Srpski desničari vode kampanju preko leđa migranata
23. februar 2020
Boško Obradović je, kako je na Tviteru obznanila njegova stranka, „postao jutjuber pod stare dane“. Na videu koji je objavio, lider Dveri sipa nekakvu tamnu tekućinu, koja predstavlja migrante, u čistu vodu, i posmatrajući tu mješavinu primjećuje da tu nešto nije u redu.
Spot pri kraju odlazi u nekakvo Obradovićevo predviđanje srpske budućnosti, u kojoj su većina imena na interfonu jedne stambene zgrade arapska, uz poneko srpsko prezime.
Taj nastup koji su mnogi ocijenili kao „ksenofoban“ i „rasistički“ dio je upravo započete kampanje Dveri pod nazivom „Oslobođenje“. Ta stranka je pokrenula potpisivanje peticije protiv „migrantske politike“ u Srbiji.
Tako se tema na velika vrata uvodi u srpsku političku scenu premda do sada nije igrala bitnu ulogu – izbjeglička kriza je, smatra se, zamrla, a dok je trajala, Srbija se pokazala kao solidan domaćin, ali prije svega kao zemlja koju migranti što prije gledaju da napuste.
Pokret Dveri se, objašnjavajući svoju politiku protivljenja „naseljavanju migranata“, poziva na politiku zemalja Višegradske grupe. Kažu da „s obzirom da je riječ o četiri članice Evropske unije imamo puno pravo da i mi u Srbiji zastupamo istu takvu politiku koja zapravo garantuje bezbijednost građanima Srbije i ne dozvoljava promjenu strukture stanovništva po onome kako Aleksandar Vučić vidi našu budućnost“.
Pri tome se poziva na staru izjavu Aleksandra Vučića koji je, pozivajući se na neimenovanu analizu, govorio da će se kroz koju godinu izjednačiti broj onih koji napuštaju Srbiju i onih koji se u nju doseljavaju.
Dok su čak i pojedini akteri iz opozicionog Saveza za Srbiju osudili kampanju Dveri, podrška stiže sa krajnjeg desnog krila. Tako je ultradesničar Goran Davidović u poruci ispod klipa poručio „da ne valja miješati pića“. Teorije slične Obradovićevim redovno iznosi i lider pokreta „Dosta je bilo“ Saša Radulović.
„Uznemiravanje javnosti"
Otkud to da su migranti uopšte tema? Zvanični podaci govore o nešto više od 4.000 migranata u Srbiji, dok procjene nevladinih organizacija kažu da je u Srbiji u svakom trenutku negdje oko 7.000 njih.
Kao uvertira za sadašnju antimigrantsku kampanju poslužili su brojni napisi u srpskim medijima kako će Srbija postati tampon-zona za migrante i mjesto u koje će Evropa vraćati odbijene tražioce azila.
Mediji govore o nekakvim „tajnim dogovorima“ koje je predsjednik Srbije Aleksandar Vučićtobože napravio sa pojedinim evropskim zemljama, i po kojima će se – u zavisnosti od toga koji tabloid čitate – u Srbiji završiti od 100.000 pa do više miliona migranata.
Kako za DW kaže Radoš Đurović, direktor Centra za zaštitu i pružanje pomoći tražiocima azila, „isticanje migrantske problematike u prvi plan pokazuje da su se izgleda iscrpele neke druge teme".
„Političari koji nisu uspjeli da ponude nikakvo rješenje za neke druge teme sada čini mi se koriste sličnu retoriku koju smo vidjeli i u nekim zapadnima zemljama“, nastavlja Đurović. „Kako migrante nema ko da brani, i kako oni nemaju svoj glas, sve ove kampanje protiv migranata vidim kao podizanje predrasuda, širenje straha i ksenofobije, a na kraju čak i uznemiravanje javnosti.“
Kontinuitet opasne politike
Potezi Dveri me nisu iznenadili, jer su oni samo kontinuitet njihove politike, ocjenjuje za DW Marko Milosavljević iz Inicijative mladih za ljudska prava.
„Taj dio političkog spektra nema odgovore na neke konkretne probleme koje ima srpsko društvo, i sada se okreće protiv migranata kojih zapravo i nema mnogo u Srbiji. To je politika koja nema negativan odnos samo prema migrantima, nego i prema slobodi okupljanja manjina, prije svega seksualnih manjina, kao i politika veličanja ratnih zločinaca od čega se Dveri i Boško Obradović i dalje ne ograđuju", napominje Milosavljević.
Forsiranje teme migranata u kampanji bojkota pred izbore u Srbiji nije slučajno, smatra Milosavljević. „Mislim da je isticanje ove teme donekle u vezi sa nekim novim savezništvima koja su ekstremističke organizacije iz Srbije ostvarile sa drugim partijama i pokretima u Zapadnoj Evropi."
„Podsjetiću da su Dveri vrlo bliske sa partijom AfD u Njemačkoj, i u svemu tome se može primjetiti da su i Dveri od jednog malog pokreta danas došli u poziciju da zapravo oni predvode opozicione proteste, da upadaju u zgradu RTS, i da oni negdje kreiraju politiku najvećeg opozicionog bloka u Srbiji“, ističe naš sagovornik iz Inicijative mladih za ljudska prava.