Γιατί σώθηκε στους βομβαρδισμούς ο 'Dom';

Στις μεταπολεμικές φωτογραφίες που τράβηξαν Αμερικανοί στρατιώτες, ιδιώτες και η πολεοδομία του δήμου η Κολωνία φαίνεται κατεστραμμένη εκτός από τον Dom μαζί με τα δύο καμπαναριά του. Ασφαλώς ο ναός υπέστη ζημίες, αλλά ήταν ελάχιστες μπροστά στις ζημίες άλλων κτιρίων και την καταστροφή που υπέστη η Κολωνία συνολικά.

Από τους βομβαρδισμούς το 92% των κτιρίων έπαθαν ζημίες, ενώ το 60% καταστράφηκε ολοσχερώς και η πόλη εγκαταλείφθηκε τότε από το 11% των κατοίκων της. Μέχρι τώρα υπήρχαν δύο θεωρίες για τη σωτηρία του καθεδρικού ναού. Η μία θεωρία ήθελε τους συμμάχους να μην τον βομβαρδίζουν, διότι η μορφή του Dom ήταν ο καλύτερος προσανατολισμός για τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις. Και η άλλη εκτιμούσε ότι υπήρχαν σχέδια μη βομβαρδισμού σημαντικών μνημείων.

Το βιβλίο που κυκλοφόρησε πρόσφατα στην Κολωνία με τίτλο «Ο καθεδρικός ναός της Κολωνίας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», ανατρέπει και τις δύο θεωρίες και αποδεικνύει κάτι που ουδείς είχε μέχρι σήμερα φανταστεί: ο Dom σώθηκε γιατί πολλοί Κολωνέζοι ήταν σε επιφυλακή.

Το βιβλίο περιλαμβάνει άγνωστο αρχειακό υλικό, άγνωστες φωτογραφίες και μαρτυρίες εποχής, ενώ ο συγγραφέας τους Νίκλας Μέρινγκ, Κολωνέζος ιστορικός και γιος πολιτικού της CDU, μελέτησε και αξιολόγησε τεκμήρια και ιστορικές πηγές (αγγλικές, αμερικανικές και γερμανικές) από το 1933 μέχρι το 1948.

Πουθενά σε κανένα αρχείο, σε κανένα στρατιωτικό έγγραφο δεν επιβεβαιώνονται οι θεωρίες περί σχεδίου προστασίας των μνημείων των συμμάχων ή περί προσανατολισμού των πιλότων με τα καμπαναριά του Dom. Είναι επίσης περίεργο το γεγονός ότι μέχρι σήμερα ουδείς ιστορικός έχει ερευνήσει διεξοδικά την ιστορία του καθεδρικού ναού την ναζιστική περίοδο.

Ο συγγραφέας Νίκλας Μέρινγκ καταγράφει την τεκμηριωμένη προσφορά των Κολωνέζων για την προστασία του ναού. Το πιο χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της προσφοράς είναι η νυχτερινή βάρδια εθελοντών μέσα στο ναό για το σβήσιμο τυχόν πυρκαγιάς. Η βάρδια αυτή δημιουργήθηκε από πολίτες που έμεναν κοντά στον καθεδρικό ναό, και αργότερα προστέθηκαν και άλλοι πολίτες από συνοικίες της παλιάς και της νότιας πόλης. Η μόνιμη αυτή βάρδια έπαιξε καθοριστικό ρόλο καθώς έτσι αποσοβήθηκαν σοβαρές πυρκαγιές, κάτι που δεν απέφυγαν εκατοντάδες δημόσια κτίρια και σπίτια στο κέντρο της πόλης.

Τ

ην έκδοση του βιβλίου πλαισιώνει έκθεση φωτογραφικού υλικού με ομώνυμο τίτλο και παρουσίαση φωτογραφικού υλικού και σειρά διαλέξεων. Η έκθεση γίνεται στους χώρους του Domforum και θα διαρκέσει μέχρι τις 28 Αυγούστου.