Επίτροπος Χάμαρμπεργκ: «Καταλαβαίνουμε την Ελλάδα, αλλά…»

Από το 2006 ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης Τόμας Χάμαρμπεργκ επισκέπτεται συχνά την Ελλάδα, την Τουρκία και άλλες χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης. ΄Εχει ασκήσει επανειλλημένα κριτική στις ελληνικές αρχές για τις συνθήκες κράτησης και διαβίωσης των προσφύγων και όσων ζητούν πολιτικό άσυλο με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Μιλώντας στην Deutsche Welle ο Επίτροπος Χάμαρμπεργκ δηλώνει ότι αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα λόγω γεωγραφικής θέσης, αλλά επισημαίνει ότι αυτές οι δυσκολίες δεν μπορούν να δικαιολογούν τα πάντα...

Απελπισμένοι…οι τοπικοί άρχοντες στον Έβρο

«΄Εχω επισκεφθεί και εγώ την περιοχή του ΄Εβρου στα σύνορα με την Τουρκία» λέει ο Επίτροπος Χάμαρμπεργκ. «Οι τοπικοί άρχοντες ήταν απελπισμένοι, αλλά και αγανακτισμένοι. Αισθάνονταν ότι δεν είχαν καμία βοήθεια, ούτε από την Αθήνα, αλλά ούτε και από τις Βρυξέλλες. Από όλα αυτά προκύπτουν δύο συμπεράσματα, κατά τη γνώμη μου. Από τη μία πλευρά ναι, χρειάζεται καλύτερη συνεργασία ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. γιατί το πρόβλημα δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό ή τουρκικό, πρόκειται για ένα πρόβλημα πανευρωπαΪκό. Από την άλλη πλευρά όμως, η έλλειψη συνεργασίας δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για να παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα...»

Μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει αναλάβει μία σημαντική αποστολή: να βοηθήσει τις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης να εμπεδώσουν τη σύγχρονη ευρωπαϊκή αντίληψη περί δημοκρατίας, προετοιμάζοντας έτσι και το έδαφος για ενδεχόμενη μελλοντική ένταξή τους στην Ε.Ε. ΄Ισως γι αυτό ο διεθνής οργανισμός χαρακτηρίζεται και «μεγάλος αδελφός» της Ε.Ε. ΄Αλλοι πάλι πιστεύουν ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης αναλώνεται σε θεωρίες χωρίς πρακτικό αντίκρυσμα. Η αλήθεια είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις δεν επιβάλλει κυρώσεις και απλώς ασκεί πιέσεις δημοσιοποιώντας τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η Χούντα… και το Συμβούλιο της Ευρώπης

«Δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα για να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα ;» ρωτάμε τον Επίτροπο Χάμαρμπεργκ.

«Ναι, θα έπρεπε να έχουμε κάνει περισσότερα» δηλώνει ο Σουηδός διπλωμάτης στην Deutsche Welle. «Από την άλλη πλευρά όμως, για να είμαστε δίκαιοι, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει ήδη επιτελέσει σημαντικό έργο. Ξέρετε, η πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με το Συμβούλιο της Ευρώπης ήταν στην περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα. ΄Ημουν ένας νεαρός ακτιβιστής που αγωνιζόταν για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για μένα ήταν καταπληκτικό το ότι ένας διεθνής οργανισμός συγκεντρώνει σημαντικές πληροφορίες για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (στην Ελλάδα) και απαιτεί εξηγήσεις από τους υπευθύνους. Τελικά η χούντα αναγκάστηκε να αποχωρήσει από το Συμβούλιο της Ευρώπης...»

Κάθε τόσο το Συμβούλιο της Ευρώπης ασκεί κριτική στην Τουρκία για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πρόσφατα ο Επίτροπος Χάμαρμπεργκ επισκέφθηκε για μία ακόμη φορά την ΄Αγκυρα. Με διπλωματικό ύφος κάνει λόγο για «συζητήσεις σε καλό κλίμα» και για «θετικές ενδείξεις». Προτιμά να μην αναμιχθεί στην επίκαιρη συζήτηση για ενδεχόμενη προσχώρηση της Τουρκίας στην Ε.Ε. , αλλά από την άλλη πλευρά δεν φαίνεται να συμφωνεί με τη νοοτροπία που θέλει τα ανθρώπινα δικαιώματα να γίνονται «δόλωμα» για την ένταξη της Τουρκίας.

«Αυτή η αντίληψη μου προκαλεί ανησυχία. Προσωπικά πιστεύω ότι ένα κράτος πρέπει να σέβεται τα ανθώπινα δικαιώματα για να προστατεύσει τους πολίτες του και όχι για να ικανοποιήσει τις Βρυξέλλες. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν επιβάλλονται έξωθεν. Φοβάμαι λοιπόν ότι η σχετική συζήτηση στην Τουρκία έχει εκτραπεί σε λάθος κατεύθυνση...»

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης