Ευρω-υποσχέσεις για επάρκεια στο φάρμακο

Η εκπρόσωπος της λετονικής προεδρίας παραδέχθηκε ότι «πρόκειται για ένα συναισθηματικά φορτισμένο ζήτημα» στο οποίο «όλοι συμφωνούμε» ότι χρειάζονται βελτιώσεις και μάλιστα σε τρία διαφορετικά βήματα: στη διαθεσιμότητα των φαρμάκων, στην προσβασιμότητα για τους ενδιαφερόμενους και στην τιμολόγηση- και μάλιστα κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να μην επιβαρύνονται υπερβολικά ούτε οι ασθενείς, αλλά ούτε οι προϋπολογισμοί των συστημάτων υγείας.

Πολύ δύσκολη η εξίσωση αυτή, γι αυτό και δεν διαφαίνεται ενιαία λύση, αποδεκτή από όλους. Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος εκφράζει τη μία άποψη, που θέλει την Ευρώπη να επιβάλει ενιαία τιμολόγηση στο φάρμακο και να καταργεί τις ευρεσιτεχνίες και άλλους παράγοντες που επιβαρύνουν την τελική τιμή. «Έχουμε σήμερα στην Ευρώπη στρατιές ολόκληρες ανασφάλιστων ή και ασφαλισμένων, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν τα φάρμακά τους, τόσο επειδή μειώνονται οι δικές τους οικονομικές δυνατότητες, όσο και επειδή οι φαρμακοβιομηχανίες απαιτούν ολοένα υψηλότερες τιμές. Είναι ανάγκη για μία ευρωπαϊκή πολιτική τιμολόγησης των φαρμάκων, που θα ενισχύσει την κοινωνική διάσταση της ένωσης και τη δημόσια υγεία. Πρέπει να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση όλων στα φάρμακα» λέει ο έλληνας ευρωβουλευτής.

«Κατευθυνόμενη οικονομία» η κοινή τιμολόγηση;

Η άλλη άποψη, που φαίνεται να υπερισχύει, είναι ότι η καινοτομία και η επάρκεια στο φάρμακο δεν εξασφαλίζεται με κρατικό σχεδιασμό, αλλά με ελεύθερο ανταγωνισμό. Αυτό υποστηρίζει εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, της μεγαλύτερης ομάδας του Κοινοβουλίου, ο γερμανός ευρωβουλευτής Γιενς Γκίζεκε. Παίρνει ως αφορμή όχι την κρίση, αλλά την έξαρση της ηπατίτιδας C, η θεραπεία της οποίας είναι ιδιαίτερα δαπανηρή: «Στην πατρίδα μου τη Γερμανία 500.000 άνθρωποι έχουν μολυνθεί, στην Ευρώπη εννέα εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από την ασθένεια. Δεν μπορούμε να τους αφήσουμε στη μοίρα τους. Δεν πιστεύω όμως ότι ένα μέτρο που θα ταίριαζε σε κεντρικά σχεδιαζόμενη οικονομία, όπως η ευρωπαϊκή τιμολόγηση ή μία αφαίρεση της ευρεσιτεχνίας, θα έλυνε το πρόβλημα. Σε μία κεντρικά κατευθυνόμενη οικονομία δεν θα υπήρχε κίνητρο επενδύσεων για τη φαρμακευτική βιομηχανία, δεν θα είχαμε αναπτύξει καν μία θεραπεία για την ηπατίτιδα, και σήμερα δεν θα συζητούσαμε καν για την καλύτερη πρόσβαση στα φάρμακα αυτά».

Ένσταση από τον ευρωβουλευτή των σοσιαλδημοκρατών Ματίας Γκρότε: «Δεν μιλάμε για κεντρικά κατευθυνόμενη οικονομία, ούτε κρατική τιμολόγηση» λέει ο γερμανός πολιτικός. «Αλλά όταν μία θεραπεία με χάπια φτάνει να στοιχίζει 200.000 ευρώ, αυτό ξεπερνάει τα όρια. Και χαίρομαι που οι ̔Γιατροί του Κόσμουʼ κατέθεσαν ένσταση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ευρεσιτεχνιών, ζητώντας περισσότερα γενόσημα. Νομίζω ότι προς τα εκεί πρέπει να πάμε, γιατί σε διαφορετική περίπτωση αποκλείονται ολόκληρες ομάδες του πληθυσμού από την ιατρική περίθαλψη».

«Όχι και 25.000 ευρώ για μία θεραπεία»

Μήπως τελικά η Ελλάδα της κρίσης με τα γενόσημα «δείχνει το δρόμο», άθελά της βεβαίως, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες; Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να συνεχιστεί η υπερτιμολόγηση φαρμάκων σε μία χώρα με οικονομική κρίση, δηλώνει η ισπανίδα ευρωβουλευτής της Αριστεράς Μαρίνα Αλμπιόλ Γκουσμάν, παίρνοντας και εκείνη αφορμή από την ηπατίτηδα C η οποία σήμερα αντιμετωπίζεται με συγκεκριμένο σκεύασμα, συγκεκριμένης εταιρίας, που θεωρείται απλησίαστο. «Παρά το γεγονός ότι υπάρχει αυτό το φάρμακο, εκατοντάδες άνθρωποι στον κόσμο χάνουν τη ζωή τους κάθε μέρα από αυτή την ασθένεια. Γιατί αυτό; Γιατί στην Ισπανία, για παράδειγμα, μία αγωγή 12 εβδομάδων με το συγκεκριμένο φάρμακο στοιχίζει 25.000 ευρώ» λέει η ισπανίδα ευρωβουλευτής.

Το θέμα της τιμής του φαρμάκου για την ηπατίτιδα έθεσε πρόσφατα και η Γαλλία στο αρμόδιο συμβούλιο υπουργών. Η απάντηση ήταν ότι η τιμολόγηση παραμένει εθνική αρμοδιότητα, αλλά η Κομισιόν υπόσχεται μία «ανταλλαγή πληροφοριών» ανάμεσα στα κράτη-μέλη για μεγαλύτερη διαφάνεια ως προς τη διαμόρφωση των τιμών. Όσο για τη δημόσια δαπάνη στο φάρμακο, η Επιτροπή υπόσχεται καλύτερες τιμές με έναν κοινό μηχανισμό προμηθειών για όλα τα κράτη-μέλη. Όπως δηλώνει στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου ο Επίτροπος Χρήστος Στυλιανίδης, μιλώντας εκ μέρους του αντιπροέδρου Γίρκι Κατάινεν «εξετάζουμε τη χρήση του Κοινού Συστήματος Προμηθειών, που ανέπτυξε η Κομισιόν μετά από αίτημα του Συμβουλίου για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα στις διασυνοριακές συναλλαγές. Με αυτόν τον τρόπο τα κράτη-μέλη θα μπορούν να αγοράζουν φάρμακα από κοινού, ώστε να εξασφαλίζουν καλύτερη πρόσβαση σε καλύτερες τιμές. Σε ένα πρώτο βήμα τα κράτη-μέλη θα αγοράσουν από κοινού εμβόλια για τη γρίπη και στη συνέχεια θα αξιοποιήσουν τον μηχανισμό για μία σειρά άλλων φαρμακευτικών προϊόντων».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο