Γιόαχιμ Γκάουκ: Ζυγίζοντας τις …λέξεις

Ο λόγος: Στο παρελθόν πολλά αυθόρμητα σχόλια του Γκάουκ είχαν δώσει αφορμή για έντονη κριτική. Πολλά από αυτά έγιναν σε συνεντεύξεις μετά το 2010, όταν ήταν για πρώτη φορά υποψήφιος για την προεδρία, δεν εξελέγη και έκτοτε θεώρησε ότι μπορεί να μιλάει με απόλυτη ελευθερία, πιστεύοντας, εσφαλμένα όπως αποδείχθηκε, ότι δεν πρόκειται να χρισθεί και πάλι υποψήφιος.

Σε μία συνέντευξη για την εφημερίδα Süddeutsche Zeitung του Μονάχου, ο Γκάουκ έλεγε ότι οι Γερμανοί θα πρέπει να αφυπνιστούν από τον λήθαργο της προσμονής της ευτυχίας μέσω της απόλαυσης και της ευμάρειας, να μην περιμένουν τη συνδρομή των άλλων. Η ρήση αυτή ερμηνεύθηκε ως αρνητικό σχόλιο για τους ανέργους και τους αδύναμους. Σήμερα ο Γκάουκ παραδέχεται ότι δεν θα έκανε λόγο για λήθαργο, επιμένει όμως ότι θα προτιμούσε «ένα σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, το οποίο ενισχύει το δυναμικό που υπάρχει στους κοινωνικά αδύναμους, δηλαδή δεν τους δίνει απλώς ένα υπνωτικό, αλλά αντιλαμβάνεται την κοινωνική πολιτική ως αφύπνιση για να εκπαιδεύσει το δυναμικό τους».

Είναι ακόμη το Ισλάμ «μέρος της Γερμανίας»;

«Ελευθερία, αλλά με ίδια ευθύνη» είναι η φιλοσοφία του νέου προέδρου της Γερμανίας. Ο προκάτοχός του Κρίστιαν Βουλφ είχε δεχθεί επαίνους για μία ομιλία του στην οποία επεσήμανε ότι «και το Ισλάμ είναι μέρος της Γερμανίας». Αλλά ο Γιόαχιμ Γκάουκ υποστηρίζει ότι ο ίδιος δεν προσυπογράφει αυτή τη διαπίστωση. Το γιατί εξήγησε σε παλαιότερη τηλεοπτική συνέντευξή του στην Ελβετία.

«Αυτό που ακούγεται σε μερικά τζαμιά ανήκει στην εποχή προ του διαφωτισμού. Η προσέγγιση του Ισλάμ δεν έχει περάσει από τη μεταρρύθμιση και τον διαφωτισμό που έλαβαν χώρα στην Ευρώπη. Το να το παραβλέπουμε αυτό δημιουργεί εσφαλμένες εντυπώσεις για την αποξένωση που εξακολουθεί να υπάρχει και είναι επικίνδυνο να αρνείσαι την αποξένωση αυτή, όπως είναι επικίνδυνο να αρνείσαι τις αντιπαλότητές σου» δήλωσε ο Γιόαχιμ Γκάουκ.

Και όχι μόνο αυτό. Την ημέρα που επιλέγεται ως πρόεδρος της Γερμανίας ο Γκάουκ ερωτάται από το γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF, πώς θα αντιμετώπιζε τους μετανάστες που δεν έχουν διάθεση να ενσωματωθούν στη γερμανική κοινωνία. Η απάντησή του: «Με κριτική διάθεση. Θέλω οι άνθρωποι που ζουν μαζί μας να σέβονται τα θεμέλια του κράτους, το οποίο προφανώς και εκτιμούν, αλλιώς δεν θα έρχονταν να ζήσουν εδώ. Να σέβονται τους νόμους. Οι περισσότεροι το θεωρούν αυτονόητο ότι πρέπει να αποδεχθούν το σύνταγμα και τις αρχές της ανοιχτής κοινωνίας που ισχύουν σε αυτή τη χώρα».

Καθησυχαστικές δηλώσεις από τους Φιλελεύθερους

Μεταξύ των Τούρκων μεταναστών η παρατήρηση αυτή του Γιάχιμ Γκάουκ προκαλεί αντιδράσεις και εκτενείς συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά ο Σερκάν Τερέν, εκπρόσωπος για θέματα μεταναστευτικής πολιτικής στους Γερμανούς Φιλελεύθερους, οι οποίοι στήριξαν με ιδιαίτερη θέρμη την υποψηφιότητα Γκάουκ για την προεδρία της χώρας, προσπαθεί να καθησυχάσει τα πνεύματα:

«Ο Γκάουκ ήρθε στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής μας ομάδας και εκεί είχα την ευκαιρία να του κάνω κάποιες ερωτήσεις. Τον ρώτησα αν θεωρεί την ενσωμάτωση τον ξένων βασική του προτεραιότητα. Με διαβεβαίωσε ότι το ζήτημα είναι πολύ σημαντικό γι αυτόν και ότι θα συνεχίζει τη γραμμή του προκατόχου του Κρίστιαν Βουλφ».

Dick Wolfgang, Danismann Jülide /Γιάννης Παπαδημητρίου

Υπεύθ. σύνταξης Μαρία Ρηγούτσου