Εθνική υπόθεση η καλλιέργεια μεταλλαγμένων

Σε κατ΄αρχήν απόφαση που βάζει τέλος σε μια πολυετή διαμάχη μεταξύ των κρατών μελών στο θέμα της καλλιέργειας Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών, δηλαδή των λεγόμενων μεταλλαγμένων προϊόντων, κατέληξε σήμερα στο Λουξεμβούργο το Συμβούλιο Υπουργών μετά από συμβιβαστική πρόταση της Ελληνικής Προεδρίας.
Η σημερινή απόφαση που θα οριστικοποιηθεί τους επόμενους μήνες μετά από διαβουλεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προβλέπει ότι η καλλιέργεια ενός μεταλλαγμένου προϊόντος θα αποτελεί εθνική επιλογή, δηλαδή το κάθε κράτος μέλος θα έχει τον τελευταίο λόγο.

Η απόφαση προβλέπει ότι κάθε αίτηση που θα υποβάλλεται για την έκδοση πανευρωπαϊκής άδειας καλλιέργειας ενός μεταλλαγμένου προϊόντος, θα εξετάζεται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων, η οποία θα κάνει γνωμοδότηση στην Κομισιόν σχετικά με το αν υπάρχουν κίνδυνοι ή όχι για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Εφόσον, η γνωμοδότηση είναι θετική τα κράτη μέλη θα κρίνουν σε εθνικό επίπεδο αν θα επιτρέψουν την καλλιέργεια. Μέχρι τώρα μπορούσαν να επικαλεστούν μόνο περιβαλλοντικούς λόγους για να απορρίψουν την καλλιέργεια με αποτέλεσμα οι πολυεθνικές εταιρίες μεταλλαγμένων να αμφισβητούν τις αποφάσεις προσφεύγοντας στα δικαστήρια, εθνικά και ευρωπαϊκό.

Άρνηση καλλιέργειας για οποιοδήποτε λόγο

Για να ξεκαθαρίσει η κατάσταση η Ελληνική Προεδρία έκανε ένα βήμα παραπέρα. Πρότεινε και έγινε δεκτό να επιτρέπεται σε ένα κράτος μέλος να αρνείται την καλλιέργεια στην επικράτειά του μεταλλαγμένων επικαλούμενο οποιοδήποτε λόγο. Μάλιστα, ο σχετικός κατάλογος πιθανών αιτιάσεων που μπορούν να επικαλεστούν τα κράτη μέλη, είναι ανοικτός, ενώ ενδεικτικά συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, λόγοι περιβάλλοντος, αγροτικής πολιτικής, πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, κοινωνικοοικονομικοί, ακόμη και δημόσιας τάξης.

Με τη συμβιβαστική πρόταση της Ελληνικής Προεδρίας παρέχεται η δυνατότητα απαγόρευσης και των Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί πριν την έναρξη ισχύος της νέας Οδηγίας.

Τέλος, έχει συμπεριληφθεί ρήτρα επανεξέτασης της εφαρμογής της Οδηγίας σε 4 χρόνια, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και Έκθεση Προόδου αναφορικά με το κανονιστικό καθεστώς των νέων κατευθυντήριων οδηγιών σχετικά με την αξιολόγηση του περιβαλλοντικού κινδύνου. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης έχει ξεκαθαρίσει από την προηγούμενη συνεδρίαση του Μαρτίου, ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να επιτρέψει την καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών στο έδαφός της.

Νίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες
Υπεύθυνος σύνταξης: Στέφανος Γεωρακόπουλος