Ενώπιον συστημικής κρίσης η ΕΕ;

Εξαιρετικά κρίσιμη για το μέλλον της ΕΕ, θεωρείται η σημερινή τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι εκτός από το δεύτερο κύμα της πανδημίας, το οποίο πλήττει όλα τα κράτη μέλη, καλούνται να βρουν λύση στο μείζον πολιτικό και κυρίως οικονομικό πρόβλημα, που προκαλεί το βέτο της Ουγγαρίας και της Πολωνίας στην έγκριση του κοινοτικού προϋπολογισμού της περιόδου 2021-2027.

Σε σχέση με την πανδημία, που ήταν και το κύριο θέμα της σημερινής συνόδου πριν προκύψει το πρόβλημα του βέτο στον προϋπολογισμό, οι «27» θα εξετάσουν το πώς εξελίσσεται η συλλογική προσπάθεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε σχέση με τα τεστ εντοπισμού του κορωνοϊού, την ιχνηλάτηση και τη διάθεση των εμβολίων. Και για τα τρία αυτά ζητήματα οι ηγέτες είχαν αποφασίσει στις 29 Οκτωβρίου να εντείνουν από κοινού τις προσπάθειές τους.

Ουγγαρία και Πολωνία στο επίκεντρο

Ωστόσο το θέμα που θα κυριαρχήσει στη σημερινή συνεδρίαση είναι το βέτο της Ουγγαρία με την στήριξη της Πολωνίας στον προϋπολογισμό της επόμενης επταετίας ύψους 1,1 τρισ. ευρώ, βέτο που εμποδίζει και την έγκριση του ταμείου ανάκαμψης με τις επιχορηγήσεις και τα δάνεια των 750 δισ. ευρώ. Πρόκειται για χρήματα που έχουν άμεση ανάγκη από τις αρχές του επόμενου έτους οι περισσότερες χώρες και κυρίως εκείνες του νότου, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, οι οποίες έχουν πληγεί καίρια από την κρίση.

Η Ουγγαρία και η Πολωνία «μπλοκάρουν» τον προϋπολογισμό ζητώντας την κατάργηση της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η οποία συνδέει τη χορήγηση κοινοτικών χρηματοδοτήσεων με την τήρηση από την πλευρά των κρατών-μελών των κανόνων του κράτους δικαίου. Οι δύο χώρες βρίσκονται τα τελευταία χρόνια στο στόχαστρο της Κομισιόν για παραβίαση των αρχών του κράτους δικαίου, κυρίως στον τομέα της δικαιοσύνης.

Στην αποψινή συνεδρίαση δεν αναμένονται αποφάσεις, ωστόσο είναι προφανές πως αν δεν ξεπεραστεί το πρόβλημα αυτό τις επόμενες μέρες, τότε η ΕΕ μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με μια συστημική κρίση μεγάλων διαστάσεων.

Νίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες