Επιστροφή στην ανάπτυξη το 2011;

Άκρως ικανοποιητικά κρίνονται το τελευταίο διάστημα τα νέα από το μέτωπο της γερμανικής οικονομίας. Οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι σχετικά υψηλοί, η ανεργία μειώνεται ενώ και η εγχώρια ζήτηση γνωρίζει σημαντική άνοδο. Όπως πάντα όμως το νόμισμα έχει δυο όψεις: το 2010 το χρέος της μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης αυξήθηκε ακόμη περισσότερο, ενώ το έλλειμμα χτύπησε κόκκινο.

H Άγκελα Μέρκελ έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι στόχος της είναι να εξέλθει η Γερμανία ισχυρότερη από την οικονομική κρίση. Έχει επιτευχθεί αυτός ο στόχος, ρωτάμε τον επικεφαλής οικονομολόγο του ομίλου Allianz Μίχαελ Χάιζε:

«Η ανάκαμψη μετά την κρίση ήταν εντυπωσιακή και πολύ δυναμική. Τον τελευταίο χρόνο είχαμε ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 3,6 %, ενώ την τρέχουσα χρονιά θα είναι ελαφρώς χαμηλότεροι. Προχωρήσαμε σε ορισμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες μας ενίσχυσαν, ωστόσο δεν έχουμε φτάσει ακόμη τα επίπεδα της προ- κρίσης».

Υποχώρηση του γερμανικού ελλείμματος

Γεγονός είναι ότι η ανάκαμψη οδήγησε σε διόγκωση του χρέους. Μήπως τελικά το τίμημα της εξόδου από την κρίση ήταν πολύ υψηλό; «Το χρέος αυξήθηκε σημαντικά. Το έλλειμμα είναι όντως υψηλό, αλλά θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι η πραγματική ανάπτυξη είναι κατά πολύ υψηλότερη από τις προβλέψεις που είχαν γίνει. Πέρσι το έλλειμμα κινήθηκε στο 3,5 % ενώ φέτος θα υποχωρήσει πιθανότατα στο 2,5 %. Πρόκειται αναμφίβολα για πολλά λεφτά, τα οποία δανειζόμαστε, ωστόσο θα βρισκόμαστε κάτω από το όριο που προβλέπουν τα κριτήρια του Μάαστριχτ. Η Γερμανία είναι μια από τις λίγες χώρες που θα πληροί και πάλι το εν λόγω κριτήριο. Υπό αυτό το πρίσμα τα πράγματα δεν πήγαν τόσο άσχημα, όσο αναμένετο».

«Να επισπεύσουμε τις πολιτικές εξυγίανσης»

Ο ειδικός διαβλέπει όμως παράλληλα και σημαντικούς κινδύνους. Πορτογαλία και Ισπανία μπορεί να πήραν μια μικρή ανάσα μετά την επιτυχή έξοδό τους στις αγορές την περασμένη εβδομάδα, ωστόσο το πρόβλημα δεν έχει λυθεί.

«Πρόκειται για τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ευρωπαϊκή ανάπτυξη, να ξεσπάσει δηλαδή νέα κρίση χρέους, να αποκοπούν ολόκληρες χώρες από τις αγορές κεφαλαίου, να πρέπει να πληρώσουν υπέρογκα επιτόκια και εντέλει να μην μπορούν να δανειστούν. Οι κίνδυνοι αυτοί δεν έχουν ξεπεραστεί. Το ζητούμενο είναι οι χώρες αυτές για τις οποίες μιλάμε να συνεχίσουν και να επισπεύσουν τις πολιτικές εξυγίανσης των δημοσιονομικών τους και τις μεταρρυθμίσεις. Τα προγράμματα είναι άλλωστε πολύ φιλόδοξα. Θα πρέπει να σημειώσουν επιτυχίες ως προς τη μείωση των ελλειμμάτων τους και την ενίσχυση της ανάπτυξης. Πιστεύω ότι αυτό θα συμβεί το 2011, αλλά όχι άμεσα, όχι ήδη κατά τους πρώτους μήνες. Γι΄ αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει καταρχήν να αναμένουμε και νέες αναταράξεις στις χρηματαγορές».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μίχαελ Χάιζε ανακηρύχθηκε από τους Financial Times της Γερμανίας ως ο «βασιλιάς των προγνωστικών του 2010». Ο Γερμανός οικονομολόγος ανήκει στην μικρή ομάδα των ειδικών που είχε αναλύσει σωστά τα σημάδια των οικονομικών καιρών προβλέποντας την άμεση επιστροφή της Γερμανίας στο δρόμο της ανάπτυξης.

Henrik Böhme / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου