Από τον χαρισματικό Μπλερ στον αστάθμητο Μπράουν

Λίγοι ηγέτες άφησαν τόσα ίχνη στην πολιτική της χώρας του, αλλά και σπάνια η άσκηση των πρωθυπουργικών καθηκόντων άφησε τόσα ίχνη στη εμφάνιση ενός πολιτικού όσο ο Βρετανός πρωθυπουργός: δέκα χρόνια μετά ο πάλαι ποτέ απαστράπτων νεαρός και σήμερα γκριζομάλλης αρχηγός των Εργατικών έχει στιγματιστεί από τον ρόλο που έπαιξε στον πόλεμο κατά του Ιράκ και αναγκάζεται να αποχωρήσει πρόωρα μετά από ενδοπαραταξιακές πιέσεις.

Τι μένει τελικά από τον άλλοτε ελπιδοφόρο νεαρό πρωθυπουργό και τις μεταρρυθμίσεις του;

Στο τελευταίο συνέδριό τους τον περασμένο Σεπτέμβριο οι εργατικοί αποχαιρέτησαν τιμής ένεκεν τον αρχηγό τους με ηχηρό χειροκρότημα που θύμιζε άλλες εποχές. Ωστόσο το κύρος του Τόνι Μπλερ έχει ξεθωριάσει: τρεις στους τέσσερις Βρετανούς είναι υπέρ της αποχώρησής του. Πέρασαν ανεπιστρεπτί δηλαδή οι καιροί που ο Μπλερ μιλούσε για τα επιτεύγματά του και αποσπούσε πηγαία και ηχηρά χειροκροτήματα: «Εκσυγχρονίσαμε τα σχολεία, δεν υπάρχουν ντε φάκτο πια μακροχρόνιοι άνεργοι. Μεταρρυθμίσαμε τη χώρα μας, φιλελευθεροποιήσαμε την Τράπεζα της Αγγλίας, καθιερώσαμε τον κατώτατο μισθό, είμαστε λοιπόν περήφανοι για ό,τι πετύχαμε.»

Όντως ο Τόνι Μπλερ έκανε εκσυγχρονιστικό έργο στην παιδεία, στην αγορά εργασίας, στις εργασιακές σχέσεις. Όντως έκανε τομή στην πολιτική του κόμματος των Εργατικών: ήταν ο πρώτος αρχηγός του κόμματος που τόλμησε την αντιπαράθεση με τα συνδικάτα, προχώρησε σε αλλαγές που έδωσαν ένα άλλο προφίλ στο κόμμα του και φιλελευθεροποίησε συνειδητά την βρετανική κοινωνία με το στιλ διακυβέρνησής του. Χαρακτηριστικό πάντως της εποχής Μπλερ είναι ότι λόγω της ευγλωττίας του, της χαρισματικής του εμφάνισης και της τόλμης του παρουσίασε επανειλημμένα δυσάρεστες αλήθειες ως θετικά επιτεύγματα. Ταυτόχρονα ήταν εκείνος που κατόρθωσε να δρομολογήσει την ειρηνευτική διαδικασία στην Βόρεια Ιρλανδία. Ο πόλεμος του Ιράκ επισκίασε όμως και επισκιάζει την καριέρα του. Από τότε δεν κατόρθωσε να ανακτήσει την παλιά του δημοτικότητα. Αυτό ακριβώς είναι και το κληροδότημα που αφήνει ο Μπλερ στο κόμμα του: το στίγμα του Ιράκ.

Σήμερα αναλαμβάνει ο Σκωτσέζος Γκόρντον Μπράουν την πρωθυπουργία. Τι ξέρει ο κόσμος γι’ αυτόν; Το πολύ - πολύ ότι τα καταφέρνει στον δημοσιονομικό τομέα και ότι εποφθαλμιούσε εδώ και καιρό τη θέση του Μπλερ. Η υπερβολική ρήση του αρχηγού των συντηρητικών Ντέιβιντ Κάμερον αποδίδει πλήρως τα αισθήματα αναμονής των Βρετανών, όσον αφορά τον ‘αστάθμητο’ Μπράουν: «μπορεί άραγε ο πρωθυπουργός Μπλερ να μας αποκαλύψει γιατί όλοι όσοι συνεργάστηκαν με τον Μπράουν τον θεωρούν ακατάλληλο για πρωθυπουργό, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν τον εμποδίζουν;»

Φαίνεται πάντως ότι ο Γκόρντον Μπράουν θα διαφοροποιηθεί στο ζήτημα του Ιράκ, εφ’ όσον έχει δηλώσει δημόσια ότι η θέση του Μπλερ για το Ιράκ «δίχασε το Εργατικό Κόμμα και τη χώρα». Επίσης φημολογείται πως θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές και δεν θα περιμένει μέχρι το 2009 ή το 2010.