Διαμάχη για την τέφρα των νεκρών στη Γερμανία

Οι περισσότεροι Γερμανοί προτιμούν πια όταν πεθάνουν τη λύση της τεφροδόχου αντί της ταφής τους σε φέρετρο. Σύμφωνα με στοιχεία της γερμανικής εταιρείας ενημέρωσης καταναλωτών Aeternitas, σχεδόν το 60% των Γερμανών επιλέγει στο μεταξύ την αποτέφρωση. Μάλιστα πολλοί είναι εκείνοι που αντί για το νεκροταφείο επιλέγουν ως τελευταία κατοικία τους τη φύση – κάποιο δάσος, τον βυθό της θάλασσας ή κάποιο λιβάδι.

Αυξητική τάση εμφανίζουν δασικές εκτάσεις που έχουν διαμορφωθεί ειδικά για ταφή νεκρών. Από το 2001 που δημιουργήθηκε το πρώτο δάσος του είδους στο Κάσελ, ο αριθμός τους έχει ξεπεράσει στο μεταξύ τα 100. «Τέτοια δάση θα γίνουν στο μέλλον ακόμη πιο σημαντικά στη Γερμανία», εκτιμά μιλώντας στην DW ο Φραντς-Πέτερ Χαϊντεράιχ, περιβαλλοντολόγος του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Ιδρύματος για το Περιβάλλον DBU. Όποιος επιθυμεί να ταφεί κάτω από ένα δέντρο μπορεί να απευθυνθεί σε ιδιωτικές εταιρείες που αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν τις γραφειοκρατικές διαδικασίες για την εξασφάλιση μιας θέσης Οι εταιρείες αυτές συνεργάζονται σε αυτό το πλαίσιο με τις εκάστοτε αρμόδιες διοικητικές αρχές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις το 5% των νεκρών έχει προνοήσει να ταφεί κάτω από δέντρα.

Ανησυχίες για περιβαλλοντικές επιπτώσεις της τέφρας

Επικριτές αυτής της πρακτικής προειδοποιούν για περιβαλλοντικούς κινδύνους, εκφράζοντας φόβους ότι η τέφρα των νεκρών μπορεί να έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις εξαιτίας των δηλητηριωδών ουσιών που διοχετεύει στο υπέδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα. «Ωστόσο, δεν έχουμε ακόμα βάσιμα επιστημονικά στοιχεία ότι η τέφρα μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις για το έδαφος», εξηγεί στην DW ο εξειδικευμένος στο συγκεκριμένο πεδίο περιβαλλοντικός επιστήμονας Ράινερ Χορν. Σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Κιέλου, ακόμη δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι προκαλεί η απόθεση της τέφρας των νεκρών στο περιβάλλον.

Είτε βρίσκονται μέσα σε φέρετρο είτε σε τεφροδόχο, οι ανθρώπινες σοροί κρύβουν κινδύνους μολύνσεων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η τέφρα φέρει βαρέα μέταλλα, μεταξύ άλλων χαλκό, ψευδάργυρο, κάδμιο, κασσίτερο, μόλυβδο και αρσενικό. Όλες αυτές οι ουσίες είναι πιθανό μέσω του οικοσυστήματος να καταλήξουν κάποια στιγμή στον ανθρώπινο οργανισμό, εκτιμούν. Σύμφωνα με τον καθηγητή Ράινερ Χορν, η συγκέντρωση τέτοιων επικίνδυνων για την ανθρώπινη υγεία στοιχείων «είναι μικρότερη στην περίπτωση κανονικής ταφής του νεκρού σώματος στη γη και μέσα σε φέρετρο, που καταλαμβάνει κατά προσέγγιση δύο τ.μ.». Αντίθετα, επισημαίνει ο ίδιος, μια τεφροδόχος έχει συνήθως διάμετρο 10 εκατοστών. Σε χώρο ενός κ.μ. ενδέχεται να χωρούν 27 τεφροδόχοι. «Ως εκ τούτου, η επιβάρυνση για το ίδιο εμβαδόν γης είναι πολλαπλά μεγαλύτερη», υπογράμμισε ο Ράινερ Χορν.

Ο προβληματισμός για τις επιπτώσεις της αποτέφρωσης και της ταφής σε χώρους εκτός των παραδοσιακών νεκροταφείων είναι επομένως δικαιολογημένος. Ωστόσο, όπως τονίζει εκπρόσωπος της εταιρείας Aeternitas, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στη σχετική συζήτηση συμμετέχουν εκπρόσωποι αντικρουόμενων συμφερόντων. Είναι σαφές ότι η αυξανόμενη τάση της αποτέφρωσης και της ταφής στη φύση «αποβαίνει σε βάρος των κλασσικών νεκροταφείων».

Τερέζα Κρίνινγκερ / Άρης Καλτιριμτζής