Αμφίβολες αποκαλύψεις για την καγκελάριο

Οι κριτικές για τη νέα βιογραφία της γερμανίδας καγκελαρίου με τίτλο «Ο πρώτος βίος της Άγκελα Μ.» διίστανται. Οι συγγραφείς Γκέοργκ Ρόιτ και Γκίντερ Λάχμαν ήθελαν να ρίξουν φως στην πολιτική σταδιοδρομία της Άγκελα Μέρκελ στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (DDR).

Το βιβλίο 336 σελίδων, που σημειωτέον εκδίδεται τέσσερις μήνες πριν από τις γερμανικές εκλογές, καταλογίζει στη γερμανίδα καγκελάριο «αγκιτάτσια και προπαγάνδα» ως μέλος της κομμουνιστικής οργάνωσης νεολαίας FDJ και μάλιστα, όπως υποστηρίζουν οι συγγραφείς, από τη θέση της γραμματέως της συγκεκριμένης οργάνωσης. Η γερμανική κυβέρνηση υποβαθμίζει την αξία των αποκαλύψεων και παραπέμπει μέσω του αναπληρωτή κυβερνητικού εκπροσώπου Γκέοργκ Στράιτερ σε παλιότερο βιβλίο-συνέντευξη της καγκελαρίου, όπου η ίδια παίρνει θέση για το ζήτημα.

Αποκαλύψεις με μιντιακή στόχευση

Ωστόσο, ο Γκίντερ Λάχμαν, τόνισε στο μικρόφωνο της Deutsche Welle ότι «σε εκείνο το βιβλίο (η καγκελάριος) λέει ότι δεν μπορεί να θυμηθεί αν άσκησε αγκιτάτσια και προπαγάνδα. Εμείς λέμε ότι το έπραξε, επειδή υπάρχουν δύο μάρτυρες. Δύο καλοί φίλοι, με τους οποίους είχε παλιότερα συνεργαστεί στενά, με τους οποίους είχε κάνει πολλά πράγματα και ιδιωτικά και ήταν και οι δύο γραμματείς της FDJ στην Ακαδημία των Επιστημών. Και οι δύο λένε ότι ήταν γραμματέας αγκιτάτσιας και προπαγάνδας».

Η επίμαχη βιογραφία υποστηρίζει επίσης ότι η Άγκελα Μέρκελ είχε αναλάβει τη διεύθυνση του συνδικάτου εργαζομένων BGL στην DDR, όντας υπεύθυνη για την εργασία των νέων.

Ωστόσο, οι δύο συγγραφείς αφήνουν τους αναγνώστες τους στο σκοτάδι σε ό,τι αφορά λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο ασκούσε η Ά. Μέρκελ τα καθήκοντά της και τι συνέπειες είχαν οι ενέργειές της στους συμπολίτες της. Αυτές ακριβώς οι πληροφορίες όμως είναι καθοριστικές στην προσπάθεια να διαφωτιστεί ο ουσιαστικός ρόλος της καγκελαρίου την εποχή εκείνη. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει και ο Κλάους Σρέντερ, επιστημονικός διευθυντής του ερευνητικού συνδέσμου για τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Ο γερμανός πολιτικός επιστήμονας και ιστορικός ερευνητής εκτιμά ότι το να ανήκει κανείς στην κομμουνιστική οργάνωση νεολαίας FDJ, όπως και η ανάληψη κάποιου αξιώματος δεν «λένε απολύτως τίποτα». Θεωρεί μάλιστα ότι τα περισσότερα πράγματα που αναφέρονται στο νέο βιβλίο ήταν ήδη γνωστά, αλλά σε αυτήν την περίπτωση επιχειρείται να τους δοθεί μία σκόπιμη μιντιακή διάσταση.

Η Άγκελα Μέρκελ δεν υπερέβη το πολιτικό όριο

Όπως εξηγεί ο Κλάους Σρέντερ στην DW, «ήταν αδύνατον να αποφύγει κανείς κάθε είδους στράτευση στην DDR. Οι άνθρωπο εξωθούνταν διαρκώς να δραστηριοποιηθούν σε κάποια μαζική οργάνωση ή σε κάποιο πολιτικό κόμμα. Το πολιτικό όριο υπερέβαινε όποιος γινόταν μέλος του Ενιαίου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας (SED) ή κάποιου άλλου κόμματος του πρώην ανατολικού μπλοκ».

Αποφασιστικής σημασίας για την αξιολόγησης του ρόλου της καγκελαρίου είναι κατά τον Κλάους Σρέντερ το γεγονός ότι η Άγκελα Μέρκελ -όπως και περίπου δύο εκατομμύρια συμπολίτες της- δεν έγινε μέλος του SED.

Οι συγγραφείς του επίμαχου βιβλίου εξηγούν ότι το ουσιαστικό στοιχείο του δεν είναι αν η γερμανίδα καγκελάριος υπήρξε όντως γραμματέας αγκιτάτσιας και προπαγάνδας, αλλά το γεγονός ότι «απέκρυψε συγκεκριμένα πράγματα». Ο Γκίντερ Λάχμαν ισχυρίζεται ότι κατά την έρευνα πριν από τη συγγραφή του βιβλίου μία λίστα ερωτήσεων που είχε σταλεί στην καγκελαρία έμεινε αναπάντητη.

Η ίδια η Α. Μέρκελ, πάντως, είχε τονίσει πρόσφατα για άλλη μία φορά ότι δεν έχει πρόβλημα να μιλά για το παρελθόν της στην DDR, εξηγώντας πως ποτέ δεν έχει αποκρύψει κάτι, αλλά ότι πιθανόν δεν έχει πει κάποια πράγματα, επειδή απλά δεν ρωτήθηκε ποτέ σχετικά.

Andreas Grigo / Άρης Καλτιριμτζής

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης