«Δεν υποχωρήσατε στο φόβο...»

Στο παλάτι Σανσουσί του Πότσνταμ τιμήθηκε χθες βράδυ ο Δανός σκιτσογράφος Κουρτ Βέστεργκορντ με το φετινό βραβείο της τοπικής Ένωσης Δημοσιογράφων. Το βραβείο παρέδωσε αυτοπροσώπως η καγκελάριος ΄Αγκελα Μερκελ. Πριν από 5 χρόνια σκιτσογράφος είχε δημοσιεύσει στην εφημερίδα Τζούλαντς Πόστεν σκίτσο με τον Μωάμεθ να έχει βόμβα στο κεφάλι. Ακολούθησε κύμα διαμαρτυριών στο μουσουλμανικό κόσμο, γιατί το σκίτσο εκλήφθηκε ως πρόκληση και ως πράξη ασέβειας στο πρόσωπο του προφήτη.

Ελευθερία έκφρασης γνώμης

Το συμβούλιο της Ένωσης Δημοσιογράφων του Πότσνταμ δεν θέλησε να κινδυνεύσει, κράτησε την είδηση μυστική και την ανακοίνωσε μόλις προχθές, ότι ο φετινός τιμώμενος του Βραβείου Δημοκρατίας, Ελευθερίας του Τύπου και της Γνώμης θα είναι ο Δανός σκιτσογράφος Κουρτ Βέστεργκορντ, αυτός που έκανε και τα επίμαχα σκίτσα του Μωάμεθ. Τιμάται για την σταθερή προσήλωση στην ελευθερία του τύπου και της έκφρασης γνώμης, αλλά και για το θάρρος του να υπερασπίζεται τις δημοκρατικές αξίες παρά τις απειλές κατά της ζωής του. Ο Βέστεργκορντ ζει υπό συνεχή αστυνομική προστασία τα τελευταία 5 χρόνια. Και για να μη κινδυνεύσει και χθες βράδυ, η αστυνομία απέκλεισε το χώρο γύρω από το παλάτι Σανσουσί, και όσοι συμμετείχαν στην εκδήλωση έπρεπε να περάσουν από αυστηρό αστυνομικό έλεγχο.

Ο Κάι Ντικμαν, μέλος της Ένωσης Δημοσιογράφων του Πότσνταμ και αρχισυντάκτης της εφημερίδας Μπιλντ, είπε: «Νομίζω ότι εδώ το θέμα δεν είναι τα μέτρα ασφαλείας, το θέμα είναι καθαρά τεχνικό. Εδώ θελήσαμε να υποδηλώσουμε ότι αυτά που κάνουν οι σκιτσογράφοι δεν τα βρίσκουμε οπωσδήποτε καλά ή ότι δεν πρέπει οπωσδήποτε να τα αναδημοσιεύουμε. Για παράδειγμα, εκείνη την εποχή, η εφημερίδα μου, η Μπιλντ, αποφάσισε να μην αναδημοσιεύσει τα επίμαχα σκίτσα. Αλλά αυτό που είναι σημαντικό για μας συνίσταται στο ότι στην Ευρώπη έχουμε το δικαίωμα να το κάνουμε. Δεν είμαι πάντα σύμφωνος με κάτι που λέει κάποιος άλλος, αλλά θα δώσω τη ζωή μου, για να μπορεί να το υπερασπίζεται. Η επιβράβευση αυτής της στάσης είναι νομίζω το κύριο σημείο αυτής της βραδιάς».

«Δεν φοβηθήκατε»

Βασική ομιλήτρια ήταν η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ. Αναφέρθηκε στη σημασία της ελευθερίας του τύπου και της έκφρασης γνώμης υπερασπιζόμενη τον Βέστεργκορντ:

«Ανεξαρτήτως του αν βρίσκω ότι τα σκίτσα καλόγουστα ή κακόγουστα, αν βοηθούν ή αν ήταν απαραίτητα να γίνουν, ρωτώ, επιτρεπόταν να τα κάνει; Η απάντηση μου είναι ναι. Είναι ένας σκιτσογράφος, όπως πολλοί άλλοι στην Ευρώπη. Η Ευρώπη είναι ένας χώρος, στον οποίο επιτρέπονται τέτοια σκίτσα. Η δημοσίευση δεν έρχεται σε καμιά περίπτωση σε αντίθεση με το ότι η Ευρώπη είναι παράλληλα κι ένας χώρος, όπου η ελευθερία της πίστης και ο σεβασμός στη θρησκεία αποτελούν ύψιστα αγαθά».

Το πανηγυρικό εκφώνησε ο πρώην υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας και προασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Γιόαχιμ Γκάουκ. Ευχαρίστησε τον Βέστεργκορντ για το θάρρος του και τόνισε ότι ο σκιτσογράφος παρά τις απειλές κατά της ζωή του, δεν υποχώρησε στο φόβο.

«Ξέρουμε καλά ότι η λογική δεν βοηθά πάντοτε», υπογράμμισε ο Γκάουκ. «Γιατί η λογική συχνά μας συμβουλεύει στην υποταγή και στο συμβιβασμό και όχι στη στάση θάρρους. Αλλά πάντα υπάρχει επιστροφή από το φόβο. Γι αυτό είστε απόψε εδώ, γι αυτό σας προσκαλέσαμε. Γι αυτό και παίρνετε αυτό το βραβείο κύριε Βέστεργκαρντ».

Jörg Wagner/Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου