uzbuđenje su izazvali anonimni pozivi i prijetnje smrću žiriju. Mada je proglašen najboljim filmom, tadašnja predsjednica žirija Džina Lolobridžida do kraja se javno borila da film ne bude nagrađen. Režiser filma Rajnhard Hauf je prokomentarisao: ”To je povod za diskusiju, i to smatram odličnim.”
... pa opet seks: Glumica nagrađenog filma snimala porniće...
2001. godine Berlinale je opet poljuljao jedan seks-skandal. Kada je žiri objavio da će nagradu ”Zlatni medvjed” dobiti francuski film ”Intima”, a ”Srebrenog medvjeda” glumica Keri Foks, među novinarima je započela žustra diskusija. Manje se analizirao kvalitet filma, a više seksi- scene, koje su, kako je rečeno, prelazile granice dozvoljenog. Glumica i član žirija Žaklin Bise je poručila: ”Žiri smatra da je to TAJ film. Svi smo se u tome složili!” Seks skandali uslijedili su i narednih godina. Tako se ispostavilo,da je glavna uloga u turskom filmu, koji je pobijedio 2004. godine, prethodno snimala porno film, a 2005. je jedna kineska glumica gola plesala po večernjim Berlinale-zabavama, dok je 2006. nagrađen film sa nasilnim seksualnim scenama. Koji će skandal na Berlinalu ove godine obilježiti njen 60. rođendan?
Autor: Selma Filipović
Odg. urednica: Jasmina Rose